طرز تهیه “کِرک بَپِرِس” خوشمزه؛ غذای اصیل و گیاهی مازندرانی
“کِرک بَپِرِس” یک غذای مازندارنی است. احتمال می‌دهم که کم‌تر کسی در مورد این غذا شنیده باشد. ولی مسئله این است که شما بدون شک این غذا را خورده‌اید. فقط نام آن متفاوت تر بوده است. کرک بپرس در حقیقت، خورشت بادمجان خودمان است. ولی چرا این نام را گرفته است؟ خب داستان جالبی دارد. در این مقاله از اکالا بلاگ قرار است هم داستان تعریف کنیم و هم طرز تهیه یک غذای خوشمزه را یاد بگیریم. پس تا انتها همراه باشید. دست خالی بیرون نخواهید رفت!
معرفی غذای کرک بپرس
اجازه دهید این اسم را در دو بخش بشکنیم و با هم بررسی کنیم. کرک در زبان مازنی به معنای مرغ است. بپرس فعل پریدن است که در این جا پریده است معنا می‌شود. پس وقتی این دو کلمه را سر هم جمع ببندیم کرک بپرس یعنی مرغ پریده است! شاید برای شما هم سوال شود که دلیل این نام گذاری چیست. داستان‌های متفاوتی برای این نام گذاری وجود دارد. ولی معروف ترینشان به یک زن مازندرانی برمی‌گردد.
شوهر این زن هوس خورشت گوجه و بادمجان می کند. قدیم‌ها، خورشت بادمجان و گوجه به همراه مرغ پخته می‌شده است. زن به مرغدانی می رود که یک مرغ سر ببرد ولی مرغ از دستش فرار می‌کند. بنابراین تصمیم می گیرد خورشت را بدون مرغ بار بگذارد. وقتی مرد شروع به غذا خوردن می‌کند، می‌توان تصور کرد که نبود مرغ نظرش را جلب می‌کند. پس از همسرش میپرسد که مرغ کجاست؟ و زن جواب می دهد: کرک بپرس. یعنی مرغ پریده است.
جالب است، نه؟ از دل داستان پدربزرگ و مادربزرگ‌ها در آمده است. پر واضح است که نمی توان با قطعیت گفت این داستان واقعیت دارد. ولی همچنان این داستان رایج است و نقل بعضی محافل گرم و سنتی مازندرانی است. از تاریخچه که بگذریم، وقت یادگیری طرز تهیه این غذای خوشمزه و تاریخی است.
| پیاز | ۱ عدد |
| سیر | ۲ حبه |
| گوجه فرنگی | ۶ عدد |
| غوره | ۱/۴ پیمانه |
| تخم مرغ | ۲ عدد |
| بادمجان | ۲ عدد |
| نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به مقدار لازم |
طرز تهیه خورشت کرک بپرس
طرز تهیه خورشت کرک بپرس به شرح زیر است:
مرحله اول) بادمجان‌ها را آماده کنید.
بادمجان‌ها را پوست بگیرید و به صورت حلقه‌ای برش بزنید. حلقه‌های بادمجان را در مخلوط آب و نمک قرار دهید. اجازه دهید به مدت ۲۰ دقیقه در این مخلوط بمانند. این کار به دو دلیل مهم است:
- تلخی بادمجان گرفته می شود.
- روغن زیادی به خود جذب نمی‌کند.
بعد از این ۲۰ دقیقه، در یک ماهیتابه کمی روغن بریزید و بادمجان‌ها را سرخ کنید. توجه داشته باشید که بادمجان‌ها نباید برشته شوند. فقط کافی است که کمی رنگ و روی طلایی به خود بگیرند. اینجا کارمان با بادمجان تمام می‌شود. آن‌ها را در یک ظرف دربسته و در یک گوشه از آشپزخانه بگذارید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه خورشت بادمجان کباب
مرحله دوم) گوجه‌ها را پوره کنید.
برای پوره کردن گوجه‌ها، آن‌ها را بشویید و با رنده ریز، رنده کنید. راه جایگزین و آسان‌تر برای پوره کردن گوجه‌ها، استفاده از غذاساز یا گوشتکوب برقی است. اگر دوست ندارید پوست گوجه را پوره کنید باید اول پوستش را جدا کنید. یک ترفند کاربردی برای جدا کردن پوست گوجه این است که اول آن‌ها را در آب جوش قرار دهید.
بعد از گذشت زمانی در حدود ۳۰ تا ۶۰ ثانیه آن‌ها را به یک ظرف آب سرد منتقل کنید. بعد از ۱ دقیقه، گوجه‌ها را در بیارید و با یک چاقوی تیز پوستشان را بگیرید. در آب سرد می‌توانید چند تکه یخ هم بیاندازید. حالا به راحتی می‌توانید پوست گوجه فرنگی را جدا کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه “ورقه گیلکی” خوشمزه؛ غذایی با بادمجان
مرحله سوم) پیاز و سیر را تفت دهید.
پیازها را پوست بگیرید و نگینی خرد کنید. سیر را هم کاملا پوره کنید. در یک تابه مناسب کمی روغن بریزید و بعد از داغ شدن روغن، پیازها را اضافه کنید. کمی آن‌ها را تفت دهید تا شیشه‌ای و سبک شوند. در این مرحله پیاز نباید کاملا سرخ و طلایی شود. دلیلش هم روشن است. احتمالا همه ما می‌دانیم که پیاز ناگهانی سرخ می‌شود و به مرز سوختگی می‌رسد.
پس قبل از آن که پیاز کاملا سرخ شود، سیر پوره شده را به پیازها اضافه کنید و دوباره کمی تفت دهید. آماده شدن سیر یک نشانه بارز دارد. وقتی سیر آماده است که عطر و بوی‌اش پخش شود. پس به محض اینکه بوی سیر را شنیدید، شعله را خاموش کنید.
مرحله چهارم) پوره گوجه فرنگی را تفت دهید.
حالا نوبت به اضافه کردن پوره گوجه فرنگی رسیده است. آن‌ها را به ترکیب پیاز و سیر اضافه کنید و به خوبی تفت دهید. از آن جایی که گوجه فرنگی آب می‌اندازد، باید آن را تا جایی تفت دهید که آب آن گرفته شود. بعد از آن که به غلظت مناسبی رسید، می‌توانید غوره را اضافه کنید.
بیشتر بخوانید: روش هایی بسیار ساده برای گرفتن تلخی بادمجان
مرحله پنجم) تخم مرغ‌ها را بشکنید.
این مرحله هم بسیار ساده است. فقط کافی است تخم مرغ‌ها را در ترکیبی که درست کرده اید، بشکنید. تنها نکته مهم در این بخش این است که نباید تخم مرغ را هم بزنید. قرار نیست املت درست کنیم! باید اجازه دهید تخم مرغ خودش را بگیرد. به این منظور می‌توانید درب ماهیتابه را بگذارید و برای چند دقیقه صبر کنید.
و تمام! کرک بپرس شما آماده است. وقتی پوره گوجه فرنگی و تخم مرغ شما درست شد، بادمجان‌ها را در کنار آن بچینید و سرو کنید. نوش جان.
همانطور که مشاهده کردید، این غذا بسیار آسان و راحت است. اگر وقت کمی دارید و نمی‌خواهید گوشت بار بگذارید، این غذا انتخاب عالی برای شما است.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه مافین بادمجان
شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید این غذا چنان ریشه در اصالت ایران و مازندران دارد که در کتاب آشپزی نادر میرزا، نوه فتحعلی شاه هم آمده است. این کتاب تاریخی دستور پخت غذاهای معروف و اصیل ایرانی را دارد. از اینکه تا پایان این مقاله آموزنده همراه مجله آشپزی اکالا بودید از شما متشکریم.
امیررضا هستم، فخاریان. به چند تا چیز خیلی علاقه دارم: نوشتن، آشپزی، سینما و کتاب. چند سالی میشه همه اینا رو در کنار هم پیش می‌برم. الان هم خوشحالم که فرصتش هست تا دو تا از چیزهای مورد علاقه‌ام رو با هم ترکیب کنم!
