رازهای پنهان در نیتراتها؛ کدام یک برای بدن شما مفیدتر است؟
نیتراتهای مفید و مضر در انواع مواد غذایی وجود دارد؛ اما نیتراتهای مفید همان نوعی است که در گیاهان برگ داری مثل اسفناج، کاهو، چغندر، کاهوی وحشی نهفته است. در این مقاله از مجله اکالا قصد داریم به رازهای پنهان نیتراتها بپردازیم و به این نکته اشاره کنیم که برای سلامتی بدن باید روی کدام یک از آنها تمرکز کنید. همچنین توضیح میدهیم چگونه مصرف نیترات را در بدن خود تعدیل کنید.
نیترات چیست؟
نیتراتها ترکیبات شیمیایی طبیعی هستند که در خاک، آب و برخی غذاها یافت میشوند. آنها از نیتروژن و اکسیژن تشکیل شدهاند و نقش اساسی در فرایندهای بیولوژیکی مختلف از جمله افزایش جریان خون و تنظیم فشار خون دارند.
انواع نیترات ها
همه نیتراتها اثر یکسان بر بدن ندارند. به طور کلی آنها را میتوان به دو نوع اصلی تقسیم کرد:
- نیتراتهای طبیعی: این نیتراتها که در سبزیجات یافت میشوند، به اکسید نیتریک مفید تبدیل میشوند و سلامت قلب و عروق را ارتقا میدهند.
- نیتراتهای مصنوعی: این نیتراتها که معمولا در غذاهای فرآوری شده، به ویژه گوشتهای پخته شده استفاده میشوند، اغلب با خطرات بالقوه سلامتی مثل بیماری سرطان مرتبط هستند.
کدام نیترات برای بدن مفید است؟
نیتراتهای مفید برای بدن ما عموما درون سبزیجات قرار دارند و کمک شایانی به سلامت قلب ما میکنند.
نیترات از سبزیجات
- غذاهایی مانند اسفناج، چغندر، کرفس و کاهو سرشار از نیترات هستند که به اکسید نیتریک تبدیل میشوند. این نیتراتها به گردش بهتر خون در رگها و اکسیژنرسانی مناسب به بدن، کنترل فشار خون و حمایت از سلامت قلب کمک شایانی میکنند.
- نیتراتهای طبیعی موجود در سبزیجات به راحتی توسط بدن جذب میشوند و با کاهش فشار خون و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را تا حد زیادی کاهش میدهند.
استفاده از نیتراتها در فضایی که انواع غذاهای نامناسب برای سلامت قلب ما وجود دارد یک الزام در روتین غذایی است که نباید از آن چشمپوشی کرد. غذاهای کلیدی غنی از نیترات عبارتند از:
- اسفناج
- شابانک یا کاهوی وحشی (آروگولا)
- چغندر
- کرفس
- کاهو
- تربچه
نیتراتهای طبیعی که در سبزیجات برگدار مانند اسفناج و چغندر وجود دارند، پس از مصرف در بدن به نیتریک اکسید تبدیل میشوند. نیتریک اکسید باعث اتساع عروق خونی، بهبود جریان خون و کاهش فشار خون میشود.
بیشتر بخوانید: کدام پیاز نیترات بیشتری دارد؟
فواید نیتراتهای گیاهی برای سلامتی
فواید نیتراتهای گیاهی برای سلامتی به شرح زیر است:
- بهبود سلامت قلب و عروق: مطالعات نشان میدهد که نیتراتهای موجود در سبزیجات میتوانند عملکرد صحیح رگهای خونی را تقویت کرده و خطر ابتلا به فشار خون را کاهش دهند.
- بهبود عملکرد ورزشی: نیتراتها، بهویژه نیترات موجود در چغندر، برای افزایش استقامت فیزیکی بسیار کارآمد هستند. این نیتراتها با اکسیژنرسانی مناسب به بدن حین انجام ورزش و کارهای فیزیکی به عملکرد صحیح و با قدرت بدن کمک مهمی میکنند؛ بنابراین شما میتوانید در رژیم غذایی خود از این نیتراتهای طبیعی استفاده کنید.
- پیشگیری از بیماریهای قلبی: با بهبود گردش خون و کاهش فشار خون، نیتراتهای طبیعی میتوانند ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهند.
نیتراتهای مضر در گوشتهای فراوری شده
گوشتهای فراوری شده مانند بیکن، کالباس، انواع ناگت، سوسیس و هات داگ اغلب حاوی نیتراتهای مصنوعی یا نیتریتهایی هستند که به عنوان مواد نگهدارنده اضافه میشوند.
در حالی که این موارد به افزایش عمر مفید گوشت و بهبود طعم آن کمک میکنند، اما با خطرات بالقوه سلامتی مرتبط هستند. هنگامی که این نیتراتها در طول پخت و پز در معرض حرارت زیاد قرار میگیرند، میتوانند ترکیبات مضری به نام نیتروزامینها را تشکیل دهند که با افزایش خطر ابتلا به سرطان مرتبط است.
نمونههایی از مواد غذایی با نیتراتهای مصنوعی:
- بیکن
- ناگت
- کالباس
- ژامبون
- هات داگ
- گوشت های پخته شده
بیشتر بخوانید: نیترات کدام سبزیها بیشتر است؟
خطرات نیتراتهای مصنوعی
از خطرات نیتراتهای مصنوعی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خطر سرطان: مصرف زیاد گوشتهای فرآوری شده حاوی نیتراتهای مصنوعی با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مرتبط است.
- بیماری قلبی: برخی از مطالعات حاکی از ارتباط قوی بین این نیتراتها و میزان بالاتر بیماری قلبی در بین نمونهای آزمایش شده هستند.
چگونه مصرف نیتراتها را در رژیم غذایی خود متعادل کنید
هر چقدر هم از خطر نیتراتهای مضر بگوییم باز هم محال است بتوان گوشتهای فراوری شده را از رژیم غذایی افراد خارج کرد.
- روی منابع طبیعی نیترات تمرکز کنید: شامل سبزیجات برگدار بیشتر، سبزیجات ریشه دار و سایر سبزیجات غنی از نیترات میتواند نیتراتهای مفیدی را برای بدن شما فراهم کند. فزونی گرفتن نیتراتهای طبیعی بر نیتراتهای مضر مهمترین فاکتور برای تعدیل و کنترل اثر نیترات بر بدن شما است.
- محدود کردن گوشتهای فراوری شده: مصرف گوشتهای فراوری شده غنی از نیترات مصنوعی را کاهش دهید تا خطر اثرات مضر سلامتی را کاهش دهید.
- روشهای آشپزی مهم است: از پختن غذاهای غنی از نیترات در دمای بالا خودداری کنید، زیرا این کار میتواند تولید نیتروزامین را افزایش دهد.
در پایان این مطلب از مجله دانستنی اکالا باید گفت که نیتراتها بسته به منبع تشکیلدهنده آنها میتوانند دوست یا دشمن شما باشند. در حالی که نیتراتهای مشتق شده از سبزیجات برای سلامت قلب و سلامت کلی بدن بسیار مفید هستند.
نیتراتهای گوشتهای فراوری شده ممکن است خطراتی برای سلامتی ایجاد کنند. با شناخت انواع مختلف نیتراتها و انتخاب عاقلانه منابع غذایی خود، میتوانید از مزایای نیتراتها بدون خطر استفاده کنید.
من سمانه هستم، از بچگیم عاشق این بودم که توی تلویزیون آشپزی رو آموزش بدم.
هر روز پیشبند آشپزخونه مادرم رو میبستم و ساعتها جلوی دوربین تخیلی ذهنم، آموزش آشپزی میدادم!
بزرگتر که شدم به صورت تخصصیتر رویاهامو دنبال کردم و هر روز براشون بیشتر تلاش کردم تا فهمیدم علاقه زیادی به دنیای شیرینیها و شیرین کردن کام آدمها دارم.
حالا خیلی خوشحالم که این فرصت رو دارم تا با تلفیق آشپزی کردن، نوشتن و عکاسی که الان بخش بزرگی از دنیای من شده بتونم این حس خوب رو با شما به اشتراک بزارم.