بهترین روش پخت برنج دم سیاه؛ آبکشی و کته
برنج دم سیاه یکی از محبوبترین انواع برنجهای ایرانی است که بیشتر در استان گیلان و شهر رشت تولید میشود. این برنج که به عنوان برنج دم سیاه طارم نیز شناخته میشود عطر و طعم فوقالعادهای دارد و بعد از پخت به خوبی قد میکشد. برنج دم سیاه انواع مختلفی دارد و هر یک از این برنجها تفاوتهایی با هم دارند. اما روش پخت برنج دمسیاه چگونه است؟
در این مقاله از بخش آشپزی در اکالا بلاگ میتوانید با طرز تهیه برنج دمسیاه آشنا شوید.
برنج دم سیاه چیست؟
برنج دم سیاه یک نوع برنج با رنگ سفید مایل کرم است که در استان گیلان کشت میشود. اندازه این برنج قبل از پخت بین ۶ تا ۸ میلیمتر و بعد از پخت حدود ۱۲ میلیمتر است.
بیشتر بخوانید: برنج دانه بلند چقدر باید بجوشد؟
یکی از تفاوتهای برنج دمسیاه نسبت به سایر برنجها این است که اگر برنج را بین دو دست فشار دهید، دستتان کمی چرب میشود و همین چرب بودن راز قد کشیدن و خوش طعم بودن برنج است. برنج دم سیاه نسبت به برنج هاشمی بیشتر قد میکشد اما عطر و بوی آن کمی نسبت به برنج هاشمی کمتر است.
برنج دم سیاه فریدونکنار در منطقه فریدونکنار کشت میشود و عطر و طعم بسیار مطبوعی دارد. این برنج ری زیادی دارد و برای مهمانیها بسیار مناسب است. برنج دم سیاه استخوانی از خانواده برنج صدری است.
رنگ این برنج کرم و استخوانی است و دانههای کشیدهای دارد و بعد از پخت اندازه آن به حدود ۱۵ میلیمتر میرسد. برنج دم سیاه صدری نیز یکی دیگر از انواع این برنج است که در ۲ نوع دم قرمز و دم زرد تولید میشود. از آن جایی که این دو نوع برنج محصول کمتری میدهند، کشت آنها چندان رایج نیست.
روش پخت برنج دم سیاه آبکش
برای آبکش کردن برنج دم سیاه باید مراحل زیر را دنبال کنید.
مرحله اول: برنج را بخیسانید
برای پخت برنج آبکش باید برنج را بشویید و آن را در یک ظرف آب بریزید. مقداری نمک به آن اضافه کنید و اجازه دهید برنج برای ۲ تا ۴ ساعت در آب بماند. مدت زمان خیساندن برنج به تازه یا کهنه بودن آن بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: ۵ روش پخت برنج هاشمی
مرحله دوم: برنج را در آب بجوشانید
یک قابلمه آب روی حرارت قرار دهید و مقداری نمک به آن اضافه کنید. صبر کنید تا آب شروع به جوشیدن کند، سپس میتوانید برنج را به آن اضافه کنید.
مرحله سوم: برنج را آبکش کنید
حدود ۷ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید تا برنج نیم پز شود. در این مرحله باید برنج قد بکشد و سطح خارجی آن نرم شود و قسمت داخلی برنج هنوز کمی سفت باشد. حالا میتوانید برنج را در آبکش بریزید و مقداری آب سرد روی آن بریزید.
مرحله چهارم: برنج را دم کنید
بعد از آبکش کردن باید قابلمه مورد نظرتان را آماده کنید. مقداری روغن کف قابلمه بریزید. برای ته دیگ میتوانید از مقداری برنج زعفرانی یا نان استفاده کنید. سپس برنج را اضافه کنید. درب قابلمه را روی آن بگذارید و قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید. مدت زمان دم کشیدن برنج آبکش حدود ۴۰ دقیقه است و پس از آن میتوانید برنج را سرو کنید.
بیشتر بخوانید: انواع برنج عطری ایرانی
روش پخت برنج دمسیاه کته
برای پخت برنج دم سیاه به روش کته میتوانید مراحل زیر را دنبال کنید.
مرحله اول: برنج را بخیسانید
برای تهیه برنج به روش کته ابتدا باید آن را بشویید و سپس در یک ظرف آب ولرم بریزید. مقداری نمک نیز به آن اضافه کنید و صبر کنید تا برنج برای حدود ۲ ساعت در آب بماند.
مرحله دوم: برنج را آماده کنید
در این مرحله باید برنج را در قابلمه بریزید. اگر برنج شما کهنه است به ازای هر پیمانه برنج از ۱ و نیم پیمانه آب استفاده کنید و اگر برنج تازه است باید به ازای هر پیمانه برنج از ۱ پیمانه آب استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: آیا برنج را قبل از پخت با شست یا نه؟
قابلمه را روی شعله گاز قرار دهید و کمی روغن به آن اضافه کنید. صبر کنید تا آب برنج شروع به جوشیدن کند و برنج بپزد. بعد از حدود ۱۵ دقیقه که آب برنج تبخیر شد، میتوانید شعله گاز را خاموش کنید و درب قابلمه را روی آن بگذارید تا برنج شما آماده شود. این مرحله حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه طول میکشد.
نکات و فوت و فنهایی که باید در مورد پخت برنج دمسیاه بدانید
- در زمان شستن برنج به هیچ عنوان آن را چنگ نزنید، زیرا این کار موجب شکستن دانههای برنج میشود.
- اگر برنج شما تازه است، باید حدود نیم ساعت آن را در آب قرار دهید و برای خیساندن برنج کهنه نیز بهتر است بیشتر از ۲ ساعت یا یک شب وقت بگذارید. برنج تازه هنوز مقداری رطوبت در خود دارد و اگر به مقدار زیاد خیسانده شود، ممکن است برنج بعد از پخت شل شود.
- برای این که برنج شما بعد از پخت سفیدتر شود، میتوانید در زمان جوشیدن، یک قاشق آبلیمو یا سرکه به آن اضافه کنید.
- به منظور خوشمزهتر شدن برنج میتوانید در زمان دم کشیدن برنج مقداری روغن گیاهی، روغن حیوانی یا کره به آن اضافه کنید.
- در زمان جوشاندن برنج در آب میتوانید پس از ۸ دقیقه یک لیوان آب سرد به قابلمه اضافه کنید. این کار فرآیند جوشیدن را کند میکند و جلوی له شدن و شکستن دانههای برنج را نیز میگیرد.
- برای این که برنج بهتر دم بکشد، با دسته کفگیر چند سوراخ روی آن ایجاد کنید. این کار موجب افزایش بخار در قابلمه میشود و در این شرایط برنج بهتر و سریعتر دم میکشد.
- برای جوشاندن برنج حتما از قابلمه بزرگتر استفاده کنید تا برنج فضای کافی برای قد کشیدن و آماده شدن را داشته باشید.
- اگر برنج شما تازه است، باید قبل از آبکش کردن، آن را به مدت کمتر بجوشانید و از آب کمتری برای پخت برنج کته استفاده کنید تا برنج شل نشود.
- برای این که مطمئن شوید برنج شما آماده آبکش کردن است یا نه میتوانید یک دانه برنج در حال جوش را بردارید و بین دو انگشت له کنید.
- اگر مغز برنج هنوز کمی سفت بود و سطح آن پخته بود، یعنی زمان آبکش کردن برنج است.
- برای اینکه برنج شما بهتر دم بکشد، بهتر است از دم کنی روی درب قابلمه استفاده کنید.
برنج دم سیاه یکی از خوشمزهترین انواع برنج شمال است که به خوبی قد میکشد و از همین رو برای مهمانی و مجالس بسیار مناسب است. آماده کردن این برنج درست مثل سایر انواع برنج ایرانی است. در صورتی که این برنج را با رعایت نکاتی که در این مقاله ذکر شد آماده کنید، به خوبی قد میکشد و دانه دانه میشود. شما از چه روشی برای پخت برنج دمسیاه استفاده میکنید؟ در صورت تمایل میتوانید نظرات و تجربیات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.
من مژده شرف عاشوری هستم. سالهاست که به صورت تخصصی در مورد موضوعات مختلف مینویسم و ترجمه میکنم. از بازی با کلمات و خلق محتوای تازه لذت میبرم و دوست دارم دنیای اطرافم رو بیشتر از چیزی که میبینم، کشف کنم…