یکی از شایعترین ترسها در زمان کودکی، ترس از هیولاهایی است که از دل تاریکی بیرون میآیند. این ترس را به تاریکی نسبت میدهند اما در واقع، این تاریکی نیست که برای کودک ترسناک است، بلکه این شب است، و وهم و سایههایی که شب با خود میآورد. پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند که قوه تخیل و خیالپردازی و تصویرسازی ذهنی کودکان در شبها نسبت به روز بیشتر است.
شاید بخاطر سکوت و تحرک کمتر و آرامش بیشتری که در شبها وجود دارد، فرصت این بازیهای ذهنی بیشتر میشود. اما وظیفه ما به عنوان والدین، این است که در گذر از این ترسها به کودک کمک کنیم تا در آینده در مقابل مشکلات پیچیدهتری، شجاع باشد. در این مقاله از اُکالا بلاگ به برخی از راهکارهای نترسیدن کودک از لولو یا همان هیولاها میپردازیم.
ترس کودک از لولو؛ ۶ راهکار کمک به کودک
در ادامه راهکارهای کمک به کودک برای نترسیدن از لولو را برایتان شرح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
۱- حضور بی قید و شرط
اولین چیزی که کودک شما در زمان ترسیدن به آن نیاز دارد، حضور شماست. به هیچ دلیلی کودک را در چنین شرایطی تنها نگذارید و فکر نکنید که او باید به تنهایی با ترسهایش روبهرو و قوی شود. این یک توهم است. تنها ماندن کودک در مواقع ترس، نه تنها باعث میشود آن ترس در وجود کودک نهادینه شود، بلکه باعث خواهد شد که در آینده نسبت به والدینی که او را تنها گذاشتهاند خشمگین باشد.
این احساسات ناخوشایند، به ویژه تنها ماندن در زمانی که به والدینش نیاز داشته، میتواند انبوهی از گرهها و ناکامیها را در روان فرزندمان ایجاد کند. برعکس یک حضور بی قید و شرط، حتی بدون هیچ کار دیگری، نوید بخش یک روان سالم در آینده است. علاوه بر اینها، یادتان باشد که در زمان بیدار شدن کودک، کنار او باشید. این کار او را از اینکه شما همیشه کنارش هستید مطمئن میکند.
۲- همدلی و درک ترس
حالا که کنار کودکتان حضور دارید باید با او همدلی کنید. آن هیولاها به نظر شماست که ترسناک نیستند و حتی ترس از آنها میتواند مسخره باشد. برای کودکتان اینطور نیست. برای کودک هیولا واقعی است و وحشت واقعی است و نیاز او به کمک شما واقعی است.
تصور کنید کسی، شما را به خاطر ترسیدن از زلزله، یا سیل، یا جنگ یا هر چیز دیگری که واقعا ترسناک میدانید مسخره و سرزنش کند، حالا اگر این افراد نزدیکترین افراد زندگی شما باشند، غم این تمسخر و سرزنشها چند برابر میشود. از نگاه کودکتان به داستان نگاه کنید. اجازه ندهید فکر کند احساسش بیارزش است. بگذارید در مورد ترسش حرف بزند و بدون اینکه تایید کنید، شنونده خوبی باشید.
بیشتر بخوانید: همه آنچه که باید در مورد دندان قروچه کودکان بدانید!
۳- صحبت در مورد تاریکی و هیولاها
با کودکتان صحبت کنید و درباره تاریکی و ترسهایش صحبت کنید. میتوانید این کار را در تاریکی انجام دهید و در حین صحبت، وقتی او به ترسناک بودن چیزی اشاره میکند، بدون سرزنش او، چراغ را روشن کنید تا ببیند تنها بخاطر تاریکی بوده که چنین تصوری داشته است.
مثلا اگر فکر میکند زیر تخت یا داخل کمد لباسها، هیولایی پنهان شده است، از او بخواهید به همراهی شما هیولا را پیدا کند تا بفهمید واقعا ترسناک هست یا نه. این میتواند برای او اطمینان بخش باشد، که تنها بخاطر نبود نور بوده که چنین تصوراتی داشته است.
بیشتر بخوانید: راهکارهای آموزش مثبت اندیشی به کودکان
۴- تبدیل کردن هر فرصتی به بازی
رشد شناختی و جسمی کودک، به بازی بسته است. برخلاف تصور بسیاری از والدین که بازی را تلف کردن وقت میدانند، باید بگوییم که بازی تمام دنیای کودک است. هر چیزی که با بازی انجام شود، برای کودک پر از یادگیریهای عمیق خواهد بود که برای آینده در حافظهاش ثبت میشود. فضای ترسناک را به فضای بازی بدل کنید.
اگر او از تاریکی میترسد، در نورهای بسیار کم، با سایه دستتان شکلک درست کنید و از او هم بخواهید مشارکت کند تا شما حدس بزنید سعی دارد چه چیزی نشان دهد. اگر فکر میکند هیولایی در اتاق است، نقشهای بچینید و به دنیای هیولاها بروید تا از هیولا بپرسید چرا به اتاق کودکتان آمده، شاید دلش میخواسته که او هم با شما بازی کند! خلاقیت داشته باشید و یک بازی طراحی کنید، تا ترس کودک تبدیل به قصهای خوشایند شود.
۵- تمرین شجاعت
در روزها یا زمانهای دیگری بجز شبها، با کودکتان درباره شجاعت صحبت کنید. کتاب داستانهای زیادی در درباره یک کودک قهرمان و نترس وجود دارند که میتوانید آنها را برای کودک بخوانید و همان قصه را به صورت بازی اجرا کنید. در موقعیتهای دیگر، به صورت نامحسوس، او را به کارهای شجاعانه تشویق کنید و وقتی رفتار شجاعانه نشان داد، بگویید که رفتارش را دیدید و چقدر خوشحالید از اینکه او شجاع است.
به هیچ وجه در این شرایط به وحشت او از تاریکی اشاره نکنید وگرنه همه چیز خراب خواهد شد. اجازه دهید که او خودش متوجه این موضوع شود که وقتی در موقعیتهای دیگر توانسته شجاع باشد، در برابر تاریکی و هیولاها هم میتواند شجاع بماند.
بیشتر بخوانید: بایدها و نبایدهای “نه” گفتن به کودکان
۶- رعایت بهداشت خواب
رعایت بهداشت خواب به مواردی اشاره دارد که نه تنها برای کودک بلکه برای خود ما هم واجب است. سر ساعت مقرری بخوابید و سر ساعت مقرر بیدار شوید. هر چه ساعت خواب به غروب خورشید و ساعت بیداری به طلوع خورشید نزدیکتر باشد، خواب با کیفیتتر خواهد بود. یکی از دلایلی که کودکان دچار کابوسهای شبانه میشوند، تغییر مدام ساعت خواب و دیر خوابیدن است.
علاوه بر اینها، هورمونهای رشد که کارکردشان برای کودک الزامی است، در شب ترشح میشوند و برای اینکه بهترین عملکرد را داشته باشند، لازم است سایر اعضای مغز در استراحت یعنی خواب باشند و باز هم کیفیت خواب مهم میشود. استفاده از گوشیهای هوشمند، یا دیدن تلویزیون، یا هر چیزی که نور مصنوعی تولید میکند، حداقل نیم ساعت قبل از خواب باید تمام شود.
نگذارید کودکتان در طول روز، نوشیدنیهای کافئیندار بخورد. البته که برای خودتان هم بهتر است که نخورید. همانطور که گفتیم، کودک ای شما میآموزد و دوست دارد مثل شما رفتار کند. پس اگر میخواهید او خواب خوبی تجربه کند، لازم است به بهداشت خواب خودتان اهمیت دهید و آن را رعایت کنید.
شجاعت به معنای نداشتن ترس نیست، بلکه شجاعت به معنای پیش رفتن به همراه ترس است. این توانایی بعد از پذیرفتن ترس است که به وجود میآید. پس همانطور که در این مطلب از مجله سبک زندگی اکالا گفته شد کنار فرزندتان بمانید تا بتواند احساسش را پذیرفته و از آن به درستی عبور کند.
من هستی دفتری هستم، دانش آموخته روزنامهنگاری، روانشناسی و علوم اعصاب شناختی. بزرگترین دغدغه من در حوزه کاری، شناخت انسانها و کمک بهشون برای داشتن ذهن و روانی سالم و تواناست. در مسیرم چیزهای زیادی هم از کتابها و نظریهها و هم از تجربههای دیگران یاد گرفتم و اینجا سعی دارم دریافت خودم از بعضی مسائل رو به زبان ساده برای شما بنویسم. امیدوارم که نوشتههام بتونه اندکی راهنما و کارگشا باشه.