چند نوع روغن زیتون داریم؟ ویژگی‌ها، کاربردها و تفاوت‌های آن‌ها
برخلاف تصور خیلی از افراد که گمان می‌کنند همه روغن زیتون‌ها کیفیت و کاربردهای مشابهی دارند، باید بگوییم که روغن زیتون انواع متفاوتی دارد و طعم و کاربرد هر یک از آن‌ها متفاوت است. در این مقاله از بخش آشپزی در مجله اکالا می‌توانید با انواع روغن زیتون به طور کامل آشنا شوید.
چند نوع روغن زیتون داریم؟
روغن زیتون از سالم‌ترین روغن‌های موجود در دنیا است که به روش‌های مختلفی تولید و فرآوری می‌شود. روش تهیه، فرآوری و حتی عطر و طعم این روغن زیتون‌ها با هم متفاوت است و از همین شناخت انواع روغن زیتون به شما کمک می‌کند تا برای استفاده روزمره‌تان از روغن باکیفیت‌تری استفاده کنید و بتوانید کاربردها و تفاوت‌های این روغن‌ها را به راحتی شناسایی کنید.
در ادامه این بخش می‌توانید با انواع روغن زیتون به طور کامل آشنا شوید.
۱- روغن زیتون فرابکر
روغن زیتون فرابکر(Extra virgin olive oil) یکی از خالص‌ترین و سالم‌ترین انواع روغن زیتون است که برای تهیه آن از بهترین و باکیفیت‌ترین انواع زیتون استفاده می‌شود. این نوع روغن زیتون به خاطر فواید و خواص بی‌شماری که دارد، برای استفاده روزمره مناسب‌تر است و در تهیه و تولید آن هیچ گونه دستکاری اضافه‌ای نمی‌شود.
برای تولید روغن زیتون فرابکر زیتون تحت روشی به نام به روش پرس سرد قرار می‌گیرد و روغن آن استخراج می‌شود. در تولید این روغن‌ها از هیچ اسانس، طعم دهنده یا افزودنی استفاده می‌شود و عطر و طعم این روغن کاملا طبیعی است. به طور کلی هر چقدر اسیدیته روغن زیتون کمتر باشد، کیفیت بالاتری دارد و روغن زیتون فرابکر در میان همه انواع روغن زیتون دارای اسیدیته پایین‌تری دارد است.
از آن جایی که در تولید این روغن‌ها از فرآیندهای شیمیایی یا گرما استفاده نمی‌شود، تمام آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی فنل‌های موجود در این روغن حفظ می‌شود و به همین دلیل روغن زیتون فرابکر بیشتری خاصیت را در بین انواع روغن زیتون دارد. طعم روغن زیتون فرابکر کمی تلخ و شبیه به زیتون است و رنگ آن نیز با توجه به زیتونی که برای تهیه آن استفاده شده متفاوت است.
در صورتی که برای تهیه این روغن از زیتون سبز استفاده شود، رنگ این روغن سبز روشن است و اگر رنگ زیتون به کار رفته در تهیه روغن تیره باشد، رنگ روغن نیز تیره‌تر خواهد بود. از روغن زیتون فرابکر بیشتر برای پخت و پز و مزه دار کردن انواع سالاد و پاستا استفاده می‌شود. این روغن برای سرخ کردن مواد غذایی مناسب نیست و نباید برای سرخ کردن با حرارت زیاد استفاده شود.
بیشتر بخوانید: چگونه روغن زیتون با کیفیت را از روی طعم و بو تشخیص دهید
۲- روغن زیتون بکر
یکی دیگر از محبوب‌ترین انواع روغن زیتون روغن زیتون بکر (Virgin olive oil) است. روغن زیتون بکر بیشتر خواص و مواد مغذی روغن زیتون فرابکر را دارد، اما مقدار این مواد مغذی در روغن بکر بسیار کمتر از روغن زیتون فرابکر است.
طعم روغن زیتون بکر ملایم‌تر از روغن زیتون فرابکر است و روش فرآوری آن با روغن زیتون فرابکر متفاوت است. برای تهیه روغن زیتون فرابکر از هیچ گونه حرارتی استفاده نمی‌شود، اما روغن زیتون بکر از فرآیند شیمیایی و حرارت استفاده می‌شود. درصد اسیدی بودن روغن زیتون فکر بیشتر از فرابکر است و به خاطر قرار گرفتن در معرض گرما، آنتی‌اکسیدان‌های کمتری دارد.
۳- روغن زیتون تصفیه شده بی بو
روغن زیتون تصفیه شده که به عنوان روغن خالص نیز شناخته می‌شود، تحت فرآیندهای خاصی قرار می‌گیرد و از همین رو این روغن عطر و طعم خود را تا حد زیادی از دست می‌دهد. این نوع روغن زیتون اسیدیته بالاتری نسبت به روغن زیتون بکر دارد و کیفیت و خواص آن نیز کمتر است.
معمولا افرادی که از بوی روغن زیتون خوششان نمی‌آید از این نوع روغن زیتون استفاده می‌کنند. این روغن زیتون تحت فرآیندهای شیمیایی و مکانیکی قرار می‌گیرد و از همین رو تمام مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌های خود را از دست می‌دهد.
- روغن زیتون تصفیه شده نقطه دود بالاتری دارد و از همین رو از آن برای سرخ کردن مواد غذایی نیز استفاده می‌شود.
۴- روغن زیتون لایت
یک نوع دیگر از انواع روغن زیتون تصفیه شده است که بیشتر از روغن زیتون تصفیه شده معمولی، تحت فرآیندها و مواد شیمیایی قرار می‌گیرد و از همین رو کیفیت بسیار پایینی دارد. این روغن زیتون هیچ خواصی ندارد و از نظر کیفیت تفاوت زیادی با روغن‌های نباتی سرخ کردنی ندارد.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید روغن زیتون اصل و باکیفیت؛ نکات مهمی که باید بدانید
۵- روغن زیتون لامپانت
احتمالا نام روغن زیتون لامپانت تا به حال به گوشتان نخورده است و علت این موضوع این است که این روغن زیتون اصلا خوراکی نیست و برای مصارف صنعتی استفاده می‌شود.
برای تهیه این روغن زیتون از زیتون‌های فاسد، ناسالم و کرم خورده استفاده می‌شود و از همین رو این زیتون برای مصارف صنعتی و غیر خوراکی کاربرد دارد. میزان اسیدیته این روغن بسیار بیشتر از دیگر انواع روغن زیتون است.
۶- روغن تفاله زیتون
در آخر نیز باید بی‌کیفیت‌ترین و نامرغوب‌ترین نوع روغن زیتون را معرفی کنیم که برای تهیه آن ابتدا تمام روغن و آب موجود در دانه‌های زیتون گرفته می‌شود. در ادامه از تفاله زیتون‌ها برای تهیه روغن استفاده می‌شود.
نکته مهمی که باید در مورد این نوع روغن زیتون بدانید آن است که بسیاری از افراد سودجو این روغن زیتون بی‌کیفیت را با مقداری روغن زیتون باکیفیت ترکیب می‌کنند و به عنوان روغن زیتون بکر یا تصفیه شده می‌فروشند.
این روغن زیتون نه تنها خواصی برای بدن ندارد، بلکه به خاطر قرار گرفتن در معرض مقدار زیادی آلاینده‌ها و مواد شیمیایی بسیار سمی و سرطان زا است. به هیچ عنوان از فروشندگان غیرمعتبر روغن زیتون خریداری نکنید و حتما خرید خودتان را از برندهای معتبر و فرشگاه‌های شناخته شده انجام دهید.
در این مقاله به ۶ مورد از انواع روغن زیتون و کاربردها، خواص و همچنین تفاوت‌های آن‌ها اشاره شد. به خاطر داشته باشید که روغن زیتون فرابکر کیفیت بالاتری نسبت به سایر روغن زیتون‌ها دارد ولی این روغن نباید با حرارت زیاد برای سرخ کردن استفاده شود. اگر سلامتی برایتان اهمیت زیادی دارد، بهتر است از روغن زیتون‌های فرابکر و بکر برای استفاده روزمره استفاده کنید.
من مژده شرف عاشوری هستم. سالهاست که به صورت تخصصی در مورد موضوعات مختلف می‌نویسم و ترجمه میکنم. از بازی با کلمات و خلق محتوای تازه لذت میبرم و دوست دارم دنیای اطرافم رو بیشتر از چیزی که میبینم، کشف کنم…
