ابزارهای اندازه گیری در شیرینی‌ پزی ؛ همه‌چیز درباره پیمانه، ترازو و…

پیمانه‌های اندازه گیری (Measuring cup) یکی از متدوال ترین ابزارهای اندازه‌گیری هستند. اندازه گیری در شیرینی پزی بسیار مهمه و یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در شیرینی‌پزی و آشپزی محسوب میشه. در این مقاله تلاش کردیم تا شما رو با انواع پیمانه اندازه گیری و روش کار با اونا، آشنا کنیم. با ما تا انتهای این مقاله در بخش دانستی در مجله اکالا همراه باشین.

انواع پیمانه اندازه گیری

اندازه گیری دقیق و صحیح از رازهای مهم آشپزی موفقه! آماده کردن و اندازه گیری مواد اولیه که اولین قدم در تهیه دستور هاست، باید در کمال دقت و وسواس انجام بشه.  یکی از علت‌های رایج بودن استفاده از پیمانه های اندازه گیری، ارزان‌تر بودن اونها نسبت به ترازوی آشپزخانه است.
امروزه انواع پیمانه در آشپزی و شیرینی پزی استفاده میشه که در دو نوع پلاستیکی و فلزی در بازار موجوده. قاشق‌های مخصوص هم مانند پیمانه‌ها، در دو نوع پلاستیکی و فلزی موجود هستن که برای اندازه گیری حجم مواد بکار میرن. معمولا پیمانه و قاشق ها همراه هم هستند اما در بعضی مدل ها، پیمانه‌ها و قاشق‌ها ازهم جدا هستن. تعدادی از مواد اولیه مثل نمک، بکینگ پودر، وانیل و …. همیشه در مقیاس کم استفاده میشن و پیمانه‌های اندازه گیری برای این مواد، بزرگ و غیر قابل استفاده هستند. برای این دسته از مواد از قاشق اندازه گیری استفاده میشه.

۱ پیمانه	۲۵۰ میلی لیتر
۱/۲ پیمانه	۱۲۵ میلی لیتر
۱/۳ پیمانه	۸۰ میلی لیتر
۱/۴ پیمانه	۶۰ میلی لیتر
۱ قاشق سوپ خوری	۱۵ میلی لیتر
۱ قاشق مربا خوری	۵ میلی لیتر
۱/۲ قاشق مربا خوری	۲.۵ میلی لیتر
۱/۴ قاشق مربا خوری	۱.۲۵ میلی لیتر

نحوه اندازه گیری دقیق با پیمانه ها

 گاهی در بعضی دستور ها در مواد اولیه مقدار مواد، سه چهارم ذکر میشه.ممکنه این سوال در ذهن افراد مبتدی به وجود بیاد که چرا پیمانه سه چهارم نداریم؟ در این موارد شما باید پیمانه یک چهارم رو سه بار پر کنین تا مقدار سه چهارم رو بدست بیارید. در قاشق‌های اندازه گیری هم وقتی گفته میشه سه چهارم قاشق چایخوری، باید قاشق یک چهارم رو سه بار اندازه بگیرید تا سه چهارم رو بدست بیارید.

روی همه پیمانه ها و قاشق ها (البته اکثرا در نوع پلاستیکی و بعضی از پیمانه های فلزی) تقسیم بندی و علامت گذاری شده؛ مثلا روی پیمانه بزرگ که یک پیمانه محسوب میشه، دو تا تقسیم بندی انجام شده: هم یک دوم پیمانه و هم یک چهارم پیمانه. مثلا روی پیمانه یک چهارم، قسمت یک هشتم رو هم مشخص کردن. ( عکس سمت چپ ) و در پیمانه دو سوم، مقدار یک سوم مواد هم مشخص شده (عکس سمت راست).

چطور به کمک پیمانه و قاشق‌های اندازه‌گیری، دقیق اندازه بگیریم؟

برای اندازه گیری در شیرینی پزی به کمک پیمانه، به روش زیر عمل کنین:

اندازه گیری مواد پودری

برای مواد پودری مثل انواع آرد، نشاسته، شکر، پودر کاکائو، سبوس، قهوه و .. به این صورت عمل کنین:

•  همیشه قبل از اندازه گیری در آشپزی مواد رو با قاشق هم بزنین! مهم نیست مواد در چه ظرفی نگهداری بشن ( داخل پاکت یا ظرف). مواد آردی معمولا بعد از مدتی حالت فشرده به خودشون میگیرن و اگه هم نزنین، حجم بیشتری از مواد داخل پیمانه قرار میگیره و دقت اندازه‌گیری رو کاهش میده.
• به هیچ وجه پیمانه رو داخل ظرف آرد یا شکر و… فرو نکنید؛ وقتی پیمانه رو داخل ظرف فرو میکنیم و مواد رو باهاش برمیداریم، مواد به حالت فشرده‌تر و بیشتر از حد نیاز داخل پیمانه قرار میگیرن و باز دقت اندازه گیری کاهش پیدا میکنه. روش درست و غلط پر کردن پیمانه در عکس زیر مشخص شده.

• بعد از پر کردن پیمانه با ماده پودری مورد نظر، مثلا پودر کاکائو با کمک یک چاقو یا پالت روی پیمانه رو صاف کنین تا مقدار اضافی روی پیمانه بریزه. حالا میتونین موادتون رو به ظرف دیگه انتقال بدین.

اندازه گیری مواد مرطوب

• برای اندازه گیری مواد مرطوب مثل کره، شکر قهوه ای، کره بادوم زمینی و نوتلا، پیمانه رو با قاشق پر کنین و با پشت قاشق یا لیسک، روی مواد رو فشار بدین. مواد مرطوب باید به صورت فشرده اندازه گیری بشن.

• برای اندازه گیری بعضی مواد مثل ماست یا خامه، علاوه بر فشرده کردن چند بار، به آرومی پیمانه رو روی سطح کار میرنیم تا هوای داخل مواد خارج بشه.

اندازه گیری مواد مرطوب و چسبناک

• برای اندازه گیری مواد مرطوب و چسبناک؛ مثل عسل یا گلوکز، برای راحتی کارتون پیمانه یا قاشق رو با روغن مایع چرب کنین تا موادراحت از قاشق یا پیمانه تون جدا بشه.
• نحوه اندازه گیری با قاشق‌های اندازه گیری خیلی راحته. برای مواد خشک با همون قاشق مواد رو هم بزنید و بعد قاشق رو در ظرف فرو کنید، پرش کنید و بعد سرش رو صاف کنید.

• برای اندازه‌گیری مایعات، قاشق مورد نظرتون رو انتخاب و به راحتی با مواد پرش کنید. از پارچ های مدرج هم میتونید استفاده کنید.

انواع پارچ مدرج:

پارچ مدرج برای اندازه گیری مایعات بکار میره و در دو نوع پلاستیکی و شیشه ای موجوده؛ برای رسپی‌هایی که مقدار مایعات رو به میلی لیتر نوشتن، کار رو آسون میکنه و میتونیم از این پارچ استفاده کنیم. روی بعضی از پارچ های مدرج علاوه بر میلی لیتر اندازه پیمانه ها هم مشخص شده که میتونین برای اندازه گیری مایعات استفاده کنین. (از این پارچ هرگز برای اندازه گیری مواد جامد استفاده نمیشه).

• کار با پارچ مدرج خیلی ساده ست. اول پارچ رو روی سطح صاف مثل میز کار بذارید و بعد مایع رو داخل پارچ بریزید و پارچ رو تا درجه گفته شده پر کنید.

 ترازو:

ترازو جهت اندازه گیری وزن مواد از ۱ گرم تا ۵ کیلوگرم به کار میره.  این ابزار در دو نوع مکانیکی و دیجیتال در بازار موجوده و استفاده از ترازو های دیجیتال راحت تر و دقیق تره.  ترازوی دیجیتالی ظاهری جمع و جور، ساده و سبک داره و استفاده از آن بسیار آسانه. شما می‌تونید با کمک ترازو، مواد غذایی رو در واحد گرم و کیلوگرم اندازه‌گیری کنید.

ترازوی دیجیتال کاملا دقیق هست و وزن رو با اعداد دیجیتالی نمایش می‌ده. آنها برای تامین انرژی به باتری احتیاج دارن. در حال حاضر این دسته از ترازوها از محبوبیت بسیار بالایی برخوردارند. برخی از آنها امکانات اضافی مثل کارت حافظه هم ارائه میدن. هنگام خرید، علاوه بر توجه به نوع و به دقت اندازه‌گیری، به برند سازنده‌ی اون هم توجه کنید.

پیمانه بهتره یا ترازو؟

در جواب باید بهتون بگیم: استفاده از ترازو باعث میشه درصد اشتباه در اندازه گیری خیلی پایین بیاد و در نتیجه کارتون بهتر یشه؛ مخصوصا در شیرینی‌ها که اندازه‌گیری در اون‌ها حساسه و اشتباه در اندازه گیری باعث خراب شدن کارتون میشه.

اما استفاده از پیمانه‌ها هم برای خیلی از افراد آسون تره و بعضی افراد به ترازو دسترسی ندارن! در رسپی‌هایی که اندازه مواد به پیمانه ذکر شده، شما خیلی راحت میتونین از پیمانه هاتون استفاده کنین. البته توصیه ما اینه که برای مواد اولیه‌ای که به گرم ذکر شده، حتما از ترازو استفاده کنین. با این حال برای مواقعی که به ترازو دسترسی ندارین، میتونین مقادیری که به گرم ذکر شده رو به پیمانه تبدیل کنین: ( ما سعی کردیم پر کاربردترین مواد رو در شیرینی پزی بر حسب گرم و پیمانه بنویسیم).

پیمانه	گرم
یک پیمانه آرد	۱۲۵ گرم
یک پیمانه نشاسته ذرت	۱۲۵ گرم
یک پیمانه آرد ذرت	۱۵۰ گرم
یک پیمانه کره	۲۰۰ گرم
یک پیمانه شکر	۲۰۰ گرم
یک پیمانه شکر قهوه ای	۲۱۰ گرم
یک پیمانه پودر کاکائو	۱۰۰ گرم
یک پیمانه پودر قند	۱۲۰ گرم
یک پیمانه روغن مایع	۲۲۴ گرم
یک پیمانه ماست	۲۴۰ گرم
یک پیمانه شکلات چیپسی	۱۷۰ گرم
یک پیمانه بادوم، گردو، فندق خرد شده	۱۰۰ گرم

سوالات متداول

شما میتونین هر سوالی که در زمینه اندازه گیری در شیرینی پزی داشتین رو در بخش نظرات از ما بپرسین. ما هم تلاش میکنیم تا جایی که امکان داره، به سوالاتتون جواب بدیم. در ادامه پرتکرارترین سوالاتی که در این زمینه پرسیدن رو همراه با جوابشون، با شما به اشتراک میذاریم:

یک پیمانه آرد چند لیوان است؟

اگر پیمانه در دسترس ندارید و میخواهید یک پیمانه آرد استفاده کنید، باید بدانید که هر پیمانه آرد با یک لیوان سرخالی فرانسوی برابر است.

یک قاشق غذاخوری بیکینگ پودر چند گرم است؟

هر قاشق غذاخوری بیکینگ پودر، حدودا ۱۵ گرم است.

یک لیوان شکر چند گرم است؟

هر پیمانه شکر، حدودا ۲۰۰ گرم است.