برای درمان سریع یبوست در خانه چه کنیم؟ (۱۳ روش در دسترس)
علت یبوست عموما به رژیم غذایی، سبک زندگی و داروهایی که فرد مصرف میکند، برمیگردد. اما در مواردی علت اصلی ناشناخته میماند؛ که به این بیماری یبوست مزمن ایدیوپاتیک گفته میشود.
به طور کلی اگر فرد در هفته کمتر از سه بار اجابت مزاج داشته باشد، دچار یبوست شده است. البته یبوست علائم دیگری از جمله سخت دفع کردن، نفخ شکم و همچنین درد ناشی از مدفوع خشک را نیز دارد.
متاسفانه یبوست میتواند سلامت جسمی و روحی را تحت شعاع قرار داده و اثر نامطلوبی بر کیفیت زندگی بگذارد. در این مقاله قصد داریم به چندین روشهای خانگی و سریع برای رهایی و کاهش یبوست که اکثرا آنها نیز از لحاظ علمی تایید شدهاند، بپردازیم پس با ما همراه باشید.
۱۳ راهکار طبیعی و خانگی برای درمان یبوست:
با توجه به اینکه توضیحاتی راجع به یبوست داده شد، حال وقت آن رسیده که به انواع راهکار سریع و خانگی برای درمان این مشکل بپردازیم:
۱- بیشتر آب بنوشید:
- دی هیدراته یا کم آب شدن بدن میتواند منجر به یبوست شود. برای پیشگیری، بسیار مهم و حیاتی است که به مقدار کافی آب بنوشید که بدن دچار کمبود آب نشود.
- زمانیکه دچار یبوست شدهاید، سعی کنید از آب گازدار (سودا) استفاده کنید. این آب علاوه بر آبرسانی، باعث به حرکت درآمدن مواد در روده میشود.
- نتایج چندین پژوهش نشان داده است که استفاده از آب گازدار به جای آب شیر در هنگام یبوست میتواند بسیار موثر باشد. این روش حتی برای افرادی که مبتلا به یبوست مزمن یا سندروم رودهی تحریکپذیر هستند نیز میتواند جوابگو باشد. با این وجود هرگز از نوشیدنیهای گازدار دیگر مانند نوشابه استفاده نکنید، چرا که ممکن است تشدیدکنندهی یبوست باشد.
۲- فیبر بیشتری بخورید؛ مخصوصا فیبرهای محلول و غیرقابل تخمیر:
- به افرادی که دچار یبوست میشوند، عموما توصیه میشود که فیبر بیشتری مصرف کنند. دلیل آن هم این است که مصرف بیشتر فیبر باعث حرکت تودهها و مواد درون روده میشود و درنتیجه دفع راحتتر صورت میگیرد.
- در یک پژوهش مشخص شد که ۷۷ درصد از افراد دارای یبوست مزمن، با مصرف فیبر درمان میشوند. اگر چه چندین پژوهش دیگر نیز نشان داده است که مصرف بیش از حد فیبر میتواند نتیجهی عکس بدهد.
- متخصصین در چندین تحقیق دریافتند که فیبر فقط میتواند به تحرک بیشتر روده کمک کند و در بهبود علائم دیگری از جمله سفتی مدفوع، درد و نفخ موثر نخواهد بود؛ چرا که نوع فیبر مصرفی بسیار مهم است.
چندین نوع فیبر مصرفی وجود دارد که میتوان آنها را به طور کلی به دو دسته طبقهبندی کرد:
- فیبرهای نامحلول:
این نوع فیبر در سبوس گندم، سبزیجات و غلات یافت میشود. در واقع این نوع از فیبرها به مدفوع در روده اضافه میشوند و باعث تخلیهی سریعتر و راحتتر مدفوع از سیستم گوارشی کم آب میشود.
- فیبرهای محلول:
این فیبرها نیز در سبوس جو دوسر، جو، آجیل، مغزها، لوبیا، عدس و نخود فرنگی و همچنین برخی میوهها و سبزیجات یافت میشود. این نوع از فیبرها، آب را جذب کرده و یک خمیر ژل مانند را ایجاد میکنند که باعث نرمتر شدن مدفوع شده و یبوست را بهبود میبخشند.
- پژوهشها دربارهی اثر فیبرهای نامحلول بر درمان یبوست بینتیجه مانده است. باید بدانید که فیبر نامحلول در برخی افراد، خصوصا افراد مبتلا به یبوست مزمن و سندروم رودهی تحریک پذیر نتیجهی عکس داده است.
- برخی از فیبرهای محلول تخمیری نیز تاثیری در درمان یبوست ندارند؛ چرا که آنها توسط باکتریهای موجود در روده تخمیر میشوند و خاصیت جذب آب را از دست میدهند.
- فیبرهای محلول غیرقابل تخمیر بهترین گزینه برای درمان یبوست هستند. بارهنگ کتانی جزو این دسته از فیبرها است.
شما باید برای پیشگیری از یبوست مخلوطی از فیبرهای محلول و نامحلول را استفاده کنید. مقدار توصیه شده برای خانمها ۲۵ گرم و آقایان ۳۸ گرم در روز است.
۳- بیشتر ورزش کنید:
- بررسیهای صورت گرفته بر روی تاثیر ورزش بر درمان یبوست نتایج متفاوتی را نشان میدهد. در واقع، بیشتر مطالعات نشان داده است که ورزش تاثیر قابل توجهی بر روی تحریک روده نمیگذارد. اما با این حال، چندین پژوهش اخیر بر روی افرادی که مبتلا به سندروم رودهی تحریکپذیر بودند، صورت گرفت و نتایج جالبی منتشر شد.
- نتایج نشان میدهد که ورزش کردن به مرور علائم را کاهش میدهد و به طور کلی میتوان اینگونه نتیجه گرفت که ورزش بر روی افراد سالم که دچار یبوست نیستند، تاثیر آنچنانی نخواهد گذاشت اما در افراد مبتلا به یبوست میتواند کمک کننده باشد.
اگر دچار یبوست هستید، حتما هر روز پیاده روی کنید و بدانید که بدون شک نتیجهی آن را خواهید گرفت.
۴- قهوه کافئیندار بنوشید:
- برخی از افراد با مصرف قهوه میتوانند یبوست را بر طرف کنند. دلیل آن هم تحریک عضلات دستگاه گوارشی است.
- در واقع، یک پژوهش نشان داده است که قهوهی کافئیندار به همان شیوه که یک وعدهی غذایی کامل روده را تحریک میکند، عمل میکند. این عملکرد ۶۰ درصد قویتر از نوشیدن آب و ۲۳ درصد قویتر از مصرف قهوهی بدون کافئین میباشد.
- قهوه همچنین دارای مقادیر کمی از فیبرهای محلول میباشد که میتواند با تعدیل باکتریهای روده، از یبوست جلوگیری کند.
۵- از برگ سنا استفاده کنید:
- برگ سنا، این ملین گیاهی مصرف زیادی برای بر طرف کردن یبوست دارد. این داروی گیاهی میتواند به صورت خوراکی یا معقدی مصرف شود.
- برگ سنا حاوی ترکیب گیاهی به نام گلیکوزید میباشد که اعصاب موجود در روده را تحریک کرده و جنب و جوش آن را بیشتر میکند.
- استفاده از آن برای یک مدت کوتاه در بزرگسالان مجاز است؛ اما اگر بعد از چند روز علائم از بین نرفت، حتما باید با دکتر مشورت کرد. معمولا برگ سنا برای افرادی که باردار، شیرخوار و یا دارای شرایط خاص مانند التهاب روده هستند، توصیه نمیشود.
۶- از غذاها و مکملهای پروبیوتیکدار استفاده کنید:
- پروبیوتیکها ممکن است به جلوگیری از یبوست مزمن کمک کنند. در یبوست مزمن، تعادل باکتریهای رودهای به هم میریزد.
غذاهای پروبیوتیکدار به بهبود این تعادل کمک کرده و از یبوست جلوگیری میکند. این مواد همچنین باعث تولید لاکتیک اسید و اسیدهای چرب کوتاه زنجیر میشود و در نتیجه یبوست را برطرف میکند. - بررسیهای اخیر نشان داده است که پیروبیوتیک با افزایش تحرکات روده و نرم کردن مدفوع میتواند به رفع یبوست کمک کند.
- برای گنجاندن پروبیوتیک در رژیم غذایی خود، از غذاهای پروبیوتیکدار مثل ماست، کلم رنده شده و آبپز شده در سرکه و کیمچی استفاده کنید. این غذاها دارای باکتریهای زنده و مفید هستند. توصیه شده است که روزانه از غذاهای پروبیوتیکدار به مدت ۴ هفته استفاده کنید تا نتیجه بگیرید.
۷- درصورت لزوم از ملینهای دارویی استفاده کنید:
اگر روشهای دیگر باعث بهبودی نگردید، از دکتر یا داروساز بخواهید که به شما ملینهای دارویی پیشنهاد دهد. این ملینها عموما یکی از موارد زیر هستند:
• ملینهای تراوش کننده:
این دسته از ملینهای دارویی حاوی فیبرهایی هستند که به جذب آب کمک کرده و با افزایش آب در روده، مدفوع را نرم میکنند.
• ملینهای روان کننده:
این دسته از ملینها حاوی روغنهایی هستند که مدفوع را نرم کرده و خارج شدن آن از روده را آسان میکنند.
• ملینهای محرک:
این دسته از ملینها، اعصاب موجود در روده را برای فعالیت بیشتر تحریک میکنند.
• ملینهای جذب کننده آب در روده:
این نوع از ملینها آب را از سایر بافتهای نزدیک جمع کرده و وارد روده میکنند و به این ترتیب مدفوع نرم شده و دفع میگردد.
توجه داشته باشید که ملینهای دارویی نباید هر روز مصرف شوند و حتما باید زیر نظر پزشک از آنها استفاده کرد.
چگونه بفهمم به کبد چرب مبتلا هستم؟ همه چیز در “درمان کبد چرب”!!
۸- رژیم غذایی فودمپ (Low FODMAP) را امتحان کنید:
- یبوست میتواند یکی از علائم سندروم رودهی تحریک پذیر باشد. رژیم Low-FODMAP عموما برای افراد مبتلا به سندروم رودهی تحریک پذیر توصیه میشود.
- رژیم فودمپ (FODMAP) مخفف الیگوساکاریدها، دی ساکاریدها، مونوساکاریدهای قابل تخمیر، و پولیولها است. برای این نوع رژیم ابتدا از High-FODMAP شروع میکنند تا ببینند فرد تا چه میزان میتواند این رژیم را تحمل کند.
- با این حال، اگر مبتلا به یبوست ناشی از سندروم رودهی تحریک پذیر هستید، رژیم Low-FODMAP به تنهایی برای درمان کارساز نیست. در این حالت، شما باید به نکات دیگری از جمله مصرف کافی آب و فیبر در رژیم غذایی خود توجه کنید.
۹- از نودل شیراتاکی یا یک مکمل گلوکومانان استفاده کنید:
- گلوکومانان یک نوع فیبر محلول است که تاثیر به سزایی در درمان یبوست دارد. در یک بررسی صورت گرفته نشان داده شد که ۴۵ درصد از کودکان که از این فیبر استفاده میکنند در مقایسه با سایرین کمتر دچار یبوست میشوند اما در پژوهش دیگری هیچ تاثیری مشاهده نشد.
- این فیبر علاوه بر افزایش تحرکات روده، همانند پروبیوتیکها عمل کرده و فعالیت باکتریهای مفید در روده را بهبود میبخشد.
- اگر دچار یبوست شدهاید، از رژیمهای غذایی حاوی گلوکومانان استفاده کنید. برای این منظور میتوانید مکملهای گلوکومانان و یا غذاهای حاوی گلوکومانان مثل نودل شیراتاکی را بخورید. به این نکته توجه کنید که برندهای مختلف مکملهای گلوکومانان کیفیتهای متفاوتی دارند، در این خصوص قبل از خرید حتما دربارهی برند مورد نظر تحقیق کنید.
۱۰- غذاهای حاوی پروبیوتیک بخورید:
- فیبرهای غذایی، سفتی مدفوع و تحرک روده را بهبود میبخشد و از این طریق به کاهش یبوست کمک میکند.
- راه دیگری که برخی از فیبرها ممکن است به درمان یبوست مزمن کمک کنند، تأثیر آنها بر سلامت دستگاه گوارش است. فیبرهای حاوی پروبیوتیک مانند گالاکتو الیگوساکارید هم باعث تحرک بیشتر روده و هم نرم شدن مدفوع میشود. مواد غذایی مانند: سیر، پیاز و موز، غنی از پروبیوتیک هستند بنابراین از استفاده این مواد غذایی غافل نشوید.
۱۱- منیزیم سیترات مصرف کنید:
- مصرف منیزیم سیترات یک روش خانگی برای مقابله با یبوست است. این ماده یک نوع ملین جذب کننده آب در روده است که میتوان آن را از مراکز مربوطه خریداری کرد.
- مصرف مقادیر متوسط از مکملهای منیزیم میتواند به رفع یبوست کمک کند. دوزهای بالاتر منیزیم سیترات برای خالی کردن روده قبل از عملهای جراحی مصرف میشود.
۱۲- آلو بخورید:
- مصرف برگ آلو یا آب آلو بخارا یکی از روشهای موثر خانگی برای درمان یبوست میباشد. برگ آلو علاوه بر فیبر حاوی سوربیتول که یک ملین طبیعی است، میباشد. این ماده یک قند الکلی است که خواص ملینی دارد.
- بررسیها نشان داده است که برگ آلو از فیبرها، موثرتر عمل میکند. اگر دچار یبوست شدهاید، خوردن برگ آلو میتواند آسانترین راه برای خلاصی باشد. دوز مصرفی مناسب، دو وعده ۵۰ گرم (تقریبا ۷ عدد برگ آلوی متوسط) در روز میباشد.
- توجه داشته باشید که اگر دچار سندروم رودهی تحریک پذیر هستید، باید در مصرف آلو دقت کنید؛ چرا که آلو جزو فود مپها (FODMAP) میباشد.
۱۳- از خوردن لبنیات دوری کنید:
- در برخی موارد، خوردن لبنیات میتواند بر تحرکات روده تاثیر منفی بگذارد. کودکانی که دستگاه گوارش آنها مقاوم به پروتئینهای شیر گاو میباشند و همچنین بزرگسالانی که نمیتوانند لاکتوز را هضم کنند، ممکن است در اثر استفاده از لبنیات دچار یبوست شوند.
- اگر فکر میکنید شما هم جزو این دسته هستید، برای مدت زمان کوتاهی مصرف لبنیات را حذف کنید تا ببینید علائم یبوست برطرف میشود یا خیر. در این صورت حتما از جایگزینهای دیگر که غنی از کلسیم هستند، در رژیم غذایی خود استفاده کنید. جدیدترین و به روزترین انواع مقالات درباره سبک زندگی را میتوانید در بخش “سبک زندگی مجله اینترنتی اُکالا” مطالعه کنید.
- همانطور که در ابتدای این مقاله اشاره شد، یبوست یک عارضهی همهگیر و مشکلساز است که افراد زیادی را درگیر میکند. اگر شما هم جزو این دسته هستید، باید با پزشک خود مشورت کنید تا دلیل اصلی آن را پیدا کرده و ریشهای درمان کنید.
متنوعترین و جدیدترین مقالات در “مجله اینترنتی اُکالا”
در این مقاله به درمان خانگی یبوست با ۱۳ روش خانگی ساده و در دسترس توضیح داده شد. با استفاده از این روشهای ذکر شده میتوان تسکین و حتی درمان قابل توجهی در یبوست را شاهد بود. نظر شما راجع به سایر ترفندها و نکاتی که میتواند در درمان یبوست موثر باشد چیست؟ دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
منبع: medicalnews