اسهال یکی از عارضه‌های شایع مربوط به دستگاه گوارش است و در اثر حرکات و آبکی شدن روده ایجاد می‌شود. این مشکل ممکن است از چند ساعت تا چند روز و حتی در موارد خاصی به مدت طولانی فرد را درگیر کند. با وجود اینکه اسهال اغلب به خودی خود از بین می‌رود، اما با چند روش خانگی می‌توان علائم را آن کاهش داده و درمان را تسریع کرد. در این مقاله قصد داریم به درمان فوری و خانگی اسهال بپردازیم پس با ما همراه باشید.
۵ روش سریع و ساده برای درمان خانگی اسهال:
دیدیم که اسهال یک عارضه مربوط به دستگاه گوارش است که در صورت عدم توجه و درمان آن، می‌تواند زندگی عادی و روزانه را با مشکل مواجه کند اما راهکارهای درمان خانگی اسهال کدام است؟
۱- باید ذخیره سازی مجدد آب و مایعات در بدن صورت گیرد:
- آبرسانی به بدن برای برطرف شدن اسهال، ضروری است. اسهال موجب کمبود مایعات از جمله آب در بدن شده و در نتیجه الکترولیت بدن (سدیم و کلرید) کاهش می‌یابد. برای درمان، لازم است این کمبود جبران شود در غیر این صورت، ممکن است بدن فرد دچار کمبود شدید آب شود.
- بی آبی بدن در کودکان و بزرگسالان خطرناک است، بنابراین ضروری است که اگر فردی دچار اسهال شد، آن‌ها را تشویق به نوشیدن آب و مایعات کنید.
- نوشیدن آب، اولین گام برای آبرسانی مجدد به بدن است. همچنین می‌توان از سرم ORS نیز برای این منظور استفاده کرد. اما این سرم را چگونه می‌توان درست کرد؟ برای ساخت این سرم، یک لیتر آب را با نصف قاشق چایخوری نمک و ۶ قاشق چایخوری شکر مخلوط کنید. مصرف شکر و نمک همراه با آب به روده‌ها کمک می‌کند که به خوبی مایعات را جذب کنند. این سرم از آبِ خالی بهتر عمل کرده و باعث ذخیره‌ی مجدد آب در بدن می‌شود.
- مصرف نوشیدنی‌های دیگر نیز می‌تواند موثر باشد. به عنوان مثال، نوشیدنی‌های ورزشی حاوی الکترولیت، آب طعم‌دار و آبمیوه طبیعی می‌تواند هم باعث آبرسانی و هم ذخیره‌ی پتاسیم و سدیم بشود.
- اما باید بدانیم که مصرف هر نوع مایعات برای درمان اسهال مناسب نمی‌باشد! باید توجه داشته باشیم که از نوشیدن هر موردی که باعث تحریک بیشتر دستگاه گوارش می‌شود، پرهیز کنیم که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوشیدنی‌های کافئین‌دار
- الکل
- نوشیدنی‌های گازدار
- مایعات داغ
۲- رژیم غذایی مناسب داشته باشید:
داشتن رژیم غذایی با وعده‌های کوچک می‌تواند بهتر از خوردن سه وعده مفصل غذایی در روز باشد. یک رژیم غذایی مناسب برای افرادی که دچار اسهال شده‌اند، شامل موارد زیر می‌باشد:
- میوه‌های سرشار از پکتین مانند سیب، توت، هلو، زرد آلو، گیلاس و موز غذاهای حاوی مقادیر زیاد پتاسیم مانند سیب زمینی معمولی و سیب زمینی شیرین
- غذاهای تامین کننده‌ی الکترولیت مانند نوشیدنی‌های ورزشی و سوپ میوه. در این بخش این سوال پیش می‌آید که طرز تهیه سوپ میوه به چه صورت است؟ برای تهیه‌ی سوپ میوه لازم است که ۳ پیمانه آبمیوه (پرتقال، آناناس یا سیب)، یک عدد موز، یک عدد لیمو ترش، یک عدد هلوی خرد شده، یک پیمانه خامه یا ماست ترش، یک پیمانه طالبی، نصف قاشق چایخوری نعناع خشک و دو قاشق چایخوری عسل طبیعی را داخل مخلوط کن ریخته تا مانند پوره شود و در این حالت سوپ میوه آماده است.
- سبزیجات پخته و نرم
- مصرف پروتئین به مقدار کافی
- مشخص شده است که بعد از مبتلا شدن به اسهال، داشتن یک برنامه‌ی غذایی شامل مایعات، کمک زیادی به بهبودی می‌کند. این برنامه غذایی می‌تواند شامل آبگوشت، سوپ و نوشیدنی باشد.
- رژیم غذایی دیگری که می‌تواند برای رفع اسهال موثر باشد، رژیم “برات” است. مواد غذایی این رژیم شامل موز، برنج، سس سیب و نان تست می‌باشد. در این بخش نیز شاید با خود بگویید که سس سیب چگونه آماده می‌شود؟ طرز تهیه سس سیب: ۱ کیلو سیب بدون پوست، نصف لیوان آب، یک قاشق غذاخوری آبلیمو، ۱ عدد چوب دارچین، یک چهارم قاشق چایخوری نمک، ۳۰ گرم شکر معمولی، ۳۰ گرم شکر قهوه‌ای و سه چهارم چایخوری پوست لیمو ترش را حرارت بدهید تا به جوش آید. بعد از حدود ۳۰ دقیقه، چوب دارچین و پوست لیمو را از ترکیب جدا کرده و مخلوط را پوره کنید. به همین سادگی سس سیب آماده است که می‌توانید این سس را هم گرم و هم سرد میل کنید.
- رژیم برات، فیبر کمی داشته و شامل یک نوع نشاسته است که به سفت شدن مواد در روده کمک می‌کند. این رژیم همچنین حاوی مواد مغذی مانند پتاسیم و پکتین می‌باشد.
- به این نکته توجه کنید که رژیم برات نباید به مدت طولانی استفاده شود؛ چراکه تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن را شامل نمی‌شود و تغذیه‌ی متعادلی را ایجاد نمی‌کند. فقط تا هنگامی از این رژیم استفاده کنید که علائم بهبودی ظاهر شود و استفاده از آن بیش از ۲ روز طول نکشد.
۳- از مصرف برخی خوراکی‌ها خودداری کنید:
برای رهایی از این مشکل، از غذاهایی که ممکن است به دستگاه گوارشی شما فشار بیاورد، دوری کنید. که این مواد غذایی شامل موارد زیر است:
- غذاهای چرب
- غذاهای پرادویه
- مواد حاوی شیرین‌کننده‌های مصنوعی
- مواد غذایی سرشار از لاکتوز
برخی از پزشکان، مصرف لبنیات را نیز محدود می‌کنند؛ چراکه در برخی افراد، خوردن لبنیات ممکن است شرایط را حادتر کند. به عبارت دیگر افرادی که نسبت به لاکتوز حساسیت دارند، نباید لبنیات مصرف کنند.
۴- از پروبیوتیک‌ها بیشتر استفاده کنید:
- پروبیوتیک‌ها، میکرو اورگانیسم‌هایی هستند که برای سلامتی دستگاه گوارشی مفید می‌باشند. این باکتری‌ها در روده دست به کار می‌شوند و عفونت را از بین می‌برند.
- دانشمندان دریافتند که مصرف پروبیوتیک، دوره‌ی درمان اسهال را کوتاه می‌کند. با این وجود، این باکتری‌ها کاملا ایمن بوده و عوارض جانبی جدی ایجاد نمی‌کنند.
- ماست، کفیر، خیار شور، کلم رنده شده آب پز و چای سبز حاوی پروبیوتیک هستند. علاوه بر مواد غذایی، در بازار مکمل‌های حاوی پروبیوتیک نیز موجود می‌باشند.
۵- دارو مصرف کنید:
- داروهای بسیاری برای درمان اسهال وجود دارد. داروهای ضد اسهال می‌توانند علائم را کاهش داده و سرعت بهبودی را افزایش دهند. یک نمونه‌ی متداول از این داروها، لوپرامید (Loperamide) می‌باشد.
- با این حال، به این نکته توجه کنید که همیشه مصرف این داروها توصیه نمی‌شود. افرادی که در مدفوع خود خون می‌بینند و یا دارای تب هستند، برای مصرف داروهای ضد اسهال باید حتما با پزشک خود مشورت کنند. جدیدترین و به روزترین انواع مقالات درباره سبک زندگی و سلامتی را می‌توانید در بخش “سبک زندگی مجله اینترنتی اُکالا” مطالعه کنید.
چه زمانی برای درمان اسهال باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اسهال، در بیشتر موارد با روش‌های خانگی قابل درمان است. اما اگر مدت زمان این عارضه بیش از دو روز طول بکشد، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت مشاهده‌ی علائم زیر لازم است با پزشک خود مشورت کنید:
- لکه‌بینی خون در مدفوع
- تب
- نشانه‌های کم آبی بدن مثل احساس تشنگی بیش از حد و دهان خشک
- اسهال شدید
- کاهش وزن مشهود
- درد شدید شکم
رده‌ی سنی پر ریسک؛ کودکان و افراد سالمند؛ در صورتی که با روش‌های خانگی بهبود پیدا نکردند و یا دوره‌ی درمان آن‌ها طولانی شد، باید به پزشک مراجعه کرده و درمان‌های مورد نظر را اجرا کنند.
انواع مقالات جدید و متنوع در “مجله اینترنتی اُکالا”
در این مقاله با راهکارها و ترفندهای درمان خانگی اسهال در کمترین زمان آشنا شدیم. نظر شما راجع به سایر روش‌هایی که می‌تواند در درمان اسهال موثر باشد، چیست؟ دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
منبع: medicalnews
