رازهای خوشمزه شدن دوغ خانگی؛ گازدار و بدون گاز
هلندی‌ها در سال چیزی حدود ۴۸۰ لیتر شیر مصرف می‌کنند. این در حالی است ما ایرانی‌ها در سال ۸۰ لیتر شیر می‌نوشیم. با درک این تفاوت است که آدم وحشت زده می‌شود. البته که اگر به سبک زندگی خودمان و اطرافیانمان دقت کنیم، متوجه می‌شویم که اصلا دور از ذهن نیست. اصلا به همین دلیل است که ما ایرانی‌ها در دوران سالخوردگی، با انواع اقسام مشکلات استخوان و ضعف عضلات مواجه می‌شویم.
وقتی کلسیم و فسفر بدن کم باشد، این دردها کاملا طبیعی است. ولی خیلی از ما هم دلایل موجهی داریم. مثلا ممکن است لاکتوز شیر به بدن ما سازگار نباشد. در چنین شرایطی باید به راه حل‌های جایگزین بپردازیم. برای مثال شیرهای بدون لاکتوز یا مصرف دیگر اعضای خانواده لبنیات. در این مقاله از بلاگ اکالا قرار است با لبنیات، خصوصا دوغ بیشتر آشنا شویم، دو روش برای درست کردن دوغ و رازهای خوشمزه شدن آن را یاد بگیریم. با ما همراه باشید.
ترفندهای خوشمزه شدن دوغ خانگی
در آشپزی علاوه بر بلد بودن طرز تهیه خوراکی مورد نظر باید به نکات جزیی‌تر هم توجه کنیم. این جزییات هستند که آشپز خوب را از حرفه ای متمایز می‌کند. این نکته حتی برای درست کردن یک دوغ ساده هم حاکم است. از این رو در ادامه به رازهای خوشمزه شدن دوغ خانگی می‌پردازیم.
از ادویه مخصوص استفاده کنید.
تا به حال دوغ محلی خورده‌اید؟ اگر بله، متوجه تفاوت آن با دوغ‌های پاستوریزه موجود در بازار و سوپر مارکت شده‌اید؟ شاید فکر کنید این دوغ‌ها به دلیل سبک زندگی روستایی و شیر آن است که چنین مزه متفاوتی می‌دهند. ولی این تنها تفاوت دوغ محلی با دوغ پاستوریزه در ادویه موجود در آن است.
| پودر نعناع خشک | ۲ قاشق غذاخوری |
| پودر آویشن | ۱ قاشق غذاخوری |
| پودر گیاه کاکوتی | ۱ قاشق غذاخوری |
| پودر برگ کرفس | ۱ قاشق چای‌خوری |
| پودر ترخون | ۱ قاشق چای‌خوری |
| پودر تخم گشنیز | ۱ قاشق چای‌خوری |
| پودر زیره سیاه | ۱ قاشق چای‌خوری |
| پودر فلفل قرمز | ۱ قاشق چای‌خوری |
| پودر سیر | ۱ قاشق مرباخوری |
| نمک | به میزان لازم |
وحشت زده نشوید و پا پس نکشید. نیازی نیست از همه این ادویه‌ها استفاده کنید. هدف استفاده از این ادویه‌ها فقط طعم و مزه بخشیدن به دوغ نیست. علاوه بر این مورد، این ادویه طبع سرد دوغ را می‌گیرد. پس اگر به طبع و مزاج بدن حساس هستید و به این مسایل دقت می‌کنید، هیچ وقت دوغ را بدون چاشنی میل نکنید. طبق گفته اطبا سنتی، دوغ طبع خیلی سردی دارد.
برای درست کردن این ادویه، همه سبزیجات را خرد کنید و در یک ظرف با هم مخلوط کنید. هر وقت دوست داشتید می‌توانید از این ترکیب برای درست کردن دوغ خانگی استفاده کنید. توصیه ما این است که دو الی سه ساعت قبل از سرو دوغ، سبزیجات را اضافه کنید و دوغ را در یخچال قرار دهید. به این شکل طعم و بوی سبزیجات معطر به خورد نوشیدنی خوشمزه شما می‌رود.
- این ادویه را در یک ظرف در بسته و در جای خشک و خنک نگه داری کنید تا خراب نشود.
- از یخ استفاده کنید: اگر دوست داشته باشید می‌توانید به جای ۳ پیمانه آب، ۲ پیمانه آب و ۱ پیمانه یخ خورد شده اضافه کنید. به این شکل، دوغ شما تگری می شود. در روزهای گرم تابستان حسابی می‌چسبد.
بیشتر بخوانید: دستور تهیه آب دوغ خیار؛ مخصوص روزهای گرم تابستانی
دوغ گازدار خانگی
چندین روش برای تهیه دوغ گازدار وجود دارد ولی این روش راحت ترین انتخاب است و نسبت به دیگر دوغ های گازدار خانگی، گاز بیشتری دارد.
مواد مورد نیاز برای تهیه دوغ گازدار
| ماست | به ازای هر لیوان شیر، ۲ قاشق غذاخوری |
| شیر | ۱ لیوان |
| آب | به مقدار لازم |
| نمک | به مقدار لازم |
طرز تهیه دوغ گازدار
در این بخش طرز تهیه دوغ گازدار را برایتان شرح خواهیم داد.
- یک ظرف بزرگ بردارید. به ازای هر لیوان شیر، دو لیوان آب و دو قاشق ماست بریزید و با هم مخلوط کنید.
- مقداری نمک اضافه کنید.
- همه مواد دوغ را با کمک یک قیف در بطری بریزید. سه چهارم بطری را پر کنید. لازم است که بخش بالایی، خالی بماند.
- بطری حاوی دوغ را در گوشه آشپزخانه یا در یک محیط گرم مثل تراس بگذارید.
- هر روز به بطری سر بزنید و دو الی سه بار آن را تکان دهید تا مواد دوغ به خوبی مخلوط شود.
- سه روز تا یک هفته صبر کنید. بعد از اینکه دوغ آب انداخت، آن را داخل یخچال قرار دهید تا خنک شود.
در این روش، باکتری‌های موجود در شیر با آن تخمیر می‌شوند. بنابراین در این روش دوغ شما بالاترین میزان گاز را دارد و طعم ترشی به خود می‌گیرد.
نکته مهم: آب انداختن دوغ به چه معنا است؟ آب انداختن به جدا شدن آب و ماست موجود در بطری می گویند. چرا دانستن این اصطلاح حایز اهمیت است؟ چون یکی از علایم آشکار آماده شدن دوغ گازدار، آب انداختن آن است. پس بر شما واجب است که آن را بشناسید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه آش دوغ اصیل اردبیلی‌ها
دوغ معمولی/بدون گاز خانگی
پرطرفدارترین نوع دوغ، معمولی و بدون گاز است. اگر می‌خواهید در سریع ترین زمان ممکن، دوغ تهیه کنید این روش برای شماست.
| ماست ترش | ۲ پیمانه |
| نمک | ۱ قاشق مرباخوری |
| پونه یا نعناع | ۱ قاشق مرباخوری |
| آب | ۳ پیمانه |
طرز تهیه دوغ معمولی / بدون گاز
در این بخش طرز تهیه دوغ معمولی (بدون گاز) را برایتان شرح خواهیم داد.
- یک پارچ بردارید. ماست را در آن بریزید و با همزن دستی یا قاشق، به خوبی هم بزنید.
- نمک و سبزی معطر اضافه کنید.
- کم کم و به آرامی، ۳ پیمانه آب را به پارچ اضافه کنید و هم بزنید تا کاملا یکدست شوند.
- آب را حتما کم کم اضافه کنید. این کار از رقیق شدن دوغ جلوگیری می‌کند.
- می‌توانید از مخلوط کن هم استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: ماست‌های مختلف چه تفاوتی با هم دارند؟
لبنیات چیست؟
لبنیات هر آن چیزی است که از شیر گاو، گوسفند، میش یا بوفالو درست شده باشد. همانطور که می‌دانید، لبنیات فقط شامل شیر نمی‌شود. پنیر، ماست، دوغ، خامه و غیره هم عضوی از این خانواده هستند. ولی میزان لبنیات آن‌ها متفاوت است. برای مثال دوغ کمترین میزان لبنیاب را دارد.
خواص لبنیات
عمده‌ترین خاصیت لبنیات، کلسیم موجود در مواد لبنی است. از بچگی به ما می‌گفتند: اگر دوست داری قد بکشی باید شیر بخوری. وگرنه کوتاه و ضعیف باقی می‌مونی. خب بی‌راه نمی‌گفتند. مصرف شیر در تمام دوران زندگی روی سلامت استخوان ها تاثیر مثبتی می‌گذارد. پس اگر فکر می کنید دیگر از شما گذشته است، کاملا اشتباه می‌کنید. شما هر وقت لبنیات را در رژیم غذایی خود جا دهید، برد کرده اید. پس معطل نکنید و سفت و سخت پای این برنامه غذایی بمانید. در آینده نزدیک می‌فهمید که چقدر تصمیم درستی گرفته اید و به خودتان آفرین می‌گویید. در این مقاله قرار است با دوغ بیشتر آشنا شویم. همچنین شیوه درست کردن آن و رازهای خوشمزه شدن آن را یاد بگیریم.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه آش ماست؛ با گوشت و بی گوشت
دوغ، یک نوشیدنی مفید و مقوی
دوغ از رقیق شدن ماست به دست می‌آید پس طبیعتا پروتیین و کلسیم کمتری دارد. از طرفی دوغ را اکثریت می پسندند. حتی کسانی که بقیه محصولات لبنی را نمی‌پسندند، دوغ را دوست دارند. از محبوبیت دوغ در بین ایرانی‌ها هم دیگر نیازی به صحبت کردن نیست. دوغ با جوجه کباب یا کوبیده، جز ترکبیات بهشتی هستند که بین اکثریت پسندیده است.
هر ۲ لیوان دوغ معادل یک ۱ لیوان شیر انرژی دارد. پس با در نظر گرفتن این میزان انرژی، تخمین بزنید که برای تامین کلسیم و انرژی بدنتان باید چقدر دوغ مصرف کنید.
وغ دو نوع گازدار و معمولی دارد. دوغ گازدار طرفداران خاص خودش را دارد ولی توصیه ما به شما این است که نوع بدون گاز و کم نمک آن را مصرف کنید. زیرا نمک باعث می‌شود جذب کلسیم با اختلال رو به رو شود.
در هر حال، ما در آموزش درست کردن هر دو نوع دوغ را برای شما آورده‌ایم. انتخاب با خود شماست.
بیشتر بخوانید: روش‌های جلوگیری از آب انداختن ماست خانگی
روش‌های زیادی برای درست کردن دوغ وجود دارد. ما پیشنهاد می‌کنیم که از ساده ترین روش‌ها استفاده کنید و عرصه را بر خود تنگ نکنید. به یاد داشته باشید که دوغ باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود، به استخوان‌ها و دندان‌ها استحکام می‌بخشد و از افزایش وزن جلوگیری می‌کند. بنابراین حیف است که چنین نوشیدنی را از رژیم غذایی خود حذف کنید. خصوصا زمانی که می‌توانید در کسری از ثانیه و با کمترین امکانات نمونه خانگی آن را تهیه کنید.
برای یادگیری ترفندهای آشپزی و دستور پخت غذاهای مختلف، با مجله آشپزی اکالا همراه باشید.
امیررضا هستم، فخاریان. به چند تا چیز خیلی علاقه دارم: نوشتن، آشپزی، سینما و کتاب. چند سالی میشه همه اینا رو در کنار هم پیش می‌برم. الان هم خوشحالم که فرصتش هست تا دو تا از چیزهای مورد علاقه‌ام رو با هم ترکیب کنم!
