۵ تا از بهترین فیلمهایی که درباره تنهایی ساختهشدهاند
تنهایی یکی از مفاهیم مهم در زندگی انسان است و به تصویر کشیده شدن آن در سینما، میتواند به فهم ما درباره این پدیده کمک کند. در واقع با سینما ما میتوانیم با دیدن تجربههای انسانهای مختلف، نحوه مواجهه با تنهایی را یاد بگیریم. به همین خاطر در این مقاله از مجله اُکالا، تصمیم گرفتیم فیلمهایی درباره موضوع تنهایی را معرفی کنیم.
این فیلمها عبارتاند از: «او»، «دور افتاده»، «نمایش ترومن»، «مردی به نام اوه» و «ماشین چی». تلاش کردیم که در انتخاب فیلمها، همه سلیقهها را در نظر بگیریم، و از ژانرهای مختلفی، فیلمی برای معارفی داشته باشیم. از طرفی با تفاوت ژانر این فیلمها، جنبههای مختلف موضوع تنهایی را بررسی میبینیم. با ما همراه باشید.
۱. او (Her)
- سال تولید: ۲۰۱۳
- کارگردان: اسپایک جونز
- نویسنده: اسپایک جونز
- بازیگران: واکین فینیکس، امی آدامز، اسکارلت جوهانسون
- ژانر: درام، عاشقانه، علمی – تخیلی
- امتیاز (IMDB): ۸
- مدت زمان فیلم: ۲ ساعت و ۶ دقیقه
- گروه سنی: R
خلاصه داستان
«او» یک فیلم در فضای دنیایی مدرن و پیشرفته است. در آغاز فیلم ما “تئودور” را میبینیم. مردی که کارش نوشتن نامههای عاشقانه از طرف مشتریان، برای عزیزانشان است. همین ابتدا یک ضربه عمیق به بیننده وارد میشود. دنیا به جایی رسیده که آدمها توانایی ابراز احساسات عاشقانه و محبتآمیز را ندارند. اگر هم داشته باشند، احتمالاً فرصت نوشتن یک نامه را نخواهند داشت و این ناتوانی متقاضیان زیادی دارد که میتواند باعث ایجاد یک شغل برای چنین کاری شود.
در ادامه فیلم میبینیم که تئودور، عمیقاً تنها و سرخورده است. او در آستانه جدایی از همسرش، احساسات ناخوشایندی را تجربه میکند، و برای فرار از این احساسات و تنهایی عذابآورش، یک سیستم عامل هوشمند میخرد که حرف زدن با او تنهاییاش را پر کند. از آنجایی که سیستم عامل هوشمند است، روز به روز تواناییهای بیشتری در ارتباط پیدا میکند و تئودور به او وابسته میشود.
فیلم «او» نشان دهنده آینده بشر است. زمانی که انسانها برای هم وقتی ندارد و برای گریز از تنهایی به ماشینها پناه میبرند و روابطی مجازی میسازند که در نهایت همین حقیقی نبودنشان، انسان را تنهاتر و زخمیتر میکند. این فیلم در ۵ رشته نامزد جایزه اسکار و در ۳ رشته نامزد جایزه گلدن گلوب بود و نقدهای بسیار مثبتی دریافت کرد.
- این فیلم در لیست “حتماً باید تماشا شود” متاکریتیک قرار دارد.
- این فیلم موفق به دریافت ۱ جایزه اسکار و ۱ جایزه گلدن گلوب در سال ۲۰۱۴ شد.
۲. دور افتاده (Cast Away)
- سال تولید: ۲۰۰۰
- کارگردان: رابرت زمکیس
- نویسنده: ویلیام برویلس
- بازیگران: تام هنکس، هلن هانت، نیک سرسی
- ژانر: درام، ماجراجویی
- امتیاز (IMDB): ۷.۸
- مدت زمان فیلم: ۲ ساعت و ۲۳ دقیقه
- گروه سنی: PG-13
خلاصه داستان
«دور افتاده» تصویر تنهایی محض است. چه از نظر روانی و چه از نظر فیزیکی، تنهایی چنین شکلی دارد. مردی به نام “چاک“، در اثر سقوط هواپیما، به یک جزیره دور افتاده و خالی از سکنه میافتد و باید راه بقای خود را پیدا کند. تصور کنید در جایی باشید که هیچکس نیست، نه همصحبت و همراهی دارید و نه حتی امکان ارتباط مجازی یا از راه دور.
چاک یک کارمند بسیار پر مشغله است که به ماموریتهای زیادی میرود، و دقیقاً قبل از این سفر، با زنی که دوستش دارد، قرار ازدواج میگذارد. اما این سفری است که قرار است ۴ سال به درازا بکشد.
او باید برای زنده ماندن در جزیره و برای حفظ سلامت جسمی و روانی خود راههایی پیدا کند تا بتواند از این دوران عبور کند. تلاش برای زندگی، امیدواری و آرزو، ناامیدی و درماندگی و اهمیت ادامه دادن و ماندن در مسیر، مفاهیمی است که در مسیر تنهایی در این فیلم دیده میشود.
- این فیلم موفق به دریافت ۱ جایزه گلدن گلوب در سال ۲۰۰۱ شد.
بیشتر بخوانید: بهترین فیلمها درباره ارتباط مادر و فرزند
۳. نمایش ترومن (The Truman Show)
- سال تولید: ۱۹۹۸
- کارگردان: پیتر ویر
- نویسنده: اندرو نیکول
- بازیگران: جیم کری، لورا لینی، اد هریس
- ژانر: کمدی، درام، علمی تخیلی
- امتیاز (IMDB): ۸.۲
- مدت زمان فیلم: ۱ ساعت و ۴۳ دقیقه
- گروه سنی: PG
خلاصه داستان
«نمایش ترومن» مصداق تنهایی در جمع است. “ترومن” مرد جوانی است که به نظر یک زندگی فوقالعاده و روزهایی کاملاً عادی و روتین دارد. او در همان شهر و مرحلهای که بزرگ شده، به همراه همسرش در خانهای زیبا زندگی میکند، کار خوبی دارد و گهگاه با قدیمیترین رفیقش وقت میگذراند. رابطه او با همسر و مادرش خوب است و همه به او عشق میورزند.
اما کم کم، این خوب بودنِ همه چیز، به نوعی آزار دهنده و غیرعادی جلوه میکند. ماجرا از جایی شروع میشود که ترومن تصمیم میگیرد به سفر برود. او راههای مختلف زمینی، هوایی و دریایی را امتحان میکند و در هر کدام مانعی بر سر راه او قرار دارد.
این به نظر ترومن مشکوک است و او کم کم متوجه میشود که هیچکس با او همدل نیست و او نمیتواند به هیچکس اعتماد کند. او عمیقاً در یک جهان مصنوعی تنهاست و سعی دارد از آن بگریزد.
فیلم «نمایش ترومن» جزو بهترین بازیهای “جیم کری“ محسوب میشود و نقدهای و نظرات بسیار زیاد و مثبتی هم از طرف منتقدان هم از طرف تماشاگران دریافت کرد.
- این فیلم در لیست «۲۵۰ فیلم برتر IMDB» با رتبه ۱۳۴ قرار دارد.
- این فیلم در لیست “حتماً باید تماشا شود” متاکریتیک قرار دارد.
- این فیلم موفق به دریافت ۳ جایزه گلدن گلوب در سال ۱۹۹۹ شد.
۴. مردی به نام اوه (A man called ove)
- سال تولید: ۲۰۱۵
- کارگردان: هانس هولم
- نویسنده: هانس هولم
- بازیگران: رولف لاسگارد، بهار پارس، فیلیپ برگ
- ژانر: کمدی، عاشقانه
- امتیاز (IMDB): ۷.۷
- مدت زمان فیلم: ۱ ساعت و ۵۶ دقیقه
- گروه سنی: PG-13
خلاصه داستان
فیلم «مردی به نام اُوِه» بر اساس رمانی به همین نام اثر یک نویسنده سوئدی یعنی “فردریک بکمن” ساخته شده است. این رمان، در سال ۲۰۱۲ در سوئد منتشر و در سال ۲۰۱۵ فیلم آن به کارگردانی هانس هولم به زبان سوئدی پخش شد. “اوه” پیرمردی تنهاست که با چارچوبها و نظم و مقررات خاصی زندگی میکند.
او هر روز کارهای روتین و وظایف خود را انجام میدهد و به عنوان یک شهروند قانونمدار شناخته میشود. اما تعصبات و چارچوبهای او همان چیزی است که به نظر میرسد او را تنها کرده است. اما از طرفی میبینیم که او این تنهایی را دوست دارد، و در واقع این انتخاب خود “اوه” است که تنها باشد. او حتی مایل نیست با یک گربه دوست باشد و تمام تلاشش را میکند که از همسایهها و آدمهای اطراف دور بماند.
وقتی به مرور با شخصیت این پیرمرد بیشتر آشنا میشویم، میبینیم که او برخلاف ظاهرش بسیار مهربان و دلرحم است و دلایل پشت این تنهاییِ انتخاب شده را درمییابیم. این فیلم به عنوان فیلم منتخب سوئد برای بهترین فیلم خارجی زبان در هشتاد و نهمین دوره جوایز اسکار معرفی شد.
لازم به ذکر است که فیلم دیگری به نام «مردی به نام اتو» به زبان انگلیسی در سال ۲۰۲۲ ساخته شد که درواقع نسخه انگلیسی زبان همین فیلم و داستان است.
۵. ماشین چی (The Machinist)
- سال تولید: ۲۰۰۴
- کارگردان: برد اندرسون
- نویسنده: اسکات کوسار
- بازیگران: کریستین بیل، جنیفر جیسن لی، جان شاریان
- ژانر: هیجانانگیز، رازآلود
- امتیاز (IMDB): ۷.۶
- مدت زمان فیلم: ۱ ساعت و ۴۱ دقیقه
- گروه سنی: R
خلاصه داستان
داستان فیلم «ماشین چی» یا «ماشین کار»، داستان مردی به نام “ترووِر” است که از همان ابتدا ظاهرش به مخاطب این پیام را انتقال میدهد که او بیمار یا درمانده و ویران است. تروور یک سال است که نتوانسته بخوابد و از بیماری بیخوابی رنج میبرد. او تنهاست، و این تنهایی در لحظه لحظه زندگی او خود را نشان میدهد.
بیشتر بخوانید: بهترین فیلمهای کریستین بیل
ظاهر تروور باعث شده حتی همکارانش از او دوری کنند. کم کم اتفاقات عجیبتری در زندگی او رخ میدهد. به نظر میرسد تروور آدم خوبی است؛ اما گذشته مرموزی دارد که به دنبال او میآید.
در این فیلم یکی از درخشانترین بازیهای «کریستین بیل» را میبینیم که برای بازی در فیلم حدود ۴۰ کیلو از وزن خود کم کرد. داستان به شدت همچنین «ماشین چی» یکی از غیرقابلپیشبینیترین پایانبندیهای سینما را به شما نشان خواهد داد.
همانطور که خواندید در این مقاله از مجله فرهنگ و هنر اُکالا به معرفی چند فیلم با موضوع تنهایی و در ژانرهای متفاوت پرداختیم. شما در کدام فیلم بیشتر توانستید تجربه تنهایی را احساس کنید؟ کدام فیلم توانسته است بهتر این حس را منتقل و در مواجهه با آن به شما کمکی بکند؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.