8 خاصیت و کاربرد جالب پوست بادمجان که از آن بی‌خبرید
بادمجان، میوه‌ای خوشمزه و پرخاصیت است که جایگاه ویژه‌ای در آشپزی دارد. اما بسیاری از ما پوست آن را دور می‌ریزیم؛ غافل از آنکه این بخش به ظاهر بی‌ارزش، سرشار از خواص درمانی و مواد مغذی است.
پوست بادمجان، چه به صورت تازه و چه خشک‌شده، کاملاً خوراکی و بی‌خطر است. این بخش به دلیل محتوای غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، به ویژه ناسونین، فواید زیادی برای سلامتی دارد. ناسونین، که غلظت آن در پوست بنفش بادمجان بیشتر است، از سلول‌های مغز محافظت کرده، با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کند و خواص ضدسرطانی دارد.
علاوه بر این، ترکیبات دیگری مانند آنتوسیانین‌ها و ویتامین C نیز در پوست بادمجان یافت می‌شوند که به اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضدپیری آن کمک می‌کنند. پوست بادمجان همچنین در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و کاهش فشار خون مؤثر است و برای رشد گیاهان نیز فواید زیادی دارد.
با ما همراه باشید تا در این مقاله از مجله اکالا، بیشتر به خواص و کاردبردهای جالب پوست بادمجان بپردازیم.
خواص پوست بادمجان
با وجود آنکه مغز بادمجان نرم و خوش‌طعم است و برای پخت‌وپز مناسب است، پوست آن گاهی ضخیم و تلخ می‌شود و به همین دلیل بسیاری آن را جدا می‌کنند. با این حال، پوست بادمجان بسیار مغذی است و حفظ آن، بخش زیادی از فیبر بادمجان را نگه می‌دارد. بنابراین، بهتر است بادمجان را با پوست مصرف کنید تا از فواید کامل آن بهره‌مند شوید.
برخی افراد نیز به خاطر تمیزی پوست را جدا می‌کنند. هرچند پوست بادمجان ممکن است حاوی آلودگی، باکتری یا بقایای آفت‌کش‌ها باشد، اما شستشوی کامل بادمجان زیر آب روان آن را به قدری تمیز می‌کند که بتوانید با خیال راحت پوست آن را هم بخورید.
در ادامه، مهم‌ترین خواص پوست بادمجان را به شما معرفی می‌کنیم.
1. پیشگیری از سرطان
پوست بنفش تیره بادمجان حاوی یک آنتی‌اکسیدان منحصربه‌فرد به نام ناسونین است. ناسونین به محافظت از غشای سلولی، به ویژه چربی‌های آن، در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند.
رادیکال‌های آزاد، مولکول‌های ناپایداری هستند که می‌توانند به سلول‌های بدن آسیب بزنند؛ این مولکول‌ها به طور طبیعی در بدن تولید می‌شوند، اما عواملی مانند پرتوها، دود سیگار و مواد شیمیایی نیز می‌توانند باعث افزایش آن‌ها شوند.
متخصصان معتقدند دو مورد از شایع‌ترین بیماری‌هایی که رادیکال‌های آزاد باعث آن‌ها می‌شوند، سرطان و تصلب شرایین (رسوب پلاک چربی در رگ‌ها و در نهایت بیماری قلبی) هستند.
علاوه بر ناسونین، پوست بادمجان حاوی آنتی‌اکسیدان‌های دیگری مانند کلروژنیک اسید و ویتامین C نیز هست. این ترکیبات با دفع آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد، به پیشگیری از سرطان کمک کرده و خواص ضدباکتریایی و ضدویروسی نیز دارند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه رنگ مو با پوست بادمجان
2. پیشگیری از بیماری‌های قلبی
کلروژنیک اسید همچنین به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) کمک می‌کند، که یکی از عوامل اصلی خطر برای بیماری‌های قلبی است.
علاوه بر این، آنتی‌اکسیدان ناسونین به کاهش میزان آهن اضافی در خون کمک می‌کند. آهن بیش از حد می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد، به ویژه در مردان و زنانی که یائسه شده‌اند و دیگر دچار عادت ماهانه نمی‌شوند.
3. گزینه‌ای کم‌کالری
بادمجان به کم‌کالری بودن مشهور است و پوست آن نیز در همین ویژگی نقش دارد. هر ۱۰۰ گرم بادمجان تنها حدود ۲۵ کالری دارد.
پوست بادمجان، همراه با گوشت آن، منبع خوبی از فیبر و آنتی‌اکسیدان‌هاست، که باعث می‌شود به عنوان یک افزودنی سالم و کم‌کالری به رژیم غذایی شما درآید، به ویژه اگر با روغن کم پخته شود.
4. مراقبت از سلامت مغز و بهبود حافظه
آنتی‌اکسیدان قوی ناسونین از غشای سلول‌های مغز محافظت کرده و به انتقال مواد مغذی به داخل سلول‌ها و خروج مواد زائد از آن‌ها کمک می‌کند. علاوه بر این، ثابت شده است که ناسونین از التهاب عصبی نیز جلوگیری کرده و جریان خون را افزایش می‌دهد، که این امر می‌تواند به بهبود حافظه کمک کند.
5. کاهش فشار خون
پوست بنفش متمایل به سیاه بادمجان فقط برای مغز مفید نیست، بلکه مطالعات ثابت کرده‌اند که آنتوسیانین موجود در این پوست، به کاهش فشار خون نیز کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ترشی پوست بادمجان
6. کمک به سلامت پوست و مقابله با پیری زودرس
پوست بادمجان سرشار از پلی‌فنل‌ها (به‌ویژه ناسونین و آنتوسیانین‌ها) است که آن را به یک ماده غذایی با خواص آنتی‌اکسیدانی قوی تبدیل می‌کند. این ترکیبات با از بین بردن رادیکال‌های آزاد و کاهش استرس اکسیداتیو، به محافظت از سلول‌ها و جلوگیری از پیری زودرس پوست کمک می‌کنند.
علاوه بر این، مطالعه‌ای نشان داده است که عصاره پوست بادمجان تخمیر شده با کاهش آسیب رادیکال‌های آزاد، بهبود عملکرد سلول‌ها و مهار عوامل تخریب‌کننده کلاژن، به ترمیم زخم و تولید کلاژن کمک می‌کند.
به طور خاص، این عصاره در محافظت از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه UVB بسیار مؤثر است و با جلوگیری از تجمع مواد مخرب و تقویت کلاژن‌سازی، به ترمیم و سلامت پوست کمک می‌کند.
7. خواص پوست بادمجان برای گیاهان
پوست بادمجان سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ناسونین است که می‌تواند با اضافه شدن به خاک، برای گیاهان مفید باشد. اگرچه این ماده یک کود اصلی محسوب نمی‌شود، اما به دلیل ترکیبات فنولی خود، می‌تواند به سلامت خاک کمک کند.
فراتر از خاصیت آنتی‌اکسیدانی، ثابت شده که کلروژنیک اسید یک مولکول دفاعی کارآمد در برابر طیف وسیعی از حشرات گیاهخوار است. در دو دهه اخیر، مطالعات متعددی تأیید کرده‌اند که این اسید بر رفتار تغذیه‌ای، رشد و تکثیر آفات تأثیر منفی می‌گذارد.
علاوه بر این، تجزیه پوست بادمجان به عنوان یک ماده آلی، باعث بهبود ساختار خاک، افزایش حاصلخیزی و ظرفیت نگهداری آب می‌شود و در نتیجه به رشد سالم‌تر گیاهان کمک می‌کند.
چگونه از پوست بادمجان برای گیاهان استفاده کنیم؟
روش‌های متعددی برای بهره‌وری از فواید پوست بادمجان برای گیاهان وجود دارد:
- کمپوست: پوست بادمجان را به توده کمپوست اضافه کنید تا آن را با ترکیبات مفید غنی کند.
- ترکیب مستقیم با خاک: می‌توانید پوست بادمجان خرد شده را مستقیماً با خاک مخلوط کنید، به خصوص هنگام آماده‌سازی باغچه.
- جوشانده: از پوست بادمجان می‌توان یک جوشانده غنی از مواد مغذی تهیه کرد و آن را برای آبیاری یا اسپری روی برگ‌های گیاهان استفاده کرد. هرچند تحقیقات مستقیمی در مورد این روش انجام نشده، اما تهیه جوشانده از مواد آلی برای تغذیه گیاهان یک روش پذیرفته‌شده و رایج در کشاورزی است.
8. خواص پوست بادمجان خشک شده
همانطور که اشاره شد، پوست بادمجان خواص زیادی برای سلامتی دارد، اما از آنجایی که فرآیند خشک کردن آب آن را از بین می‌برد، ترکیبات مفید آن مانند فیبر، مواد معدنی و ترکیبات فنولی (آنتی‌اکسیدان‌ها) غلیظ‌تر می‌شوند؛ البته به شرطی که به روش مناسبی خشک شده باشد.
روش‌های خاصی از خشک کردن (مانند فریز-درایینگ) می‌توانند باعث حفظ یا حتی افزایش فعالیت آنتی‌اکسیدانی شوند، در حالی که خشک کردن با حرارت بالا ممکن است این ترکیبات حساس را تا حدی تخریب کند. بنابراین، نحوه خشک کردن بسیار مهم است.
برای بهره‌مندی از فواید پوست بادمجان خشک‌شده، می‌توانید آن را به صورت دمنوش، خردشده در خورشت و سوپ یا پودرشده به عنوان ادویه مصرف کنید.
موارد احتیاطی در مصرف بادمجان
پوست بادمجان، مانند میوه خود، حاوی ماده‌ای به نام آلکالوئید می‌باشد. هرچند مقدار این ماده در خوراکی مصرفی ما کم است، اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند سمی باشد.
برخی متخصصان معتقدند این ماده ممکن است برای افراد خاصی حساسیت‌زا باشند و شرایط التهابی را تشدید کنند، با این حال هیچ پژوهش علمی قطعی این موضوع را ثابت نکرده است.
همچنین، بادمجان حاوی اگزالات است. افرادی که سابقه سنگ کلیه اگزالاتی دارند، بهتر است در مصرف آن احتیاط کنند یا از روش‌هایی مانند آب‌پز کردن استفاده نمایند که به کاهش سطح اگزالات کمک می‌کند.
در این مقاله از بخش آشپزی مجله اکالا، شما را با برخی از مهم‌ترین خواص پوست بادمجان آشنا کردیم. اگرچه جدا کردن پوست این میوه یک عادت رایج است، اما با توجه به فواید ارزشمند آن، توصیه می‌کنیم این عادت را تغییر دهید. با حفظ پوست بادمجان، می‌توانید از تمامی خواص بی‌نظیر آن برای سلامتی خود بهره ببرید.
منابع: TasteofHome / WebMD
من سورین صیادی هستم و از بچگی تقریباً تمام وقت آزادم را صرف دیدن فیلم و سریال (و گاهاً انیمه) کردم! بیشتر به ژانرهای اکشن، جنایی و هیجان‌انگیز علاقه دارم، اما ژانرهای دیگر را هم دنبال می‌کنم.
خیلی خوشحالم که می‌توانم این لذت بزرگ از زندگی را با دیگران به اشتراک بگذارم و فیلم و سریال‌های مورد علاقه‌ام را به شما معرفی کنم.
