دروغگویی کودکان از رایجترین مشکلاتی است که بسیاری از والدین با آن دست و پنجه نرم میکنند. به طور کلی دروغگویی در کودکان به دلایل مختلفی مثل نفع شخصی، رویاپردازی و جلوگیری از آسیب اتفاق میافتد و در بسیاری از مواقع کاملا طبیعی است. اما چگونه با دروغهای کودکمان برخورد کنیم؟ در این مقاله از اکالا بلاگ میتوانید با راههای رفتار با کودک دروغگو به طور کامل آشنا شوید.
چگونه با دروغگویی کودکان رفتار کنیم؟
دروغ گفتن در کودکان در سنین پایین و در برخی مواقع از ۳ تا ۴ سالگی آغاز میشود و تا ۱۲ سالگی به اوج خودش میرسد. بیشتر کودکان در سن زیر ۱۰ سال، قابلیت تشخیص دروغهای بزرگ و کوچک را ندارند و فقط در جهت مشاهده عکس العمل والدین، جلب توجه و همچنین سرگرم کردن آنها اقدام به دروغ گفتن میکنند. در سن پیش دبستانی کودکان برای پنهان کردن برخی حقایق و همچنین توضیح ندادن در مورد اشتباهات خود به والدین دروغ میگویند که البته به راحتی از تغییر صدا و رنگ صورتشان قابل تشخیص است.
به طور کلی علت دروغ گفتن از نظر روانشناسی مربوط به امتحان کردن والدین و اطرافیان، تمایل نداشتن به گفتن حقیقت، رویاپردازی، منافع شخصی، عدم تمرکز، بیان ترسهای احتمالی و همچنین الگوپذیری از والدین است. اما سوال اینجاست که چگونه با دروغهای کودکمان برخورد کنیم؟ در ادامه این بخش میتوانید با راههای رفتار با کودک دروغگو آشنا شوید.
۱- نسبت به دروغ کودک واکنش هیجانی نشان ندهید
بعد از این که متوجه شدید، کودک به شما دروغ گفته است، به هیچ عنوان واکنش هیجانی نشان ندهید و شروع به نصیحت کردن و سرزنش کردن کودک نکنید. بهتر است در لحظه اول به روی خودتان نیاورید و عکس العمل خاصی از خود نشان ندهید. بعد از او بخواهید تا اشتباهش را اصلاح کند و در عین آرامش به او بگویید که کارش اشتباه بوده است. در نهایت کمی صبر کنید تا کودک خودش به دروغ اعتراف کند.
۲- علت دروغ گفتن کودک را شناسایی کنید
معمولا کودکان به دلایل مختلفی دروغ میگویند، برای همین شما باید علت دروغ گفتن کودک را شناسایی کنید. اگر در مورد چیز خاصی سختگیری میکنید، خودتان دروغ میگویید یا کودک را به خاطر اشتباهاتش سرزنش میکنید، طبیعی است که او از گفتن حقیقت بترسد و به شما دروغ بگوید.
بیشتر بخوانید: نحوه برخورد با اشتباهات کودک | ۱۲ کاری که باید انجام دهید
۳- دروغ گفتن کودک را به رویش نیاورید
زمانی که متوجه دروغ گفتن فرزندتان شدید، به هیچ عنوان نباید دروغگویی او را علنی کنید. این کار موجب پایمال شدن حد و مرزها میشود و در این شرایط ممکن است کودک شروع به لجبازی کند و بیشتر از قبل این کار را تکرار کند. در این وضعیت بهتر است با ملایمت با کودک برخورد کنید و به او فرصت دهید تا خودش هر زمان که دوست دارید، حقیقت را به شما بگوید.
بیشتر بخوانید: ۷ راهکار برای دور کردن کودکان از گوشی و تبلت!
۴- با فرزند خود در مورد عواقب دروغ گفتن صحبت کنید
کودک شما باید بدانید که دروغ گفتن در هر شرایطی درست نیست و میتواند مشکلات زیادی برای او ایجاد کند. بهتر است با او صحبت کنید و بگویید که دروغ گفتن موجب ناراحت شدن اطرافیان میشود و باعث میشود که اطرافیان دیگر حرف او را باور نکنند.
۵- الگوی خوبی برای کودک باشید
کودک شما بسیاری از رفتارها را از والدین خود یاد میگیرد، بنابراین سعی کنید الگو مناسبی برای او باشید و خودتان هم در هیچ شرایطی دروغ نگویید. زمانی که کودک احساس کند شما به او یا اطرافیان دروغ میگویید، خودش هم خیلی زود شروع به این کار میکند و از شما الگوبرداری میکند.
۶- خودتان را به کودک نزدیک کنید
در اکثر مواقع بیتوجهی، عدم تشویق به موقع کودک و همچنین تنبیههای شدید موجب میشود تا او به شما دروغ بگوید. سعی کنید برای مدتی بیشتر به او توجه کنید. چند بار در روز به او بگویید که به او افتخار میکنید که اتاقش را مرتب کرده یا شب موقع خواب مسواک زده است. از کارهای مثبتی که در طول روز انجام میدهد، تشکر کنید تا او نیز روی جنبههای مثبت تمرکز کند. کودک شما باید بدانید که شما به عنوان والدین در هر شرایطی کنار او هستید و از او حمایت میکنید و از همین رو او نباید در هیچ شرایطی به شما دروغ بگوید.
بیشتر بخوانید: ۹ روش کاربردی برای آموزش نظم به کودکان!
۷- از راستگویی استقبال کنید
زمانی که کودک حقیقت را بیان میکند، او را به خاطر این موضوع تشویق کنید و اجازه دهید که درک کند گفتن حقیقت ارزش بیشتری نسبت به دروغگویی دارد. از طرفی بهتر است همیشه برای دروغ گفتن کودک یک تنبیه کوچک در نظر بگیرید تا بداند که گفتن حقیقت همیشه نتیجه بهتری دارد.
۸- دروغهای کوچک را نادیده بگیرید
بهتر است دروغهای کوچک کودک را نادیده بگیرید تا او به دروغگوی ماهرتری تبدیل نشود. زمانی که کودک در حال دروغ گفتن است نباید مچ او را بگیرید، زیرا این کار موجب میشود تا او در گفتن دروغهای بزرگتر مهارت پیدا کند. تا زمانی که دروغهای کودک کوچک هستند، بهتر است که به روی او نیاورید و سعی کنید با پیدا کردن علت دروغ گفتن و توجه بیشتر به کودک به او کمک کنید تا این کار را کنار بگذارد.
۹- برای دروغگویی مجازات سخت در نظر بگیرید
اگر فرزند شما بیش از حد دروغ میگوید و با بیاعتنایی و توجه بیشتر نتوانستید جلوی این کار را بگیرید، بهتر است تنبیه بزرگتری نسبت به سایر اشتباهات برای این کار او در نظر بگیرید. مثلا اگر به خاطر یک اشتباه ساده او را از یک روز بازی کردن با گوشی محروم میکنید، بهتر است برای دروغگویی او را برای ۲ روز از بازی با گوشی محروم کنید. با این راهکار کودک میفهمد که حتی زمانی که کار اشتباهی انجام داده، بهتر است راستش را بگوید تا درگیر مجازات سختتری نشود. به خاطر داشته باشید که در مورد این مجازاتها کوتاهی نکنید تا کودک حرف شما را جدی بگیرد.
بیشتر بخوانید: راهکارهای نترسیدن کودک از لولو یا هیولا
۱۰- به کودک دوباره فرصت دهید
اگر کودک شما در مورد موضوعی به شما دروغ گفته است، بهتر است بدون هیچ عکس العملی فقط به او بگویید که برای ۱۰ دقیقه از اتاق بیرون میروید و وقتی برگشتید، دوباره از او سوال میپرسید و انتظار دارید بهتر جوابگو باشد. هر چند این روش برای کودکانی که به دروغ گفتن عادت کردهاند، تاثیری ندارد، اما برای بسیاری از کودکان موثر است.
در این مقاله به ۱۰ راهکار برای این که چگونه با دروغهای کودکمان برخورد کنیم، اشاره شد. به خاطر داشته باشید که برای پیشگیری از دروغگویی کودک باید علت این موضوع را شناسایی کنید و در مورد عواقب دروغگویی با او حرف بزنید. در اکثر مواقع، برخورد درست با کودک راه حل درمان دروغگویی است و از تشدید این موضوع جلوگیری میکنید. به نظر شما بهترین راههای رفتار با کودک دروغگو چیست و چطور میتوان با این مسئله برخورد کرد؟
من مژده شرف عاشوری هستم. سالهاست که به صورت تخصصی در مورد موضوعات مختلف مینویسم و ترجمه میکنم. از بازی با کلمات و خلق محتوای تازه لذت میبرم و دوست دارم دنیای اطرافم رو بیشتر از چیزی که میبینم، کشف کنم…