تمیز کردن کتاب‌ها به روش صحیح؛ جلوگیری از آسیب به صفحات و جلد
چه کلکسیونر کتاب‌های کمیاب یا عتیقه باشید و چه صرفاً از خواندن لذت ببرید، دانستن روش تمیز کردن کتاب‌ها، یک مهارت عالی است. در این مقاله از مجله اکالا می‌خواهیم چگونگی تمیز کردن کتاب‌ها به روش صحیح را به شما معرفی کنیم.
کمیاب یا غیر کمیاب، تمیز کردن ایمن کتاب‌ها نیاز به رویکردی ظریف و روش‌های تمیزکاری دارد، که امتحان خود را پس داده و جواب داده‌اند. در ادامه این مطلب، علاوه بر شیوه‌های درست تمیز کردن، شما را با روش‌های جلوگیری از آسیب به صفحات و جلد در هنگام تمیزکاری کتاب‌ها آشنا می‌کنیم.
روش تمیز کردن ایمن کتاب‌ها برای از بین بردن کثیفی، لکه‌ها و کپک
برخلاف بسیاری از سطوح دیگر در خانه؛ کاغذ، پارچه و چرم موجود در کتاب‌ها معمولاً با تمیز کردن با دستمال مرطوب معمولی، خوب پاک نمی‌شوند.
وقتی بدانید چگونه کتاب‌ها را به درستی تمیز کنید، می‌توانید کتاب‌های جلد کاغذی و گالینگور یا جلد سخت را در بهترین حالت خود نگه دارید و از کتاب‌های قدیمی و کمیاب محافظت کنید.
راهنمای مفید ما، راهنمایی‌های اثبات‌شده‌ای در مورد تمیز کردن کتاب برای از بین بردن کثیفی، کپک و لکه‌ها از جلد و صفحه‌های کتاب‌ها بدون ایجاد آسیب ارائه می‌دهد.
این نکات تمیز کردن کتاب باید برای بیشتر کتاب‌های کتابخانه خانه شما مفید باشد، مگر اینکه کتاب‌های شما اقلام کلکسیونی شکننده باشند.
درک این نکته ضروری است که یادگیری نحوه تمیز کردن کتاب‌های قدیمی یا نسخه‌های کلکسیونی کمیاب، پروژه تمیزکاری معمول شما نیست. کتاب‌های قدیمی‌تر، اغلب دارای لبه‌های صفحات شکننده و جلدهای پیچیده و همچنین کثیفی، گرد و غبار و کپک هستند.
اگر کتاب‌های ارزشمندی دارید که نیاز به تمیز کردن یا حذف کپک دارند، بهتر است آنها را به صورت حرفه‌ای تمیز کنید. برای کتاب‌های نه چندان ارزشمند مجموعه شما، از قسمت بیرونی شروع می‌کنیم و با استفاده از محصولات پاک‌کننده طبیعی و ایمن، روش‌های تمیز کردن کتاب‌ها را معرفی می‌کنیم.
بیشتر بخوانید: روش‌های مرطوب کردن هوای خانه بدون دستگاه بخار
نحوه تمیز کردن جلد کتاب
هنگام تمیز کردن کتاب‌ها یا جلد کتاب‌ها، همیشه قبل از شروع، یک قسمت کوچک یا بخشی از کتاب که زیاد در چشم نیست، را تمیز کنید. اگر پاک‌کننده شما از این آزمایش سربلند بیرون آمد، با دقت ادامه دهید و وقت بگذارید، به خصوص هنگام تمیز کردن جلد کتاب‌های چرمی یا پارچه‌ای.
نحوه تمیز کردن کتاب‌ها با جلد چرمی
گرد و غبار و آلودگی‌های سست را از روی جلد، لبه‌های صفحات و عطف (spine) یا شیرازه کتاب پاک کنید.
یک پارچه میکروفایبر را مرطوب کنید و مقداری صابون سراجی (saddle soap) روی آن بمالید.
جلد کتاب و شیرازه آن را پاک کنید. از پارچه میکروفایبر خشک برای از بین بردن رطوبت موجود و جلا دادن چرم استفاده کنید.
تمیز کردن کتاب‌ها با جلد سخت پارچه‌ای
- از برس نرم برای از بین بردن آلودگی و گرد و غبار سست استفاده کنید.
- هرگونه لکه را با پاک‌کن لاستیکی پاک کنید.
- یک پارچه میکروفایبر را فقط با آب مرطوب کنید.
- پارچه را پاک کنید و قسمت‌های کثیف را کمی بیشتر بسابید. از دستمال حوله‌ای آشپزخانه (خشک باشد) برای رفع رطوبت استفاده کنید.
- نحوه تمیز کردن کتاب‌های با جلد شومیز یا کاغذی
- گرد و غبار و کثیفی‌های سطحی و روان را پاک کنید.
- از یک پارچه میکروفایبر و الکل برای از بین بردن لکه‌ها و رسوبات استفاده کنید.
- پارچه را آبکشی کنید، فشار دهید و یک قطره مایع ظرفشویی روی آن بمالید.
- جلد و شیرازه کتاب را بدون خیس شدن لبه‌های صفحات آن، پاک کنید.
- از یک پارچه میکروفایبر خشک برای پاک کردن هرگونه باقیمانده کثیفی‌ها استفاده کنید.
نحوه پاک کردن لکه‌ها و آثار چربی از کتاب‌ها
چربی و سایر لکه‌های روی کتاب‌ها شاید دائمی به نظر برسند، اما با کمی صبر و دانش، می‌توانید بیشتر اوقات آنها را پاک کنید.
بیشتر بخوانید: روش کوتاه کردن کمربند به صورت حرفه‌ای
نحوه پاک کردن لکه‌های روغنی از کتاب‌ها
- یک دستمال حوله‌ای آشپزخانه (خشک باشد) را روی لکه چربی قرار دهید.
- اتو را روی کم‌ترین درجه بگذارید، یک دستمال حوله‌ای آشپزخانه روی کف اتو قرار دهید و آن را روی کتاب فشار دهید تا روغن‌ها گرم و به دستمال جذب شوند.
- وقتی دستمال حوله‌ای آشپزخانه دیگر چربی جذب نکرد، آن را بردارید.
- لکه را با یک دستمال حوله‌ای آشپزخانه (خشک باشد) پاک کنید.
- از یک پاک‌کن لاستیکی برای پاک کردن هرگونه باقیمانده کثیفی‌ها استفاده کنید.
چگونگی پاک کردن لکه‌های آب از روی کتاب‌ها
- قسمت لکه‌دار را با چند قطره آب مرطوب کنید.
- از یک پارچه میکروفایبر مرطوب با یک قطره مایع ظرفشویی برای پاک کردن آرام قسمت لکه‌دار استفاده کنید.
- باقیمانده صابون و رطوبت اضافی را با یک پارچه تمیز و مرطوب پاک کنید.
- برای لکه‌های سرسخت‌تر، از الکل و یک حوله کاغذی استفاده کنید.
شیوه پاک کردن کپک از روی کتاب‌ها
کپک می‌تواند به راحتی روی سطوح متخلخل مانند پارچه، چرم و کاغذ ایجاد شود. پس از ایجاد، هاگ‌های کپک می‌توانند کتاب‌های دیگر و هوای داخل خانه شما را آلوده کنند.
در اینجا نحوه پاک کردن ایمن و طبیعی کپک از روی کتاب‌ها را آوردیم. هنگام تمیز کردن کپک از روی کتاب‌ها یا هر چیز دیگری، استفاده از ماسک و دستکش یکبار مصرف توصیه می‌شود.
- از یک برس نرم برای پاک کردن کپک قابل مشاهده استفاده کنید.
- یک ورق خشک کن (درایر شیت) را روی لوله جاروبرقی قرار دهید تا قدرت مکش آن کاهش پیدا کند. جارو برقی را روشن کنید تا کپک را از روی جلد کتاب‌های پارچه‌ای پاک کنید.
- با پارچه‌ای که با الکل دناتوره مرطوب شده، می‌توانید کپک را از روی کتاب‌های با جلد کاغذی یا چرمی پاک کنید.
- کتاب را با یک پارچه میکروفایبر تمیز خشک کنید.
تمیز کردن صفحات کتاب از کپک
- یک ورق کاغذ مومی یا وکسی یا “waxed paper” را زیر صفحه کپک‌زده قرار دهید تا از صفحات پشت آن محافظت شود.
- از برس نرم برای رفع کپک، با دقت استفاده کنید.
- یک پارچه نرم را با هیدروژن پروکساید یا آب‌اکسیژنه مرطوب کنید و آن را روی کپک بمالید.
- قسمت لکه‌دار را با یک دستمال حوله‌ای آشپزخانه، نم کنید و صبر کنید تا کاغذ خشک شود.
- پس از تمیز کردن کپک از روی کتاب‌هایتان، دستمال حوله‌ای آشپزخانه، ماسک و دستکش‌ها را در سطل زباله در فضای باز بیندازید. بلافاصله پارچه‌های میکروفایبر را با آب داغ بشویید تا از پخش شدن کپک به سایر بخش‌ها جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: روش‌های تمیز کردن عینک و جلوگیری از خش افتادن
روش رفع بوی کپک از کتاب‌ها
همان شرایطی که به کپک اجازه ایجاد می‌دهد، برای رشد کپک نیز ایده‌آل است. کپک و قارچ‌های مختلفی وجود دارند که نه به کتاب‌های شما و نه به سلامتی‌تان کمکی نمی‌کنند.
کپک چیزی است که باعث می‌شود حوله‌های حمام شما بوی ترش بدهند و می‌توانند به کتاب‌ها همان بوی قدیمی آشنا را بدهند. در دوزهای کم، بو و کپکی که می‌تواند باعث ایجاد بو شود، مشکل زیادی ایجاد نمی‌کند. اما اگر بوی کپک بسیار زیاد است یا بقایای پودری سفید یا سیاه روی کتاب می‌بینید، وقت آن است که کپک را از بین ببرید.
مشکلی که احتمالا پس از تمیز کردن کپک با آن مواجه شوید، بوی نامطبوعی است که از بین نمی‌رود. وقتی کتاب‌های شما حتی پس از تمیز کردن، هنوز بوی نامطبوعی دارند، جوش شیرین می‌تواند بینی شما را نجات دهد!
کافیست کتاب خود را در یک ظرف یا کیسه با یک فنجان جوش شیرین پر که در ظرف می‌ریزید، بگذارید یک شب بماند. صبح، کتاب خود را بردارید، جوش شیرین را تکان دهید و از بوی تازه کتاب لذت ببرید!
از این نکات برای تمیز کردن کتاب‌ها استفاده کنید تا کتابخانه خانگی خود را زیبا نگه دارید و از کپک و قارچ دور نگه دارید. چه از راهنماهای مفید تمیز کردن ما پیروی کنید و خودتان این کار را انجام دهید و چه از خدمات نظافت شرکت‌ها استفاده کنید، ما می‌خواهیم خانه شما مکانی تمیزتر و سالم‌تر برای زندگی باشد.
در این مقاله از بخش نکات خانه داری مجله اُکالا، به معرفی راهکارهای تمیز کردن کتاب‌ها به روش صحیح؛ جلوگیری از آسیب به صفحات و جلد پرداختیم. امیدواریم که این شیوه‌ها برای شما مفید باشند. اگر از هر کدام از این روش‌ها استفاده کردید، از تجربه خود برای ما بنویسید.
منبع: maids
آرمان صالحی هستم نویسنده، عضو انجمن روزنامه‌نگاران تهران و مترجم مجله اُکالا
