آموزش کاشت شاه توت در گلدان+ روش نگهداری
شاه توت یکی از میوه‌های خوشمزه و پرخاصیت تابستانی است که می‌توانید به جای خرید از بازار، آن را در خانه و حتی در یک گلدان کوچک پرورش دهید و میوه‌های تازه و ارگانیک برداشت کنید. خوشبختانه شاه توت گیاهی مقاوم است و با کمی مراقبت به خوبی در فضای آپارتمانی رشد می‌کند. در این مقاله از مجله اکالا، به آموزش کاشت شاه توت در گلدان و روش نگهداری از آن، خواهیم پرداخت.
ابتدا دانه‌های شاه توت را از گوشت میوه جدا کرده و کاملاً خشک کنید. سپس یک ظرف با خاک سبک آماده کنید و دانه‌ها را روی خاک بپاشید و با لایه‌ای نازک خاک بپوشانید. ظرف را در یخچال برای دوره سرمادهی قرار دهید تا بذرها جوانه بزنند.
پس از سبز شدن جوانه‌ها، آن‌ها را به گلدان اصلی منتقل کرده و مراقبت‌های لازم مانند نور، آبیاری و کوددهی را انجام دهید. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا به روش نگهداری اصولی آن نیز، اشاره‌ای داشته باشیم.
راهنمای کاشت شاه توت در گلدان
شاه توت میوه‌ای خوشمزه و پرخاصیت است که پرورش آن در خانه هم امکان‌پذیر است. در ادامه، روش مرحله به مرحله کاشت و نگهداری این میوه را به شما آموزش می‌دهیم:
مرحله اول: دانه‌های شاه توت را جدا کنید
در ابتدا چند شاه توت کاملاً رسیده و تازه انتخاب کنید. شاه توت‌ها را داخل یک ظرف شیشه‌ای شفاف بریزید و کمی آب اضافه کنید تا غوطه‌ور شوند.
سپس با گوشتکوب یا حتی پشت قاشق، شاه توت‌ها را له کنید تا گوشت میوه از دانه جدا شوند. دانه‌های سالم بعد از چند دقیقه ته ظرف ته نشین می‌شوند. خیلی آرام آب ظرف را خالی کنید و فقط دانه‌های ته نشین شده را نگه دارید.
مرحله دوم: دانه‌ها را خشک کنید
بذرهایی که جدا کردید را روی یک دستمال نخی تمیز یا حوله‌ی کاغذی پهن کنید. آن‌ها را در محیطی قرار دهید که جریان هوا وجود داشته باشد اما نور مستقیم آفتاب نتابد. چون آفتاب مستقیم می‌تواند دانه‌ها را ضعیف یا حتی نابود کند.
اجازه دهید حدود (۱۲ تا ۲۴ ساعت) کاملاً خشک شوند. این مرحله خیلی مهم است چون رطوبت اضافی باعث کپک زدگی و خراب شدن دانه‌ها می‌شود.
مرحله سوم: یک ظرف پلاستیکی آماده کنید
یک ظرف پلاستیکی یا یک بار مصرف درب دار انتخاب کنید. ته ظرف را با چند سوراخ ریز زهکشی آماده کنید تا آب اضافی آبیاری در آن جمع نشود.
سپس ۲ تا ۳ سانتی‌متر خاک سبک داخل آن بریزید. بهترین خاک برای این مرحله مخلوط خاک باغچه، پرلیت یا ماسه شسته و کمی کوکوپیت است. این ترکیب باعث می‌شود خاک سبک و قابل تنفس باشد.
مرحله چهارم: دانه‌های خشک شده شاه توت را بین خاک بریزید
دانه‌های خشک شده را به طور یکنواخت روی سطح خاک درون ظرف پلاستیکی پخش کنید. سپس با اسپری آب، کمی رطوبت به بذرها برسانید تا به خاک بچسبند.
حالا روی بذرها یک لایه خیلی نازک خاک (حدود نیم سانتی‌متر) بریزید. ضخامت این لایه خیلی مهم است؛ اگر زیاد باشد بذر نمی‌تواند سبز شود و اگر خیلی کم باشد ممکن است خشک شود.
سپس دوباره با اسپری کمی خاک را مرطوب کنید. در پایان، درب ظرف را ببندید تا رطوبت حفظ شده و شرایط گلخانه‌ای برای جوانه‌ها فراهم شود.
مرحله پنجم: ظرف را درون یخچال قرار دهید
بذر شاه توت برای بیدار شدن به یک دوره‌ی سرمادهی نیاز دارد که نام علمی آن استراتیفیکاسیون است. ظرف در بسته را در قسمت پایین یخچال (جایی که دما ثابت و بین ۴ تا ۷ درجه است) قرار دهید.
هر چند روز یک بار ظرف را بررسی کنید؛ اگر خاک خشک بود، با اسپری کمی آن را آبیاری کنید. مراقب باشید خاک بیش از حد خیس نشود چون دانه‌ها می‌پوسند.
بیشتر بخوانید: روش کاشت هسته زغال اخته در گلدان
مرحله ششم: شاهد جوانه زدن بذرها خواهید بود
بعد از گذشت این مرحله، کم کم بذرها شروع به جوانه زدن می‌کنند. وقتی اولین جوانه‌های سبز و کوچک را دیدید، وقتش رسیده که ظرف را از یخچال بیرون بیاورید و در محلی روشن با نور غیر مستقیم قرار دهید.
نور مستقیم آفتاب در این مرحله می‌تواند به جوانه‌های کوچک آسیب بزند. در این مدت باید رطوبت خاک همیشه حفظ شود.
مرحله هفتم: گیاه را به بستر اصلی منتقل کنید
وقتی جوانه‌ها حدود ۵ تا ۷ سانتی‌متر رشد کردند، می‌توانید آن‌ها را به گلدان اصلی منتقل کنید. یک گلدان متوسط با چند سوراخ زهکشی انتخاب کنید و داخلش را با خاک غنی پر کنید.
بهترین ترکیب برای این مرحله خاک باغچه + کمپوست یا کود دامی پوسیده + پرلیت است. خیلی با احتیاط جوانه‌ها را از ظرف اولیه جدا کنید چون ریشه‌ها نازک و شکننده هستند.
سپس آن‌ها را در گلدان بکارید و بلافاصله کمی آبیاری کنید.
روش نگهداری اصولی از شاه توت کاشته شده در گلدان
پرورش شاه توت نیز مانند هر بذر دیگری، نیاز به مراقبت و نگهداری منظم دارد. رعایت نکات صحیح در آبیاری، نور، دما و کوددهی باعث رشد سالم گیاه و افزایش کیفیت میوه‌ها می‌شود.
در ادامه، روش‌های کامل و مرحله‌ای نگهداری شاه‌توت را بررسی می‌کنیم تا بتوانید گیاهتان را شاداب و سالم نگه دارید:
آبیاری
شاه توت به آبیاری منظم و کنترل شده نیاز دارد. خاک باید همیشه کمی مرطوب باشد، ولی هرگز غرقابی نشود؛ آب زیاد باعث پوسیدگی ریشه و قارچی شدن خاک می‌شود.
در تابستان بهتر است هر ۲ تا ۳ روز یک بار و در زمستان هر ۷ تا ۱۰ روز یک بار آبیاری کنید. می‌توانید برگ‌ها را با آب اسپری کنید تا رطوبت محیط اطراف گیاه افزایش یابد و برگ‌ها شاداب بمانند.
بهترین زمان آبیاری صبح زود یا عصر است تا تبخیر آب کمتر شود.
خاک
خاک شاه توت باید سبک، دارای زهکشی مناسب و غنی از مواد آلی باشد. ترکیب پیشنهادی، ۴ قسمت خاک باغچه + ۲ قسمت کمپوست یا کود پوسیده + ۱ قسمت پرلیت یا ماسه شسته است.
این ترکیب به ریشه‌ها اکسیژن کافی می‌رساند، زهکشی مناسبی دارد و رشد شاخه‌ها و میوه‌ها را تقویت می‌کند.
هر سال یا هر 2 سال یک بار خاک سطحی گلدان را با خاک تازه یا کود آلی تعویض کنید تا مواد مغذی کافی برای گیاه فراهم باشد.
دما
شاه توت در دمای ۲۰ تا ۲۸ درجه سانتی‌گراد بهترین رشد را دارد. دماهای کمتر از ۵ درجه باعث آسیب به جوانه‌ها و برگ‌های تازه می‌شوند و دماهای بالای ۳۰ درجه رشد را کند می‌کنند.
در زمستان، گلدان را در محیطی گرم قرار دهید. اگر در مناطق سرد زندگی می‌کنید، می‌توانید گلدان را داخل خانه یا بالکن سرپوشیده بگذارید تا دما ثابت بماند.
بیشتر بخوانید: روش کاشت بلوبری در گلدان
نور
شاه توت نور زیاد و غیر مستقیم را ترجیح می‌دهد. نور مستقیم ظهر تابستان می‌تواند باعث سوختگی برگ‌ها و کاهش روند رشد آن شود.
بهترین حالت، نور صبحگاهی یا نور فیلتر شده از پنجره جنوبی یا شرقی است. اگر داخل خانه نگهداری می‌کنید، گلدان را هر چند روز یک بار کمی بچرخانید تا همه شاخه‌ها نور کافی دریافت کنند.
رطوبت
هوای مرطوب باعث رشد بهتر جوانه‌ها و شادابی برگ‌ها می‌شود. اسپری روزانه آب روی برگ‌ها، استفاده از زیرگلدانی با آب و سنگ یا قرار دادن گیاه کنار یک دستگاه بخور، رطوبت محیط را افزایش می‌دهد.
رطوبت کم باعث خشک شدن برگ‌ها، توقف رشد و حتی ریزش برگ‌ها می‌شود، بنابراین کنترل رطوبت نیز، به اندازه نور و آبیاری، اهمیت زیادی دارد.
کوددهی
بعد از ۲ تا ۳ ماه از کاشت بذر یا کاشت نهال، می‌توان کوددهی را آغاز کرد. کودهای مایع متعادل (NPK) یا کودهای آلی مانند ورمی‌کمپوست مناسب هستند.
در طول فصل رشد، ماهانه 1 بار کوددهی کافی است. در زمستان و زمان استراحت گیاه، کوددهی را کاهش دهید تا گیاه وارد دوره استراحت شود.
مقابله با آفات و بیماری‌ها
شاه توت ممکن است به شته، کنه قرمز، سفیدک پودری و برخی قارچ‌ها حساس باشد. برگ‌ها را به طور منظم بررسی کنید و در صورت مشاهده، از محلول‌های خانگی مثل آب و صابون یا اسپری‌های گیاهی استفاده کنید.
تهویه مناسب محیط و عدم آبیاری بیش از حد از بروز بیماری‌های قارچی جلوگیری می‌کند. جدا کردن برگ‌ها و شاخه‌های بیمار نیز می‌تواند سلامت گیاه را حفظ کند.
زمان کاشت و برداشت شاه توت
بهترین زمان کاشت بذر اوایل بهار است تا گیاه فرصت رشد در طول فصل گرم را داشته باشد. شاه توت معمولاً ۲ تا ۳ سال پس از کاشت بذر میوه می‌دهد.
میوه‌ها هنگام رسیدن کامل، شیرین و نرم هستند و باید با دست چیده شوند. برداشت میوه در زمان رسیدگی کامل، کیفیت و طعم بهتری دارد.
با رعایت نکات کاشت و نگهداری این مقاله از بخش سبک زندگی اکالا، می‌توانید در خانه شاه توت سالم پرورش دهید که هر ساله میوه‌های تازه و ارگانیک به شما هدیه کند که برای تزیین کیک، دسر و انواع نوشیدنی‌ها هم استفاده می‌شوند و طعمی طبیعی به خوراکی‌ها می‌بخشند.
من مریم شجاعی‌مهر هستم، نویسنده‌ای پرشور و خلاق که عاشق روایت داستان‌ها و ایده‌های نو از دل کلماتم. در این مسیر، با جادوی قلمم به موضوعات جذاب و متنوع سرک می‌کشم، از سفر و فرهنگ گرفته تا و زندگی روزمره. همراه من باشید تا با هم دنیایی از فکر و احساس رو کشف کنیم!
