خوردن غذاهایی با طبع سرد و دوری از استرس میتواند تبخال شما را کنترل کند؛ در این مقاله از اکالا بلاگ ما بهترین روشهای سنتی و دارویی موثر برای درمان سریع تبخال و عوارض دردناک آن را برای شما تشریح میکنیم.
علت تبخال چیست و آیا درمان قطعی برای آن وجود دارد؟
تبخال یکی از علائم ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) است که دو نوع دارد که به نامهای HSV-1 و HSV-2 شناخته میشوند. بیشتر تبخالها به دلیل HSV-1 رخ میدهند. متخصصان گاهی از HSV-1 به عنوان تبخال دهان یا هرپس سیمپلکس لبیالیس یاد میکنند.
در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای HSV وجود ندارد و تا زمانی که دوباره فعال شود در بدن نهفته میماند. به ۷ راهکار زیر در رفع و بهبود تبخال توجه کنید:
۱- بادرنجبویه
بادرنجبویه یک گیاه طبی است که در اکثر نقاط جهان با اسمهای مختلف قابل یافتن است، بادرنجبویه گیاهی از خانواده نعناع بوده و این گیاه معطر به داشتن خواص ضد ویروسی خود معروف است.
یک بررسی تحقیقاتی در سال ۲۰۲۳ شامل یافتههایی در مورد بادرنجبویه و فواید بالقوه آن برای التیام برخی ویروسها از جمله HSV، SARS و HIV بود. این بررسی نشان داد که بادرنجبویه با جلوگیری از اتصال ویروس به سلولهای بدن و تکثیر به درمان HSV- 1 یا تبخال کمک شایانی میکند.
سادهترین راهها برای استفاده از این گیاه شفابخش شامل مومیایی کردن لب با حداقل ۱ درصد بادرنجبویه، نوشیدن چای بادرنجبویه یا استفاده از کمپرس گرم آغشته به چای بادرنجبویه است.
۲- داروهای ضد ویروسی بدون نسخه
محصولات حاوی دوکوسانول، بنزیل الکل یا لیزین به کاهش مدت زمان تبخال کمک کنند. Abreva یک کرم بدون نسخه (OTC) حاوی ۱۰٪ دوکوسانول و مقدار کمی بنزیل الکل است. بر اساس مشاهدات عملی برآورد شده است که این دارو میتواند تبخال را در کمتر از ۲.۵ روز از بین ببرد.
یک بررسی تحقیقاتی در سال ۲۰۱۷ نشان داد که افراد مبتلا به HSV که حداقل ۳ گرم در روز مکملهای لیزین مصرف میکردند، عوارض کمتری از تبخال را تجربه میکنند. لیزین همچنین در غذاهایی مانند حبوبات، شیر، پنیر و ماهی موجود است.
۳- یخ
یخ مدت زمان تبخال را کاهش نمیدهد، اما میتواند ناراحتی و التهاب آن را کاهش دهد. برای تسکین موقت تبخال، یک بسته سرد را مستقیماً روی زخمها قرار دهید. برای جلوگیری از خطر تحریک یا سوزش پوست، زمان بسته سرد خود را هر بار به ۱۵ دقیقه محدود کنید.
بیشتر بخوانید: آبمیوه ضد عفونت که سیستم ایمنی شما را تقویت میکند!
۴- آلوئه ورا
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که خواص ضد التهابی و ضد ویروسی آلوئهورا میتواند اثرات بازدارندگی مهمی در بیماری تبخال داشته باشد. گیاه آلوئهورا را با چاقو از بغل نصف کنید و مقدار کمی از ژل آلوئهورا را مستقیماً روی زخمهای تبخال خود بمالید.
۵- ضد آفتاب
آفتاب سوختگی یکی از محرکهای اصلی شیوع تبخال است. راههای زیادی برای کاهش قرار گرفتن در معرض نور خورشید وجود دارد. هر روز از ضد آفتاب استفاده کنید، چه در حال حاضر تبخال دارید یا نه. این موضوع نه تنها در زمان بهبود تبخال از لبهای شما محافظت میکند، بلکه میتواند باعث کاهش درد و عوارض تبخال تا زمان درمان آن نیز شود.
از میان کرمهای ضدآفتاب به دنبال حداقل SPF 30 باشید و حداقل ۱۵ دقیقه قبل از اینکه در معرض نور خورشید باشید، آن را روی موضع مورد نظر بزنید. پوشیدن کلاه لبه پهن، دوری از آفتاب بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر و قرارگرفتن در سایه نیز می تواند به کاهش درد و عوارض همچنین بهبود روند درمان شما کمک کند.
۶- کاهش استرس
یکی دیگر از محرکهای اصلی که باعث خارج شدن ویروس تبخال و نمایان شدن آن اطراف دهان شما میشود استرس است. بنابراین یافتن راههایی برای کاهش استرس میتواند خطر ابتلا به تبخال را نیز کاهش دهد.
اگر زیاد تبخال میزنید انجام ۱۰ تا ۳۰ دقیقه تکنیکهای ضد استرس با مدیتیشن، ورزش، یادداشت روزانه یا هر چیزی که به شما کمک کند احساس آرامش بیشتری داشته باشید به جلوگیری و کنترل تبخال در شما کمک میکند.
۷- ایبوپروفن یا استامینوفن!
ایبوپروفن توانایی بدن شما برای ساخت پروستاگلاندین ها را کاهش میدهد عاملی که عدمکنترل آن باعث درد، التهاب و تب میشود و هر سه این علائم با تبخال مرتبط هستند. مصرف ایبوپروفن، که به راحتی در دسترس است، میتواند درد و ناراحتی مرتبط با تبخال را کاهش دهد.
استامینوفن، یکی دیگر از داروهای OTC که به طور گسترده در دسترس است، میتواند به طور مؤثر تب و درد را کاهش دهد. بر خلاف ایبوپروفن، استامینوفن ضد التهاب نیست و متخصصان دقیقاً از چگونگی و چرایی اثر آن مطمئن نیستند.
اگر به داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی حساس هستید، این موارد میتواند گزینه مناسبی برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط باشد.
بیشتر بخوانید: علائم کمبود ویتامین دی (D) که باید جدی بگیرید!
راههای التیام سریع تبخال که باید بدانید!
برخی افراد حتی ۱ بار هم در عمر خود تبخال نزدهاند اما برخی همواره در طول سال استرس این را دارند که ممکن است تبخال بزنند. تبخال معمولاً پس از چند روز خودبهخود از بین میرود، اما چندین درمان تجویزی میتواند به تسریع زمان بهبودی کمک کند.
اگر در طول سال چندین بار شعلهور شدن تبخال را پشت لب خود تجربه میکنید، میتوانید داروهای ضد ویروسی خوراکی را در تمام طول سال مصرف کنید تا از بروز تبخال به طور کلی جلوگیری کنید.
علاوه بر این چنانچه تبخال زدید و میخواهید خیلی سریع التیامی برای درد و سوزش آن پیدا کنید استفاده از موارد زیر بسیار کارگشا است:
- آسیکلوویر (زویراکس)
- والاسیکلوویر (والترکس)
- فامسیکلوویر (فامویر)
- پنسیکلوویر (دناویر)
برای رهایی از تبخال این موارد را حتما رعایت کنید!
- از آن جایی که تبخال یک زخم باز دردناک است، اجتناب از مرکبات و سایر غذاهای اسیدی مانند ترشیجات مهم است. از خوردن غذاهای شور مانند آجیل و چیپس سیب زمینی خودداری کنید.
- این غذاها تبخال شما را بیشتر تحریک میکنند و باعث درد مضاعف میشوند. یک رژیم غذایی کم اسید و کم نمک را تا زمانی که زخمهای شما بهبود یابد، دنبال کنید.
- کندن زخمهای خشک شده میتواند وسوسهانگیز باشد – حتی ممکن است بدون اینکه متوجه شوید ناآگاهانه زخمهایتان را مالش دهید یا لمس کنید. اما لمس تبخال میتواند ویروس را به دستان شما منتقل کند، جایی که میتوانید آن را به سایر قسمتهای بدن یا افراد دیگر منتقل کنید.
- فقط هنگام استفاده از کرمها یا سایر روشهای درمانی تبخال خود را لمس کنید. هر بار که زخم خود را لمس میکنید، دستهای خود را کاملا بشویید، حتی اگر فقط برای یک لحظه آن را لمس کنید. اگر نگرفتن آن برایتان سخت است، سعی کنید دستکش بپوشید یا زخم را با بانداژ شل بپوشانید.
امیدواریم که این مطلب از مجله سبک زندگی اکالا برایتان مفید بوده باشد و به شما در پیشگیری و درمان تبخال کمک کند.
منبع:
من سمانه هستم، از بچگیم عاشق این بودم که توی تلویزیون آشپزی رو آموزش بدم.
هر روز پیشبند آشپزخونه مادرم رو میبستم و ساعتها جلوی دوربین تخیلی ذهنم، آموزش آشپزی میدادم!
بزرگتر که شدم به صورت تخصصیتر رویاهامو دنبال کردم و هر روز براشون بیشتر تلاش کردم تا فهمیدم علاقه زیادی به دنیای شیرینیها و شیرین کردن کام آدمها دارم.
حالا خیلی خوشحالم که این فرصت رو دارم تا با تلفیق آشپزی کردن، نوشتن و عکاسی که الان بخش بزرگی از دنیای من شده بتونم این حس خوب رو با شما به اشتراک بزارم.