ویتامین A در اصطلاح رایج به گروهی از ترکیبات و مواد گفته می‌شود که قابل حل شدن در چربی هستند و نقش مهمی را برای حفظ سلامتی بدن انسان بر عهده دارند.
این ویتامین برای انجام بسیاری از عملکردها و فرایندهای شیمیایی مهم در بدن شما از جمله حفظ سلامت بینایی، حفظ کردن عملکرد سیستم ایمنی، تناسب اندام و کمک کردن به رشد مناسب نوزادان در رحم مادر بسیار ضروری است.
پزشکان و دانشمندان علم تغذیه توصیه می‌کنند که مردان به مقدار ۹۰۰ میکروگرم، زنان به مقدار ۷۰۰ میکروگرم و کودکان و نوجوانان بسته به سن آن‌ها به مقدار ۳۰۰ تا ۶۰۰ میکروگرم ویتامین A در روز دریافت کنند.
برای مطالعه “هر آنچه که باید از هویج بدانید🥕” کلیک کنید.
ترکیبات حاوی ویتامین A هم در غذاهای با منبع حیوانی و هم در غذاهایی با منبع گیاهی یافت می‌شود و به دو شکل مختلف وجود دارد: ویتامین A و پروویتامین A
ویتامین A؛ به عنوان یک نوع ویتامین فعال در بدن معروف است، که بدن انسان نیز می‌تواند به همان شکلی که هست، از آن استفاده کند. این ماده در غذاهایی با منبع حیوانی از جمله گوشت، مرغ، ماهی و لبنیات یافت می‌شود.
پروویتامین A؛ به شکل کاروتنوئیدها (آلفاکاروتن، بتاکاروتن و بتا کریپتوکسانتین) در واقع شکل غیرفعال این ویتامین است که موجود در گیاهان هستند.
با توجه به دانسته‌های علم پزشکی این ترکیبات در بدن به شکل فعال و قابل استفاده برای بدن شما یعنی ویتامین A تبدیل می‌شوند. به عنوان مثال، می‌توانیم به بتاکاروتن اشاره کنیم که در رودهٔ کوچک شما به رتینول (یک فرم فعال ویتامین A) تبدیل می‌شود.
۶ فایدهٔ مهم ویتامین A برای سلامتی
ویتامین A محافظ چشمان شما:
ویتامین A ماده اصلی است که چشم‌های شما به آن نیاز فراوان دارد. دلیل این نیاز این است که چشم‌ها بتوانند نوری که از بیرون دریافت می‌کنند را به پیام‌های الکتریکی تبدیل کنند وبه مغز می‌فرستد.
در واقع، یکی از اولین علائم کمبود ویتامین A می‌تواند دچار شدن افراد به بیماری شب کوری یا نکتالوپیا باشد.
بیماری شب کوری در افرادی که کمبود ویتامین A دارند، رخ می‌دهد، زیرا این ویتامین یکی از اجزای اصلی رنگ دانه‌های موجود در رودوپسین موجود درچشم است. (رودوپسین در شبکیه چشم شما قرار دارد و به نور بسیار حساس است.)
افراد مبتلا به این بیماری (شب کوری) هنوز هم می‌توانند در طول روز به طور عادی ببینند و سطح بینایی طبیعی و نرمالی داشته باشند اما در تاریکی و و جاهایی که نور کم است، بینایی این افراد کاهش پیدا می‌کند زیرا چشمان این افراد به سختی می‌تواند نور محیط را به شکل مناسبی دریافت کند.
علاوه بر اینکه مصرف این ویتامین می‌تواند تا حدود زیادی از دچار شدن به این بیماری (شب کوری) در افراد جلوگیری کند، خوردن مقادیر کافی بتاکاروتن ممکن است باعث کم شدن سرعت ضعیف شدن دید در افرادی شود که در سنین بالا دچار ضعف بینایی شده‌اند و در این مورد به آن‌ها کمک فراوان می‌کند.
نتایجی که از مطالعه‌ها و تحقیقات انجام شده بر روی بیماری‌های چشمی ناشی از افزایش سن به دست آمده است، نشان می‌دهد که این با مصرف کردن مکمل‌های آنتی اکسیدانی (از جمله بتاکاروتن) در افراد بالای ۵۰ سال که داری بیماری ضعف بینایی هستند، می‌تواند خطر بیماری دژنراسیون ماکولای پیشرفته (نوعی بیماری مربوط به از بین رفتن بینایی که بر اثر افزایش سن حاصل می‌شود) را ۲۵٪ کاهش بدهد.
با این حال، یکی از بررسی‌های علمی اخیراً نشان داده است که مکمل‌های بتاکاروتن به تنهایی نمی‌توانند مانع از ضعیف شدن و کم شدن قدرت بینایی بر اثر دچار شدن به بیماری دژنراسیون ماکولا شوند یا به هر طریقی آن را به تأخیر بیاندازند.
خلاصه: مصرف مقدار مناسب و کافی ویتامین A از ایجاد بیماری شب کوری جلوگیری می‌کند و می‌تواند به کند شدن روند ضعیف شدن چشم که به دلیل افزایش سن افراد بوجود آمده، تا حدودی کمک کند.
خطر ابتلا به سرطان را کم می‌کند
سرطان هنگامی رخ می‌دهد که سلول‌های غیر طبیعی به شکلی کنترل نشده شروع به رشد یا تقسیم سلولی می‌کنند.
از آنجا که ویتامین A در رشد کردن سلول‌های بدن شما نقش مهمی دارد، تأثیر آن بر خطر دچار شدن به انواع سرطان‌ها و نقش آن در پیشگیری از دچار شدن به سرطان‌ها، بسیار مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است.
در مطالعات تجربی مشاهده شده است که مصرف مقادیر بیشتر ویتامین A به شکل بتاکاروتن باعث می‌شود که خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم، ریه و مثانه، تا حدود چشمگیری کمتر شود.
باید این مطلب را هم در اینجا گفت که اگر چه دریافت بیشتر ویتامین A مورد نیاز بدن از غذاهای با منبع گیاهی باعث کمتر شدن خطر دچار شدن به انواع سرطان‌ها می‌شود، مصرف غذاهایی با منبع حیوانی که شامل نوع فعال ویتامین A هستند باعث محافظت از بدن شما در برابر سرطان نمی‌شود.
در برخی آزمایش‌های انجام شده، نشان داده شده است که افرادی که سیگار مصرف می‌کنند با مصرف مکمل‌های بتاکاروتن خطر دچار شدن به سرطان ریه در آن‌ها حتی بیشتر از حالت عادی می‌شود.
در حال حاضر، رابطهٔ بین مصرف ویتامین A در بدن و خطر ابتلا به سرطان هنوز به طور کامل و شفاف مشخص نشده است.
با این حال، شواهد موجود نشان می‌دهد که دریافت مقدارکافی ویتامین، به ویژه از منبع گیاهی، برای تقسیم سلولی سالم بسیار مهم است و می‌تواند تا حدود زیادی خطر دچار شدن به برخی از انواع سرطان‌ها را کاهش دهد.
خلاصه: دریافت مقدار کافی ویتامین A از غذاهای گیاهی ممکن است خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان‌ها را تا حدودی در بدن کاهش دهد.
ویتامین A باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود
ویتامین A در در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش اساسی و بسیار مهمی دارد.
روش ویتامین A برای این کار تولید موادی است که در مخاط موجود در چشم‌ها، ریه‌ها، روده و دستگاه تناسلی انسان وجود دارند. این مواد در به دام انداختن باکتری‌ها و سایر عوامل عفونی به بدن شما کمک می‌کند.
همچنین این ویتامین در تولید گلبول‌های سفید و بهتر کردن عملکرد آن‌ها در بدن شما نقش مهمی دارند، که به جمع آوری این باکتری‌ها از خون و پاک کردن خون از این باکتری‌ها و سایر عوامل بیماری زا کمک می‌کند.
این بدان معناست که کمبود ویتامین A می‌تواند حساسیت بدن شما به عفونت‌ها را تا حدود زیادی افزایش دهد و همچنین باعث کند شدن فرایند بهبود بدن در هنگام ابتلا به بیماری شود.
در واقع، در کشورهایی که عفونت‌هایی مانند سرخک و مالاریا شایع‌تر هستند، نشان داده شده ویتامین A در کودکان، خطر مرگ در اثر این بیماری‌ها را تا حدود زیادی کاهش می‌دهد.
خلاصه: مقدار کافی ویتامین A در رژیم غذایی شما به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
ویتامین A به زیبایی شما کمک می‌کند
آکنه یک نوع اختلال یا بیماری مزمن و التهابی پوستی است. مبتلایان به این بیماری لکه‌های تیره رنگ روی سطح پوست خود دارند که بیشتر در نواحی صورت، پشت و جلوی سینه بوجود می‌آیند.
این لکه‌ها هنگامی بوجود می‌آیند که غدد چربی، در پوستی گیر بیافتند که دارای سلول‌های مرده زیاد باشد و چربی زیادی در آن جمع باشد. این غده‌ها در فولیکول‌های موی روی پوست شما یافت می‌شوند و سبوم که مادهٔ روغنی و موم مانندی است را تولید می‌کنند، که پوست شما را چرب و ضد آب نگه می‌دارد.
اگرچه لکه‌ها از نظر جسمی بی ضرر هستند، اما آکنه می‌تواند بر سلامت روانی افراد تأثیر جدی داشته باشد و منجر به عزت نفس پایین، اضطراب و افسردگی شود.
نقش دقیقی که ویتامین A در توسعه و یا درمان آکنه ایفا می‌کند نامشخص است.
این نظریه مطرح شده که کمبود ویتامین A احتمال ابتلا به آکنه را افزایش می‌دهد، به این صورت که باعث تولید بیش از حد پروتئین کراتین در فولیکول‌های موی شما می‌شود. (این ماده باعث می‌شود که احتمال ابتلا به آکنه افزایش پیدا کند)، به این صورت که با دشوار شدن فرایند پاک سازی فولیکول‌های موها از سلول‌های مردهٔ پوست، باعث بوجود آمدن انسدادهایی در سطح بیرونی پوست می‌شود.
هم اکنون برخی از داروهایی حاوی ویتامین A برای آکنه با نسخه پزشک در دسترس هستند.
ایزوترتینوئین یکی از نمونه‌های رتینوئید خوراکی است که در درمان آکنه‌های شدید کمک کننده است. با این حال، این دارو می‌تواند عوارض جانبی جدی داشته باشد و فقط باید تحت نظارت پزشکی مصرف شود.
خلاصه: نقش دقیق ویتامین A در پیشگیری و درمان آکنه کاملاً مشخص نیست. با این حال، داروهای حاوی ویتامین A اغلب برای درمان آکنه‌های شدید استفاده می‌شوند.
مصرف ویتامین A برای سلامت استخوان مفید است
از جملهٔ مهمترین مواد مفید و مهم مورد نیاز برای رشد استخوانهای سالم در سن بلوغ می‌توان به پروتئین، کلسیم و ویتامین D اشاره کرد.
با این حال، مصرف ویتامین A به اندازه کافی برای رشد و نمو مناسب استخوان‌ها هم تا حدود زیادی ضروری است و کمبود این ویتامین باعث به خطر افتادن سلامتی استخوان می‌گردد.
در حقیقت، افرادی که سطح ویتامین A در خون آن‌ها نسبت به حالت نرمال پایین‌تر باشد، نسبت به افرادی که دارای مقادیر کافی ویتامین A در خونشان هستند، بیشتر در معرض خطر شکستگی استخوان قرار دارند.
علاوه بر این، یک بررسی جدید از مطالعات تجربی نشان داده است که افرادی که بیشترین مقادیر ویتامین A را در رژیم غذایی خود مصرف می‌کنند، ۶٪ خطر شکستگی در استخوان‌هایشان کاهش پیدا کرده است.
با این حال، کمبود ویتامین A ممکن است تنها عامل در مورد سلامت استخوان نباشد. برخی از مطالعات و آزمایشات نشان داده‌اند که افرادی که میزان زیادی ویتامین A مصرف می‌کنند هم گاهی بیشتر در معرض خطر شکستگی استخوان‌ها قرار می‌گیرند. با این وجود، این گزارش‌ها بر اساس نتیجه‌های به دست آمده از مطالعات تجربی است که نمی‌تواند رابطهٔ بین علت و معلول را به طور کامل ثابت کنند.
این قضیه در واقع به این معناست که در حال حاضر، ارتباط بین ویتامین A و سلامت استخوان کاملاً مشخص نشده است و هنوز آزمایش‌های کنترل شده بیشتری برای تأیید آنچه در مطالعات تجربی مشاهده شده است، مورد نیاز است.
توجه کنید که مقدار ویتامین A که توسط شخص مصرف می‌شود به تنهایی میزان خطر شکستگی استخوان را در او تعیین نمی‌کند و تأثیر در دسترس بودن سایر مواد مهم و مفید کلیدی مانند ویتامین D نیز نقش مهمی را در این مورد بازی می‌کند.
خلاصه: مصرف مقدار توصیه شده ویتامین A می‌تواند به محافظت از استخوانهای شما کمک فراوانی بکند و احتمال شکستگی استخوان‌ها را تا حدود زیادی کاهش دهد، اگرچه ارتباط بین مصرف این ویتامین و سلامت استخوان‌ها هنوز کاملاً ثابت نشده است.
ویتامین A چگونه باعث رشد و تولید مثل سالم می‌شود؟
ویتامین A برای کمک به سلامت سیستم تولید مثل در زنان و مردان و همچنین برای کمک به رشد طبیعی جنین در دوران بارداری بسیار مهم و ضروری است.
آزمایش‌ها ومطالعه های انجام شده بر روی موش‌های آزمایشگاهی که اهمیت ویتامین A را در تولید مثل مردان بررسی کرده‌اند نشان می‌دهند که کمبود این ویتامین باعث ایجاد مشکلاتی در رشد سلول‌های اسپرم می‌شود که این خود می‌تواند تا حدودی باعث نا باروری در مردان شود.
به همین ترتیب، مطالعات بر روی حیوانات نشان داده‌اند که کمبود ویتامین A در زنان می‌تواند با کمتر کردن کیفیت تخمک‌ها و بوجود آوردن تأثیر منفی در کاشته شدن تخمک‌ها در رحم، روی باروری زنان تأثیر منفی بگذارد.
در دوران بارداری خانوم ها، ویتامین A در رشد و نمو بسیاری از ارگان‌ها و اعضای اصلی بدن جنین در شکم مادر می‌تواند نقش بسیار مهمی داشته باشد از جمله اسکلت، سیستم عصبی، قلب، کلیه‌ها، چشم‌ها، ریه‌ها و لوزالمعدهٔ جنین.
با این حال، مصرف بیش از حد ویتامین A در دوران بارداری نیز می‌تواند برای جنین در حال رشد حتی مضر هم باشد و باعث بوجود آمدن نقص عضو در موقع تولد نوزاد شود اگر چه این خطر بسیار کمتر از خطر کمبود این ویتامین برای رشد جنین است.
بنابراین، بسیاری از متخصصان بهداشت و پزشکی توصیه می‌کنند که خانم‌ها از غذاهایی که حاوی مقدار فراوان و غلیظ ویتامین A هستند و همچنین مکمل‌های حاوی ویتامین A در دوران بارداری خودداری کنند.
خلاصه: دریافت مقدار کافی ویتامین A در رژیم غذایی برای تقویت سلامتی در تولید مثل و رشد سالم نوزادان در دوران بارداری مادران، تا حدود زیادی ضروری است.
از ضررهای ویتامین A آگاه شوید.
ویتامین A یک ویتامین قابل حل شدن در چربی است و بنابر این در بدن شما ذخیره می‌شود. این بدان معنی است که مصرف بیش از حد این ویتامین می‌تواند حالت سمی پیدا کند و برای بدن شما ایجاد مسمومیت بکند.
بیماری هایپروتامینوسوز A در اثر مصرف بیش از حد ویتامین A از طریق خوردن رژیم غذایی یا مکمل‌های حاوی ویتامین A ایجاد می‌شود.
علائم این بیماری می‌تواند شامل مواردی مانند بوجود آمدن تهوع، سرگیجه، سردرد، درد و حتی مرگ در افراد باشد.
اگرچه این بیماری می‌تواند ناشی از مصرف بیش از حد این ویتامین در رژیم غذایی باشد، اما مبتلا شدن به این بیماری بر اثر خوردن غذاهای سرشار از ویتامین A بسیار نادر است و دچار شدن به این بیماری معمولاً بر اثر مصرف بیش از حد مکمل‌ها و داروهای حاوی ویتامین A است.
علاوه بر این، بدست آوردن مقدار زیادی پروویتامین A با خوردن غذاهایی با منابع گیاهی، به همان اندازهٔ مصرف مکمل‌های دارای این ویتامین، خطر مبتلا شدن به این بیماری را برای بدن ندارد، زیرا در هنگام انجام فرایند تبدیل آن به شکل فعال ویتامین A در بدن شما مقدار این ویتامین تعدیل و تنظیم می‌شود.
خلاصه: مصرف مقادیر زیاد از ویتامین A موجود در غذاهای با منبع حیوانی و همچنین داروها یا مکمل‌ها می‌تواند برای بدن تا حدود زیادی حتی مضر هم باشد و حالت مسمومیت را در بدن شما بوجود آورد. مصرف زیاد پرویتامین A از غذاهای گیاهی بسیار به ندرت باعث ایجاد عوارض منفی و بیماری در بدن می‌شود.
چکیده مقاله:
ویتامین A برای بسیاری از فرآیندهای و عملیات حیاتی و مهم در بدن شما حیاتی است.
این ویتامین برای حفظ بینایی سالم، بهبود عملکرد طبیعی اندام‌ها و سیستم ایمنی بدن و همچنین برای رشد و نمو طبیعی نوزادان در رحم مادر در هنگام بارداری بسیار ضروری است.
مصرف بسیار کم ویتامین A و همچنین مصرف بیش از حد این ویتامین می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامتی شما بگذارد.
بهترین راه برای اینکه اطمینان پیدا کنید که این ویتامین به مقدار کافی و کمتر یا بیشتر از نیاز شما به بدنتان می‌رسد، این است که غذاهای سرشار از ویتامین A به عنوان بخشی از رژیم غذایی معمول خود مصرف کنید و از مصرف مقدار زیاد داروها و مکمل‌های ویتامین A بدون مشورت با پزشک ویا مشاور سلامت خود جدا خود داری کنید.
منبع:www.healthline.com
