۵ تا از بهترین فیلمها در حوزه روانشناسی و سلامت روان
سینما میتواند یک بستر خوب برای آگاهی بیشتر در مورد مشکلات جامعه مثل بیماریها و اختلالات روانی باشد. فیلمهای حوزه روانشناسی و سلامت روان، از ژانرهای جدید و پرطرفدار هستند، چرا که به ما برای شناختن درونیات خودمان و دیگران کمک میکنند.
در این مقاله از مجله اُکالا میخواهیم به معرفی ۵ فیلم در حوزه روانشناسی و سلامت روان بپردازیم که عبارتند از: «یک ذهن زیبا»، «پرواز بر فراز آشیانه فاخته»، «مالیخولیا»، «هنوز آلیس» و «این یک داستان خندهدار است». در هر کدام از این فیلمها یک یا چند اختلال روانی و مسیر رسیدن به سلامت روان به زیبایی به تصور کشیده شده است که باعث همدلی ما با افراد دچار اختلالات روانی میشود.
۱. یک ذهن زیبا (A Beautiful Mind)
- سال تولید: ۲۰۰۱
- کارگردان: ران هاوارد
- نویسنده: آکیوا گلدزمن
- بازیگران: راسل کرو، جنیفر کانلی، اد هریس
- ژانر: درام، روانشناختی، هیجان انگیز
- امتیاز (IMDB): ۸.۲
- مدت زمان فیلم: ۲ ساعت و ۱۵ دقیقه
- گروه سنی: PG-13
خلاصه داستان
فیلم «یک ذهن زیبا» بر اساس زندگی واقعی یک ریاضیدان به نام “جان نش” ساخته شده است. در ابتدای فیلم میبینیم که جان یک نابغه علوم ریاضی است که توانایی فوقالعادهای در خلق و حل الگوریتمهای ریاضی دارد.
او پس از فارغالتحصیلی از مقطع دکتری، استاد دانشگاه میشود، و پس از آشنایی با یکی از دانشجوهایش به نام “آلیشیا” ازدواج میکند. به زودی آلیشیا متوجه رفتار غیرعادی جان میشود اما عشق به جان، مقاومت و تلاش او برای کمک به همسرش را در پی دارد.
داستان «یک ذهن زیبا» داستان مردی است که بخاطر یک بیماری روانی خطرناک، امکان داشتنِ یک زندگی عادی را از دست میدهد اما تلاش او برای رسیدن به سلامت روان و ادامه دادن زندگی هرگز متوقف نمیشود.
عشقی که همسر جان به او دارد بزرگترین حامی و انگیزه اوست. جان نش در نهایت برنده نوبل اقتصاد شد و با وجود اینکه بیماریاش هرگز به طور کامل بهبود نیافت، با کنترل بیماری، به مسیرش ادامه داد.
- این فیلم در لیست “۲۵۰ فیلم برتر IMDB” با رتبه ۱۵۰ قرار دارد.
- این فیلم موفق به دریافت ۴ جایزه اسکار و ۴ جایزه گلدن گلوب در سال ۲۰۰۲ شد.
بیشتر بخوانید: بهترین سریالهای هیجانانگیز روانشناسی (روانشناختی)
۲. پرواز بر فراز آشیانه فاخته (One Flew Over the Cuckoo’s Nest)
- سال تولید: ۱۹۷۵
- کارگردان: میلوش فورمن
- نویسنده: لورنس هاوبن، بو گلدمن
- بازیگران: جک نیکلسون، ویلیام ردفیلد، لوئیز فلچر
- ژانر: درام، کمدی
- امتیاز (IMDB): ۸.۷
- مدت زمان فیلم: ۲ ساعت و ۱۳ دقیقه
- گروه سنی: R
خلاصه داستان
فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» یک درام فوقالعاده با بازی درخشان “جک نیکلسون“ است. در این داستان مردی به نام “مک مورفی” که بخاطر جرمی دستگیر شده است، خود را به دیوانگی میزند تا از مجازات کار سخت فرار کند. در نتیجه دادگاه او را به یک بیمارستان روانی میفرستد.
در بیمارستان، افرادی که از بیماریهای روانی مختلفی رنج میبرند، کم کم با مک مورفی ارتباط میگیرند و با او دوست میشوند. مدیر بیمارستان روانی، زنی است که بسیار سرد، بیروح، کنترلگر و حتی خبیث است، رفتاری تحقیرکننده دارد و با ایجاد ترس در بیماران، آنها را کنترل میکند.
مک مورفی با وجود اینکه یک مجرم است اما پر از شور و شوق و سرزنده رفتار میکند و سعی دارد این شور زندگی و حال خوش را به سایر بیمارهای آنجا نشان دهد. او مدیر را مسخره میکند و جلوی او میایستد. همین رفتار مک مورفی است که باعث الهام گرفتن بیماران دیگر میشود، و آنها کم کم میفهمند که نباید ظلم و تحقیر مدیر را تحمل کنند. این هوشیاری باعث یک سری اتفاقات دیگر میشود.
این فیلم نشاندهنده بخش انسانی هر آدمی فارغ از هر نوع اختلالی است، همانطور که هر فرد سالمی نیز ممکن است دچار گرهها و عقدههای روانی باشد.
- این فیلم در لیست “۲۵۰ فیلم برتر IMDB” با رتبه ۱۸ قرار دارد.
- این فیلم در لیست “حتما باید تماشا شود” متاکریتیک قرار دارد.
- این فیلم موفق به دریافت ۵ جایزه اسکار و ۶ جایزه گلدن گلوب در سال ۱۹۷۶ شد.
۳. مالیخولیا (Melancholia)
- سال تولید: ۲۰۱۱
- کارگردان: لارس فون تریه
- نویسنده: لارس فون تریه
- بازیگران: کریستین دانست، شارلوت گنزبور، کیفر ساترلند
- ژانر: درام، علمی تخیلی
- امتیاز (IMDB): ۷.۱
- مدت زمان فیلم: ۲ ساعت و ۱۶ دقیقه
- گروه سنی: R
خلاصه داستان
«مالیخولیا» یک داستان حیرت انگیز و فوقالعاده است که از جریانهای مختلفی که نماد حالات انسانی هستند، پر شده است. در ابتدای فیلم، یک سکانس چند دقیقهای استثنایی وجود دارد از صحنههایی که همه چیز به طور آزاردهندهای آرام و کشدار هستند.
این صحنه به واقع بهترین تعبیر از حالت «مالیخولیا» یا همان افسردگی شدید است، چرا که در این اختلال، زمان برای فرد بیمار به شدت کُند میگذرد و همه چیز در هالهای از اندوه و ناامیدی غرق است.
“جاستین” زن زیبا و جوانی است که در ابتدای فیلم جشن عروسی او و مایکل را میبینیم. این جشن در قصری بزرگ که متعلق به خواهر جاستین، یعنی کلر و همسرش جان است، برگزار میشود. همه چیز در این جشن برای جاستین فشار روانی دارد و باعث میشود که او ناگهان برای فرار از این فشار، ازدواج و شغلش را ترک کند و به غار افسردگی برگردد.
از طرفی دیگر ستاره بزرگی در آسمان است که تخمین زده شده از کنار زمین میگذرد، اما طبق نظریهای او دوباره تحت گرانش زمین دور میزند و به زمین برخورد میکند. کلر به طرز دیوانهواری نگران این اتفاق است و نمیتواند آرام بگیرد. ما به طور نمادین دو اختلال افسردگی اساسی و اضطراب فراگیر و مکانیزمهای دفاعی را به زیباترین شکل در این فیلم میبینیم.
- این فیلم در لیست “حتما باید تماشا شود” متاکریتیک قرار دارد.
- این فیلم موفق به دریافت ۱ جایزه اسکار در سال ۲۰۱۲ شد.
بیشتر بخوانید: بهترین فیلمهایی که درباره تنهایی ساختهشدهاند
۴. هنوز آلیس (Still Alice)
- سال تولید: ۲۰۱۴
- کارگردان: ریچارد گلتزر، واش وستمورلند
- نویسنده: ریچارد گلتزر، واش وستمورلند
- بازیگران: جولیان مور، الک بالدوین، هانتر پریش
- ژانر: درام
- امتیاز (IMDB): ۷.۵
- مدت زمان فیلم: ۱ ساعت و ۴۱ دقیقه
- گروه سنی: PG-13
خلاصه داستان
“آلیس” دکتر زبانشناسی و استاد دانشگاه است که در ابتدای فیلم تولد ۵۰ سالگیاش را به همراه همسرش “جان” که پزشک است، و ۳ فرزند بزرگ خود جشن میگیرد.
او پس از اینکه در یک سخنرانی، کلمهای را فراموش میکند و هنگام دویدن راه دانشگاه را گم میکند، با یک پزشک این مشکلات را در میان میگذارد و متوجه میشود که دچار آلزایمر ارثی زودهنگام است. آلزایمر، یک اختلال پیشرونده است و آهسته آهسته گسترده میشود و به طور کامل امکان استفاده از حافظه را از انسان میگیرد.
اما آلیس تسلیم نمیشود و با تمام توان تلاش میکند که این روند را آهستهتر کند. او بر روی تلفن خود سوالهایی را ضبط میکند که هر روز صبح به آنها پاسخ دهد. همزمان یک بسته قرص خوابآور را در اتاقش پنهان میکند، و طی یک دستورالعمل ضبط شده، به خودش میگوید که هر زمان نتوانست به سوالات پاسخ دهد، قرصها را بخورد و به زندگی خود پایان دهد، اما به جایی میرسد که دیگر مکان قرصها ر هم به یاد نمیآورد.
آلیس با وجود اینکه گرفتار اختلالی شده که به طور کلی هویت او را خواهد گرفت، حتی تا آخرین روزها سعی میکند که در راه ارزشهایش قدم بردارد و از تجربیات خود به عنوان یک بیمار دچار آلزایمر، برای دیگران صحبت کند.
- این فیلم موفق به دریافت ۱ جایزه اسکار و ۱ جایزه گلدن گلوب در سال ۲۰۱۵ شد.
۵. این یک داستان خندهدار است (It’s Kind of a Funny Story)
- سال تولید: ۲۰۱۰
- کارگردان: آنا بودن، رایان فلک
- نویسنده: آنا بودن، رایان فلک
- بازیگران: کییِر گیلکریست، اما رابرتس، زک گلیفیناکیس
- ژانر: کمدی، درام، عاشقانه
- امتیاز (IMDB): ۷.۱
- مدت زمان فیلم: ۱ ساعت و ۴۱ دقیقه
- گروه سنی: PG-13
خلاصه داستان
داستان فیلم درباره بخش روانپزشکی یک بیمارستان و بیمارانی با اختلالات مختلف روانی است که در آن طبقه بستری هستند. این فیلم نشان میدهد برخلاف چیزی که شاید عموم مردم فکر کنند، بیماران روانی آنقدر هم آدمهای غیرعادی و ترسناکی نیستند. آنها مثل هر انسان دیگری از عواطف و احساسات برخورداند و گاهی همین عواطف و احساسات زیاد از حد است که آنها را آزار میدهد.
داستان فیلم با پسر نوجوانی به نام “کریگ” شروع میشود. او اخیرا تحت فشارهای روانی و اضطراب زیادی بوده و تصمیم به خودکشی داشته است. او برای کمک گرفتن به یک بیمارستان مراجعه میکند. بخش روانپزشکی کودک و نوجوان بیمارستان، به دلایلی بسته است در نتیجه او قبول میکند که برای مدتی در بخش روانپزشکی بزرگسالان بستری شود.
در این بخش کریگ با آدمهایی آشنا میشود که هر کدام داستان خاصی دارند. کم کم بین آنها رابطه دوستی برقرار میشود، چیزی که برای همه آنها، مثل یک درمان روانی عمل میکند.
همانطور که خواندید در این مقاله از مجله فرهنگ و هنر اُکالا، به معرفی ۵ فیلم در حوزه روانشناسی و سلامت روان پرداختیم. شما چه فیلم دیگری در این حوزه دیدهاید که براتان تاثیرگذار باشد؟ نظرات خود را برای ما بنویسید.
من سورین صیادی هستم و از بچگی تقریباً تمام وقت آزادم را صرف دیدن فیلم و سریال (و گاهاً انیمه) کردم! بیشتر به ژانرهای اکشن، جنایی و هیجانانگیز علاقه دارم، اما ژانرهای دیگر را هم دنبال میکنم.
خیلی خوشحالم که میتوانم این لذت بزرگ از زندگی را با دیگران به اشتراک بگذارم و فیلم و سریالهای مورد علاقهام را به شما معرفی کنم.