خوراک دیبیجا یک نوع غذای دریایی و سنتی گیلانی است که در زبان محلی به آن دیبیجه نیز گفته می‌شود و ماده اصلی تشکیل‌دهنده آن دل و روده یا اشپل ماهی سفید است. این غذا در حاشیه سواحل غرب و شرق گیلان به شیوه‌های مختلف طبخ می‌شود. ما در این مطلب از بلاگ اکالا دو روش تهیه‌ی این خوراک فوق‌العاده را برای شما عزیزان شرح خواهیم داد.
خوراک دیبیجا به علت وجود اشپل ماهی سفید در آن، علاوه بر خواص بسیاری که دارد، طعم فوق‌العاده‌ای نیز دارد و شمالی‌ها این غذا را زمانی که مهمان عزیزی برای‌شان آمده است تهیه می‌کنند. امروز تصمیم گرفتیم تا با هم این غذای محبوب گیلانی را با هم درست کنیم تا با طعم بی‌نظیر آن بیشتر آشنا شویم.
برای تهیه این خوراک دریایی بی‌نظیر به مواد زیر نیاز داریم.
| دل و روده یا اشپل ماهی سفید | ۲۵۰ گرم |
| پیاز | ۲ عدد متوسط |
| برگ سیر | ۱۰۰ گرم |
| انار ترش | ۲ عدد متوسط |
| گلپر | نصف قاشق چای‌خوری |
| نمک و فلفل سیاه | به مقدار کافی |
| زردچوبه و روغن | به مقدار کافی |
مراحل تهیه خوراک دیبیجا
طرز تهیه خوراک دیبیجا زیاد و سخت نیست ولی شاید بعضی مواد تشکیل دهنده آن در دسترس نباشد.
مرحله اول: آماده‌سازی دل و روده ماهی سفید
در مرحله اول ابتدا شکم یک ماهی سفید را برش داده و دل و روده و اشپل آن را جدا کرده و به خوبی می‌شوییم. سپس آن را داخل یک ماهیتابه مناسب ریخته و روی حرارت ملایم قرار می‌دهیم و کمی تفت می‌دهیم تا آب اضافی موجود در دل و روده ماهی تبخیر شود.
بیشتر بخوانید: دستور پخت خوراک لوبیا سبز (راگو) با گوشت
مرحله دوم: آماده‌سازی پیاز
پس از آن که دل و روده و اشپل ماهی سفید به خوبی سرخ شد آن‌ها را از تابه خارج می‌کنیم و به سراغ پیاز میرویم و پس از شستن آن، به صورت نگینی خرد کرده و به همراه کمی روغن به تابه اضافه می‌نماییم و چند دقیقه تفت می‌دهیم تا پیاز سبک و شیشه‌ای شود.
نکته: برای اینکه آب پیاز از بین برود بهتر است که قبل از وارد کردن آن به ماهیتابه آن را از روی یک صافی عبور دهیم.
مرحله سوم: آماده‌سازی برگ سیر
پس از اینکه پیاز سبک و شیشه‌ای شد برگ سیر را به پیاز اضافه نموده و کمی تفت می‌دهیم تا کاملا نرم شوند. سپس دل و روده ماهی سفید را که در مرحله اول تفت داده بودیم دوباره به تابه برگردانده و در ادامه مقداری نمک، فلفل سیاه و زردچوبه نیز به آن اضافه می‌کنیم.
نکته: از آنجایی که اشپل درون خود کمی روغن دارد پس نیازی به روغن زیادی نداریم و مقدار روغن باید به اندازه‌ای باشد که مواد به راحتی با هم مخلوط شوند و مزه پیاز و سیر به خورد ماهی برود.
بیشتر بخوانید: غذاهای محلی گیلان؛ لیست کامل غذاهای اصیل گیلانی
مرحله چهارم: آماده‌سازی دانه‌های انار
پس از اینکه مخلوط دل و روده و پیاز به خوبی با هم تفت خوردند به سراغ دانه‌های انار میرویم؛ به این صورت که یک انار ترش را انتخاب کرده و حبه‌های درون آن را دانه دانه خارج می‌کنیم و به مخلوط دل و روده و پیاز و برگ سیر اضافه می‌نماییم و درب تابه را می‌گذاریم تا دانه‌های انار به خوبی بپزند و ترشی آن در غذا پخش شود.
نکته: بهترین راه برای خارج کردن دانه‌های انار بدون دخالت دست این است که انار را به دو یا چهار قسمت تقسیم کرده سپس با یک قاشق به پشت آن‌ها ضربه بزنیم تا به آرامی تمامی دانه‌ها از درون آن خارج شود.
نکته: ترشی موجود در این خوراک دریایی بسیار آن را خوشمزه می‌کند پس هر چه انار ترش‌تری در تهیه آن استفاده نمایید نتیجه مطلوب‌تری نیز خواهید گرفت.
نکته: نکته‌ی بسیار مهمی که باید در تهیه این خوراک رعایت کرد این است که در صورت نبودن انار باید از آب انار استفاده نمود زیرا استفاده از آب خالی باعث می‌شود بوی زهم ماهی از بین نرود و غذا را خراب کند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه خوراک بادمجان با گوجه فرنگی
مرحله پنجم: سرو کردن دیبیجا
به همین سادگی و با انجام چهار مرحله‌ی ساده توانستیم این خوراک دریایی را تهیه کنیم. این غذا را می‌توان به همراه آب نارنج سرو نمود و همچنین در شهرهای شمالی این غذای خاص و متفاوت را به همراه برنج کته شده و ترشی‌های مخصوص شمالی سرو می‌کنند.
نکات مهم در تهیه خوراک دیبیجا
در ادامه به چند نکته در رابطه با تهیه خوراک دیبیجا خواهیم پرداخت.
- این خوراک را بدون استفاده از برگ سیر هم می‌توان تهیه کرد اما برگ سیر طعم غذا را بسیار بهتر می‌کند.
- در تهیه این خوراک می‌توان از ماهی سفید و ماهی کپور استفاده کرد.
- اشپل ماهی سفید آخر زمستان و اوایل فروردین در بازارهای گیلان یافت می‌شود.
- در گیلان دیبیجا به همراه کباب و زیتون پروده سرو می‌شود.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه کله جوش به روش کرمانی‌ها
طرز تهیه خوراک دیبیجا به همراه تخم مرغ
همانطور که گفته شد خوراک دیبیجا به روش‌های مختلفی تهیه می‌شود و در این روش تخم مرغ نیز در آن یافت می‌شود که طعم بی‌نظیری به غذا خواهد داد.
برای تهیه‌ی این خوراک مغذی به مواد زیر نیاز داریم.
| اشپل ماهی | ۱ عدد |
| پیاز | ۱ عدد متوسط |
| آبغوره یا آب انار | نصف استکان |
| تخم مرغ | ۲ عدد |
| کره یا روغن | به میزان لازم |
| نمک، فلفل و زردچوبه | به میزان لازم |
مراحل تهیه خوراک دیبیجا به همراه تخم مرغ
استفاده از این روش همانند روش قبل مراحل بسیار ساده‌ای دارد و لازم نیست زمان زیادی برای تهیه این خوراک گذاشت.
مرحله اول: آماده‌سازی پیاز
در مرحله اول به سراغ پیاز رفته و پس از شستن و پوست گرفتن کامل آن، به همراه مقداری روغن و زردچوبه آن را سرخ کرده تا رنگ پیاز طلایی شود.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه پلو کبابی یا پلا کباب (محلی گیلانی)
مرحله دوم: آماده‌سازی اشپل
پوست نازک اشپل را با کمک چنگال یا چاقو باز کرده و درون ماهیتابهای دیگر و روی حرارت ملایم قرار می‌دهیم تا تفت داده شود. پس از آن که اشپل به خوبی تفت داده شد و کمی تغییر رنگ داد پیاز سرخ کرده را به آن اضافه کرده و کاملا مخلوط می‌کنیم.
نکته: برای اینکه اشپل گلوله گلوله نشود باید هنگام تفت دادن مدام آن را هم زد.
مرحله سوم: اضافه نمودن ادویه‌ها
پس از اینکه اشپل به خوبی با پیاز مخلوط شد نمک، فلفل و زردچوبه را به همراه آبغوره یا آب انار به مواد داخل ماهیتابه اضافه کرده و هم می‌زنیم.
مرحله چهارم: اضافه کردن تخم مرغ‌ها
پس از اضافه کردن ادویه‌ها، تخم مرغ‌ها را درون تابه شکسته و به خوبی هم می‌زنیم.
نکته: در این غذا نباید تخم مرغ‌ها دیده شوند پس به صورت مداوم باید آن را هم زد تا کاملا با اشپل و پیاز مخلوط شود.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه بریانی اصفهان
نکات مهم در تهیه خوراک دیبیجا به همراه تخم مرغ
در ادامه به چند نکته در رابطه با تهیه خوراک دیبیجا به همراه تخم مرغ خواهیم پرداخت.
- استفاده از آبلیمو‌ی تازه تأثیر بسیاری در طعم این خوراک دارد.
- همانند روش قبل می‌توان از اشپل ماهی سفید یا کپور در تهیه این خوراک استفاده نمود.
- بجای پیاز از برگ سیر تازه هم می‌توان استفاده کرد.
امیدواریم که از تهیه این غذای شمالی خوشمزه لذت ببرید. برای آشنایی با دستور پخت‌های مختلف غذاهای شمالی، با مجله آشپزی اکالا همراه باشید.
امیررضا هستم، فخاریان. به چند تا چیز خیلی علاقه دارم: نوشتن، آشپزی، سینما و کتاب. چند سالی میشه همه اینا رو در کنار هم پیش می‌برم. الان هم خوشحالم که فرصتش هست تا دو تا از چیزهای مورد علاقه‌ام رو با هم ترکیب کنم!
