اضطراب یک وضعیت پیچیده سلامت روان است که میتواند افراد را به طرق مختلف تحت تاثیر قرار دهد. برخی از افراد اضطراب آشکار را تجربه میکنند، مانند حملات پانیک یا نگرانی بیش از حد، در حالی که برخی دیگر ممکن است اضطراب پنهانی داشته باشند که بلافاصله آشکار نشود. این اختلال ممکن است منجر به پریشانی و اختلال قابل توجه در زندگی روزمره شود.
تشخیص اضطراب پنهان میتواند چالش برانگیز باشد چرا که علتهای این اختلال نامشخص است و ممکن است به صورت ژنتیکی منتقل شود، یعنی افرادی که دارای سابقه خانوادگی از اضطراب یا اختلالات اضطرابی هستند، مستعدتر به ابتلا به اضطراب پنهان هستند. از طرفی ممکن است تنشهای محیطی در زندگی، تجربیات ناخوشایند فرد و فشارهای روزمره، نقشی در بروز این اختلال داشته باشند. در این مقاله از اکالا بلاگ، علائم و نشانههای اضطراب پنهان را بررسی میکنیم و نکاتی را برای مدیریت این وضعیت ارائه میدهیم.
علائم فیزیکی اضطراب پنهان
اضطراب پنهان اغلب میتواند با علائم فیزیکی مانند سردرد، تنش عضلانی و مشکلات معده ظاهر شود. این علائم ممکن است به دلایل دیگری مانند استرس یا بیماریهای مختلف ظهور کنند، اما اگر ادامه داشته باشند و با درمان دارویی برطرف نشوند، ممکن است نشانهای از اضطراب پنهان باشند. برخی از افراد ممکن است مشکل خواب یا تغییر در اشتها داشته باشند. از سایر علائم فیزیکی اضطراب پنهان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- بیقراری
بیقراری شامل عدم توانایی در یک جا نشستن در هر موقعیتی است و میتواند به شکل عادات عصبی مختلف ظاهر شود. مثلا تکان دادن بیش از حد دست یا ضربه زدن به پا. فرد ممکن است بدون دلیل به شکل بیقراری به دنبال فعالیتهایی مثل نوشیدن چای، کار کردن با موبایل و یا گرفتن نفس عمیق باشد. همچنین، ممکن است فرد به طور مداوم به دنبال تغییر موضوع و یا فکر کردن به چیزی خاص باشد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ شخصیت سمی که باید از زندگی خود حذف کنید!
۲- تنش بدن
همراه با اضطراب، موقعیتهای جنگ یا گریز به وجود میآید که می تواند بدن را منقبض کند و باعث درد عضلانی شود. دردهای مزمن بدن و ماهیچهها، اگر بدون دلیل باشند، احتمالا مربوط به اضطراب پنهان هستند.
۳- حملات پانیک
ضربان قلب سریع و تعریق شدید، حمله پانیک را تشکیل میدهند و در اکثر اوقات فردی که دارای اختلال اضطرابی است حملات پانیک را تجربه میکند. همچنین افراد مبتلا ممکن است به طور خودکار احساس ترس یا سرمای شدید کنند.
علائم رفتاری اضطراب پنهان
این علائم شامل نشان دادن بیقراری و نگرانی در رفتار است. به این صورت که فرد میخواهد به هر نحوی از اضطراب خلاصی پیدا کند، و با اینکه به اشتباه بودن کار خود واقف است، توان کنترل کردن رفتار خود ندارد. اختلال وسواس، در برخی موارد در ادامهی اضطراب پنهان، بروز پیدا میکند. در اینجا به برخی از این رفتارها که نشان دهنده اضطراب پنهان است اشاره میکنیم.
بیشتر بخوانید: تکنیکهای کاربردی برای اینکه با اعتماد به نفس دیده شوید!
۱- رفتارهای اجتنابی
رفتارهای اجتنابی نشانه رایج اضطراب پنهان است. این میتواند شامل اجتناب از موقعیتها یا فعالیتهایی باشد که ممکن است باعث اضطراب شوند، مانند رویدادهای اجتماعی یا سخنرانی در جمع. همچنین میتواند شامل اجتناب از گفتگو یا تعامل با افراد خاص باشد.
اجتناب ممکن است به طور موقت اضطراب را تسکین دهد، اما در نهایت میتواند با تقویت این باور که آن موقعیت یا فعالیت خطرناک یا تهدید کننده است، اضطراب را در دراز مدت بدتر کند.
بیشتر بخوانید: چطور با ترسهای درونیمان مقابله کنیم؟
۲- کمالگرایی
کمالگرایی اغلب به عنوان یک ویژگی مثبت دیده میشود، اما می تواند نشانهای از اضطراب پنهان نیز باشد. افراد مبتلا به اضطراب پنهان ممکن است احساس کنند که باید برای کمال تلاش کنند تا دائماً از انتقاد یا شکست دور بمانند.
این میتواند منجر به انتقاد بیش از حد از خود، سرزنش خود، تعلل و دشواری در تصمیمگیری شود. کمالگرایی همچنین میتواند منجر به استرس و اضطراب بالا شود، زیرا ممکن است افراد دائماً نگران برآورده کردن انتظارات خود یا دیگران باشند.
۳- تفکر بیش از حد و نشخوار فکری
فکر کردن بیش از حد و نشخوار فکری از علائم رایج اضطراب پنهان است. فکر کردن به شکل افراطی، که اصطلاح علمی آن، افراط اندیشی است، شامل تجزیه و تحلیل و وسواس دائمی در مورد رویدادهای گذشته یا احتمالات آینده است، در حالی که نشخوار فکری شامل تمرکز بر افکار و احساسات منفی است.
هر دو میتوانند اضطراب و استرس را افزایش دهند و در زندگی روزمره اختلال ایجاد کنند. تفکر بیش از حد و نشخوار فکری همچنین میتواند منجر به احساس گیر افتادن یا ناتوانی در حرکت به جلو شود.
۴- تحریکپذیری و نوسانات خلقی
تحریکپذیری و نوسانات خلقی نیز از نشانههای رایج اضطراب پنهان هستند. اضطراب میتواند باعث شود که فرد احساس بی قراری کند و به راحتی تحریک شود که این خود منجر به طغیان خشم یا ناامیدی میشود.
نوسانات خلقی نیز ممکن است رخ دهد، به طوری که فرد یک لحظه احساس خوشحالی میکند و سپس ناگهان غمگین یا مضطرب میشود. این تغییرات خلقی میتواند برای فردی که آنها را تجربه میکند و همچنین برای اطرافیانش، گیج کننده و ناراحت کننده باشد.
بیشتر بخوانید: روشهای ساده و سریع برای کاهش استرس!
علائم سبک زندگی
نوشیدن زیاد الکل و رژیم غذایی نامناسب می تواند علائم اضطراب را بدتر کند. متاسفانه بسیاری از افراد برای کنار آمدن با اضطراب خود به مواد مخدر یا الکل روی میآورند و در نهایت به این مواد اعتیاد پیدا میکنند.
آنچه در این مطلب از مجله سبک زندگی اکالا گفته شد، همگی نشانههای بالقوه اضطراب پنهان هستند. کمک گرفتن از یک متخصص سلامت روان میتواند در مدیریت اضطراب و بهبود مفید باشد.
در اولین گام لازم است اضطراب را بپذیریم. چرا که سرکوب و نادیده گرفتن اضطراب، میتواند آن را شدیدتر کند. سپس لازم است به مشاهده افکار و احساسات بپردازیم تا شناخت خوبی از آنچه در کارخانه ذهنمان میگذرد پیدا کنیم.
تکنیکهایی مانند تمرکز حواس، ورزش و استراتژیهای تمدد اعصاب نیز می توانند به مدیریت اضطراب کمک کنند. مهم است که اضطراب یک وضعیت قابل درمان است و با حمایت و درمان مناسب، افراد میتوانند یاد بگیرند که علائم خود را مدیریت کنند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
به یاد داشته باشید که کمک گرفتن نشانه قدرت فرد است، فرد قدرتمند با اختلال میجنگد و نمیگذارد اختلالی او را از زندگی روزمره باز بدارد. انواع درمانها میتوانند بالا بردن کیفیت و رضایت از زندگی، تفاوتهای چشمگیری ایجاد کنند.
منابع:
من هستی دفتری هستم، دانش آموخته روزنامهنگاری، روانشناسی و علوم اعصاب شناختی. بزرگترین دغدغه من در حوزه کاری، شناخت انسانها و کمک بهشون برای داشتن ذهن و روانی سالم و تواناست. در مسیرم چیزهای زیادی هم از کتابها و نظریهها و هم از تجربههای دیگران یاد گرفتم و اینجا سعی دارم دریافت خودم از بعضی مسائل رو به زبان ساده برای شما بنویسم. امیدوارم که نوشتههام بتونه اندکی راهنما و کارگشا باشه.