از کجا بفهمیم برنج پخته خراب شده؟ + نحوه‌ی تشخیص و نگهداری
تا حالا چیزی در مورد مسمومیت برنج شنیده‌اید؟ منظورم قرص برنج و این داستان‌ها نیست، در مورد مسمومیت گوارشی ناشی از برنج حرف می‌زنم. این مسمومیت از معروفیت خاصی برخوردار است چون یکی از بیماری‌های سخت و سمج است. به شدت سخت درمان می‌شود و زمان زیادی برای درمان کامل می‌طلبد. دلیل اصلی این مسمومیت، مصرف برنج مانده است. ولی تشخیص برنج خراب از برنج تازه کار آسانی نیست. از این رو نیاز است که شما با نشانه‌های آن آشنا باشید تا بتوانید از بروز این بیماری جلوگیری کنید. اصطلاح همیشگی کادر درمان را که یادتان نرفته است؟ “پیشگیری بهتر از درمان است.”
از طرفی مصرف برنج ایرانی‌ها زیاد است. درست است که امروزه سبک غذایی و زندگی ایرانی‌ها تغییر کرده است ولی در کل همچنان برنج از مواد خوراکی پراستفاده ما محسوب می‌شود. این دو دلیل اهمیت آشنایی با برنج مانده را چند برابر می‌کند. پس در ادامه این مقاله از بلاگ اکالا با ما همراه باشید.
مسمومیت برنج چیست؟
با اختلاف یکی از بدترین عادات ایرانی‌ها مصرف برنج مانده است. برنجی که چند ساعت از پختش گذشته باشد در خود یک نوع باکتری به نام باسیلوس سرئوس رشد می‌دهد. این باکتری باعث بیماری‌های گوارشی وخیم می‌شود و شما تا روزها درگیر اسهال، استفراغ و دل درد خواهید بود.
مسمومیت برنج ناشی از باکتری باسیلوس سرئوس دو نوع دارد. نوع اول عمده‌ترین علامتش، اسهال است. این اسهال در اثر یک پروتئین با وزن بسیار بالا به وجود می آید. نوع دوم مسمومیت برنج، استفراغ آور است. این گونه توسط یک پپتید کم وزن و مقاوم به حرارت به وجود می آید و فرد را درگیر می کند.
بیشتر بخوانید: طرز پخت برنج قهوه‌ای با سبزیجات (کاری سرخ تایلندی)
علائم مسمومیت با برنج مانده
علایم این مسمومیت ممکن است ۶ تا ۲۴ ساعت بعد از مصرف برنج مانده نمایان شوند. اگر باکتری اسهال‌آور باشد، بین ۶ الی ۱۵ ساعت دوران نهفتگی بیماری است. ولی اگر باکتری استفراغ‌آور باشد، این دوران نهفتگی تا ۲۴ ساعت زمان میبرد. علائم ناشی از مصرف برنج مانده، دقیقا مانند مسمومیت غذایی است. تفاوت خاصی با هم ندارند. فقط بسته به میزان باکتری موجود در برنج، شدت بیماری متفاوت است. اگر میزان باکتری زیاد باشد، شدت بیماری هم بیشتر می‌شود و درمان آن زمان زیادی از شما می‌گیرد. ولی اگر شانس بیاورید و میزان این باکتری کم باشد، برای درمان نیازی به مراجعه به پزشک هم نخواهید داشت و می‌توانید از درمان‌های خانگی استفاده کنید.
توصیه اول ما این است که هیچ وقت برنج یا غذای مانده مصرف نکنید. ولی اگر بسته به شرایط خود تصمیم گرفتید از این غذاها بخورید، نیاز است که برای احتیاط با نشانه‌های برنج مانده آشنا شوید. درست است که علت به وجود آمدن این ویروس، یک باکتری است که با چشم غیرمسلح نمی‌توان آن را مشاهده کرد. ولی تشخیص حضور این هیولای کوچولو سخت و غیرممکن نیست. در ادامه چند علامت برنج مانده را با هم بررسی می‌کنیم.
علائم برنج خام خراب شده
تشخیص خرابی برنج خام کار راحتی است. سه نشانه خرابی برنج خام را به خاطر بسپرید.
- اگر برنج کپک زده باشد، یا نشانه‌های آن در کیسه برنج نمایان شود، از مصرف آن برنج خودداری کنید.
- برنج نباید بوی متفاوتی داشته باشد. منظورم از بوی متفاوت، بویی به غیر از بوی برنج است، چیزی مانند بوی ماهی. برنج باید خوش‌رایحه باشد. منظورم آن بوی معروفی است که هنگام درست کردن برنج در خانه می‌پیچد. یا حتی وقتی یک مشت برنج بر می‌دارید و بو می‌کنید، آن بوی بهشتی را حس می‌کنید.
- اگر متوجه شدید آب و رطوبت وارد کیسه برنج شما شده است، حتما آن را دور بریزید.
- رنگ برنج باید سفید باشد. اگر زرد باشد، این برنج نشانه‌های خرابی را نشان می‌دهد و قابل استفاده نیست.
به محض مشاهده و تشخیص این نشانه‌ها در برنج خام، آن را دور بیاندازید. چون این برنج بلای جان شما می‌شود. اگر برنج قهوه‌ای مصرف می‌کنید، احتمال خراب شدن آن بیشتر است. زیرا روغن بیشتری دارد و احتمال بدبو شدن آن بسیار زیاد است. همانطور که گفتم، به محض دیدن اولین نشانه‌های بدبویی در برنج آن را دور بیاندازید.
بیشتر بخوانید: راه‌های تشخیص برنج ایرانی از پاکستانی
نحوه صحیح نگهداری کردن از برنج خام
در این بخش نحوه صحیح نگهداری کردن از برنج خام را برایتان شرح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
۱- برنج را در جای مناسب انبار کنید.
راحت‌ترین راه برای ذخیره برنج، این است که در یک محیط تاریک، خشک و در دمای پایین و ثابت نگهداری شود. برای اینه حشرات به برنج شما حمله نکنند می‌توانید آن‌ها را در کیسه‌های فریزر یا ظروف در بسته بریزید. اگر ظروف جذب اکسیژن دارید، برای ذخیره برنج از آن استفاده کنید. همچنین برای مقابله با حشرات موزی می‌توانید یک یا چند حبه سیر یا برگ بو خشک شده را در برنج بیاندازید.
۲- برنج را در فریزر قرار دهید.
اگر می‌خواهید برنج خود را برای مدتی حدود ۶ ماه نگه دارید، پیشنهاد ما این است که برنج را فریز کنید. برنج را در ظروف در بسته یا کیسه‌های فریزر بریزید و با خیال راحت آن‌ها را در فریزر قرار دهید. با این روش احتمال حمله حشره هم بسیار کم می‌شود.
نکته مهم: برای نگهداری از برنج قهوه‌ای خام هم از همین روش‌ها استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه انواع غذاها با گوشت چرخ کرده و برنج
۳- علائم خراب شدن برنج پخته شده
همچنان توصیه‌ی اول ما این است که برنج پخته شده را بلافاصله نوش جان کنید. ولی اگر بنا به شرایط خود تصمیم به ذخیره برنج پخته شده دارید، آن را در یک ظرف در بسته بریزید و در یخچال قرار دهید. توجه داشته باشید که بهترین زمان برای مصرف این برنج تا ۵ روز بعد از پخت آن است. اگر هم می‌خواهید مدت زمان بیشتری برنج را نگه دارید، باید آن را فریز کنید.
نکته مهم: قبل از قرار دادن برنج در یخچال یا فریزر، ۱۵ الی ۲۰ دقیقه به برنج زمان دهید تا سرد شود. هیچ وقت برنج داغ را در فریزر یا یخچال قرار ندهید.
بیشتر بخوانید: روش‌های رفع بوی سوختگی برنج
نشانه‌های خراب شدن برنج پخته شده
در ادامه به نشانه‌های خراب شدن برنج پخته شده اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
- ذره‌ای برنج بردارید. اگر لزج است، این برنج خراب شده است. آن را دور بیاندازید و از مصرف آن خودداری کنید.
- به محض مشاهده تغییر رنگ در برنج، بدانید که دیگر قابل استفاده نیست.
- کپک زدن نشانه واضح خرابی مواد غذایی است. برنج، پنیر نیست که به سبک فرانسوی اجازه دهیم کپک بزند و بعد سرو کنیم :)
- اما بزرگ‌ترین نشانه‌ی خرابی برنج پخته شده، بوی بد آن است. حتی بعضی ادعا می‌کنند اگر برنج شما دیگر آن بوی سابق را نداشت و به اصطلاح بی بو شده باشد، یک نشانه از وجود باکتری موذی نام برده در بخش‌های اولی مقاله است. پس بدانید و آگاه باشید که برنج بدبو و بی بو قابل مصرف نیست و باید دور انداخته شود.
نحوه صحیح نگهداری کردن از برنج پخته شده
تنها روش ذخیره برنج پخته شده برای مدت طولانی، فریز کردن آن است.
- به اندازه هر وعده خود، برنج را تقسیم کنید.
- هر وعده را در یک کیسه فریزر بریزید
- هوای کیسه‌ها را بگیرید و بعد در فریزر قرار دهید.
نکته مهم: کیسه فریزر برای ذخیره طولانی مدت، بهترین گزینه است. اگر قصد دارید تا دو هفته آینده برنج را مصرف کنید، می‌توانید از ظروف دردار فریزر استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه لوبیا پلو شیرازی به روش رستورانی
نحوه مصرف از برنج پخته شده و فریز شده
شما به سه روش می‌توانید این برنج را مصرف کنید.
- از مایکرویو استفاده کنید. ابتدا با حرارت ملایم یخ برنج را باز کنید، بعد حرارت را زیاد کنید. اگر برنج خشک بود، کمی آب به آن اضافه کنید.
- از تابه نچسب استفاده کنید. اول برنج را با حرارت کم روی گاز قرار دهید تا یخش باز شود. بعد می‌توانید حرارت را زیاد کنید.
- معجزه یخچال. از شب قبل برنج را در یخچال قرار دهید تا یخش باز شود. روز بعد آن را به یک قابلمه انتقال دهید و کامل بپزید.
بیشتر خوانید: آیا مصرف سیب زمینی جوانه زده خطرناک است؟
برای آشنایی با ترفندهای کاربردی آشپزی و یادگیری دستور پخت غذاهای مختلف، با مجله آشپزی اکالا همراه باشید.
امیررضا هستم، فخاریان. به چند تا چیز خیلی علاقه دارم: نوشتن، آشپزی، سینما و کتاب. چند سالی میشه همه اینا رو در کنار هم پیش می‌برم. الان هم خوشحالم که فرصتش هست تا دو تا از چیزهای مورد علاقه‌ام رو با هم ترکیب کنم!
