اعتماد به نفس یک صفت بسیار خوب برای انسان‌هاست تا بتوانند در جامعه به خوبی ایفای نقش کنند و در عین حال، احساس خوبی نسبت به نقش خود در جامعه داشته باشند. با این وجود بسیاری از افراد از داشتن اعتماد به نفس محروم‌اند و به اندازه کافی به توانمندی‌های خود ایمان ندارند. چگونه می‌توانیم بفهمیم که به اندازه کافی اعتماد به نفس داریم؟ و چگونه متوجه میزان اعتماد به نفس اطرافیان خود شویم؟ با ما همراه باشید تا در این مقاله از مجله اُکالا در باب این موضوع گفتگو کنیم.
آیا اعتماد به نفس در همه شرایط لازم است؟
وقتی از اعتماد به نفس صحبت می‌کنیم درباره اطمینان به خود حرف می‌زنیم. اطمینانی که افراد برای انجام دادن یک کار نیاز دارند. در نتیجه شما می‌توانید در یک کار خاص مثل رانندگی اعتماد به نفس داشته باشید؛ اما در کاری مثلا سخنرانی کردن اعتماد به نفس نداشته باشید.
عزت نفس اما به معنی ارزش قائل شدن برای خود است. یعنی فرد بدون اینکه مسئله توانمندی‌اش در میان باشد، خود را با ارزش بداند. لازم است که این تفاوت دیده شود چرا که ما در همه حالت‌ها باید عزت نفس داشته باشیم، اما لازم نیست که در همه کارها اعتماد به نفس داشته باشیم، زیرا ممکن است واقعاً توانمندی آن کار در ما نباشد.
چگونه بفهمیم که چه کسانی اعتماد به نفس کافی ندارند؟
ما دائماً از طرف خانواده یا مربیان و اساتید خود شنیده‌ایم که می‌گویند: اعتماد به نفس داشته باشید. به نظر می‌رسد گفتن این جمله بسیار آسان‌تر از عملی کردن آن است. ما می‌توانیم به خود کمک کنیم؛ اما هنوز هم گاهی با کمبود اعتماد به نفس روبه‌رو می‌شویم.
شناخت ویژگی‌های افرادی که سطح اعتماد به نفس پایینی دارند، چه خودتان باشید یا یک دوست، می‌تواند برای کمک به شما یا آنها مهم باشد. با این شناخت می‌توانید برای ایجاد تصویر مثبت‌تر از خود و در نتیجه اعتماد به نفس بیشتر تلاش کنید.
۱۰ ویژگی که در کسانی که اعتماد به نفس ندارند دیده می‌شود
ویژگی کسانی که اعتماد به نفس ندارند به شرح زیر است:
۱- کمال گرایی
کمال‌گرایان معمولاً استانداردهای غیرواقع‌بینانه‌ای برای خود تعیین می‌کنند، که منجر به احساس بی‌کفایتی و ناامیدی می‌شوند. کمال‌گرایی اغلب باعث می‌شود افراد کارهایشان را به تعویق بیندازند، چرا که وقتی در مورد بهترین بودن کاری شک می‌کنند دیگر نمی‌توانند هرگز آن کار را شروع کنند.
۲- بیش از حد فکر کردن
مرور دوباره و دوباره همه چیز در مغز نه تنها خسته کننده و آزاردهنده است، بلکه می‌تواند منجر به فلج تصمیم‌گیری شود، زیرا فرد آنقدر درگیر وزن کردن مزایا و معایب می‌شود که تلاش نکردن را به تلاش کردن ترجیح خواهد داد.
بیشتر بخوانید: تکنیک‌های کاربردی برای اینکه با اعتماد به نفس دیده شوید
۳- انتقاد از خود
همه ما گهگاه مقصریم و می‌دانیم که انتقاد از خود، به صورت افراطی، تبدیل به چرخه‌ای پر از سرزنش می‌شود که باید از آن خارج شد. شما خودتان را پایین می‌آورید و این باعث می‌شود که اوضاع بدتر شود و اعتماد به نفس کمتری داشته باشید، و این چرخه پایین آوردن خود و کم شدن اعتماد به نفس ادامه پیدا کند.
۴- اجتناب از خطرات و چالش‌ها
درگیر شدن در خطرات و چالش‌ها چیزی است که به ما برای یادگیری و پیشرفت به عنوان یک انسان کمک می‌کند. اما کسانی که اعتماد به نفس پایینی دارند اغلب از ترس شکست یا خجالت از این چالش‌ها اجتناب می‌کنند.
۵- تایید گرفتن از دیگران
افرادی که اعتماد به نفس کمی دارند نمی‌توانند خودشان را تایید کنند، و به خود نمره قبولی بدهند، در نتیجه اغلب مجبورند به دیگران مراجعه کنند تا احساس خوبی نسبت به خودشان داشته باشند. در حالی که بازخورد مثبت می‌تواند مفید باشد، اتکای بیش از حد به نظر دیگران می‌تواند مشکل‌ساز باشد. این کار می‌تواند منجر به احساس شکننده‌ای از خود شود که به راحتی توسط انتقاد یا اشتباه دیگران، فرو می‌ریزد.
۶- دشواری در پذیرش تعریف
با وجود اینکه فرد دارای کمبود اعتماد به نفس، به دنبال تایید از طرف دیگران است، با این وجود تحسینی که از او شده است را اشتباه می‌داند یا دستاوردهایش را کم اهمیت جلوه می‌دهد.
بیشتر بخوانید: با این برنامه ۳۰ روزه، اعتماد به نفست رو بیشتر کن
۷- خودگویی منفی
همان‌طور که گفته شد، با وجود انتقاد از خود، وابستگی به تایید دیگران، و ناتوانی در پذیرش تحسین و باور به توانمندی خود، افراد با اعتماد به نفس پایین اغلب ذهنیت منفی را تداوم می‌بخشند که خروج از آن دشوار است و دائماً خودگویی منفی را القا می‌کند.
۸- مقایسه خود با دیگران
رسانه‌های اجتماعی می‌توانند این تمایل را تشدید کنند، زیرا مردم اغلب نسخه‌های ایدئالی از زندگی خود را به صورت آنلاین نمایش می‌دهند که دیگران را به این باور می‌رساند که دیگران موفق‌تر، جذاب‌تر یا شادتر هستند. این ضروری است که به یاد داشته باشید که هر کس یک سفر منحصر به فرد دارد و این مقایسه به ندرت منصفانه یا سازنده است.
۹- مشکل اثبات خود
کسانی که توانمندی‌های خود را باور ندارند، ممکن است برای گفتن نیازها، خواسته‌ها و نظرات خود به دیگران مشکل داشته باشند، از ترس اینکه به خاطر این کار اخراج یا سرزنش شوند.
۱۰- اهمال کاری
افراد ممکن است به دلیل ترس از شکست، کمال گرایی یا اعتقاد به عدم مهارت یا دانش لازم برای انجام کار، کار را به تعویق بیندازند. اهمال کاری می‌تواند منجر به یک چرخه معیوب شود، زیرا هر چه مدت طولانی‌تری یک کار را به تعویق بیندازد، هم حجم کار بیشتر می‌شود و هم انجام آن سخت‌تر و در نهایت اعتماد به نفس را بیشتر از بین میبرد.
بیشتر بخوانید: چگونه می‌توانیم عزت نفس بیشتری داشته باشیم؟
علت کم شدن اعتماد به نفس چیست؟
وقتی از این صحبت می‌کنیم که چرا افراد ممکن است این ویژگی‌ها را داشته باشند، باید بدانیم که بروز این ویژگی‌ها واقعاً به خود فرد بستگی دارد.
یکی از عوامل رایج کم شدن اعتماد به نفس، تربیت در دوران کودکی است؛ زیرا بزرگ شدن در یک محیط سخت‌گیر یا خشک که هیچ تحسین و تاییدی در آن نیست، می‌تواند اعتماد به نفس یا خودباوری را کاهش دهد. عامل دیگر مواجهه با چالش‌های بزرگ در اوایل زندگی مانند عدم حمایت یک گروه اجتماعی یا روابط مهم است.
همچنین عوامل دیگری مانند از دست دادن شغل یا شکست یک کسب و کار می‌توانند به اعتماد به نفس لطمه بزنند. اگرچه این عوامل عموما مربوط به شرایط خاصی هستند و افراد احتمالاً می‌توانند اعتماد به نفس خود را در طول زمان به دست آورند.
علت هرچه که باشد، تأثیر اعتماد به نفس کم یکسان است و می‌تواند به طیف وسیعی از پیامدهای عملی منجر شود. این کمبود ممکن است بلندپروازی و امیدواری را کاهش دهد، یا توانمندی ما برای ریسک کردن را کاهش دهد، یا حتی باعث شود کمتر احساس خلاقیت یا توانمندی حل مسئله داشته باشیم.
اعتماد به نفس پایین می‌تواند در ایجاد ارتباطات و روابط جدید، معاشرت با دیگران یا ابراز آسیب‌پذیری در روابطمان از لحاظ احساسی اختلال جدی ایجاد کند و منجر به مقایسه بیش از حد خود با دیگران یا حتی احساس ناامیدی یا ناتوانی شود.
در نتیجه در این مقاله از مجله سبک زندگی اُکالا، به شما پیشنهاد می‌کنیم که با شناخت افرادی که اعتماد به نفس کمی دارند، به آنها کمک کنید که این صفت مهم را در خود بازیابی کنند تا راه پیشرفت آنها باز باشد. شما چه ویژگی‌هایی در افراد با اعتماد به نفس کم دیده‌اید؟ مشتاق خواندن نظرات و تجربیات شما هستیم.
من هستی دفتری هستم، دانش آموخته روزنامه‌نگاری، روانشناسی و علوم اعصاب شناختی. بزرگترین دغدغه من در حوزه کاری، شناخت انسان‌ها و کمک بهشون برای داشتن ذهن و روانی سالم و تواناست. در مسیرم چیزهای زیادی هم از کتاب‌ها و نظریه‌ها و هم از تجربه‌های دیگران یاد گرفتم و اینجا سعی دارم دریافت خودم از بعضی مسائل رو به زبان ساده برای شما بنویسم. امیدوارم که نوشته‌هام بتونه اندکی راهنما و کارگشا باشه.
