طرز تهیه گراتن مرغ و سیب زمینی؛ غذای آسان و لذیذ فرانسوی!

گراتن نوعی غذای فرانسوی خوشمزه است که طرفداران بسیاری دارد؛ گراتن یا گراتین (gratin) نوعی تکنیک تهیه غذاست که روی غذا با پنیر رنده شده یا پودر سوخاری برشته و طلایی میشود. این غذا معمولا در یک ظرف مخصوص فر که دیواره ای نسبتا کوتاه دارد در فر و تنور و زیر گریل آماده و در همان ظرف هم سرو میشود.

گراتن ها تنوع بسیار زیادی دارند از جمله گراتن بادمجان و در این بین گراتن مرغ از محبوبیت ویژه ای به عنوان غذای جدید برخوردار است. برای گراتن مرغ میتوانید از انواع مواد مثل کدو، سیب زمینی، بادمجان، ماکارونی، اسفناج و…. استفاده کنید.

با ما در قسمت آشپزی از مجله اکالا همراه باشید تا طرز تهیه این غذای خوشمزه با مرغ را همراه با سس بشامل به شما آموزش دهیم.

مراحل تهیه گراتن مرغ و سیب زمینی

مراحل زیر را با دقت دنبال کنید تا این گراتن خوشمزه را باهم تهیه کنیم:

مرحله اول: تفت دادن

سینه مرغ رو به همراه یک پیاز خرد شده و نمک و ادویه‌های دلخواه تفت بدین تا تغییر رنگ بده.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه کوکو سیب زمینی پاکستانی

مرحله دوم: آب جوش

بهش آب جوش اضافه کنید و در ظرف رو ببندین و اجازه بدین کاملا بپزه و بعد از پخت و خنک شدن مرغ رو ریش ریش یا تکه تکه کنید.

مرحله سوم: پیاز

یک عدد پیاز متوسط رو نگینی ریز خرد کنید و با دو قاشق روغن داخل ماهیتابه تفت بدین تا سبک و طلایی بشه. بعد سینه مرغ خرد شده رو بهش اضافه کنید و تفت بدین.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه گراتن پاستا با سس بشامل 

مرحله چهارم: ادویه

نمک و آویشن و فلفل سیاه تازه آسیاب شده رو به مرغ اضافه و مخلوط کنید.

مرحله پنجم: مواد ثانویه

ذرت، فلفل دلمه ای خرد شده و قارچ پخته رو به مرغ اضافه و مخلوط کنید. (اگه قارچ پخته ندارید، قارچ ورقه‌ای خرد شده رو جداگانه داخل تابه ای همراه با کمی روغن و نمک و آبلیمو تفت بدین و بعد به مرغ اضافه کنید)

اجازه بدین مواد کمی با هم تفت بخورن تا مزه مواد به خورد هم بره و بعد از روی حرارت بردارین.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه جیب تاجر

تهیه سس بشامل مخصوص گراتن مرغ

حالا به سراغ سس میرویم:

مرحله ششم: کره و آرد

 کره و آرد رو داخل تابه ای بریزین و روی حرارت ملایم قرار بدین تا کره ذوب و با آرد مخلوط بشه.

مواد رو روی حرارت کم تفت بدین تا خامی آرد گرفته بشه اما تغییر رنگ نده.

مرحله هقتم: ریختن مواد در شیر

شیر رو داخل ظرفی بریزین. روی نصف یک عدد پیاز برش ایجاد کنید و برگ بو رو داخل برش پیاز قرار بدین و دو عدد میخک رو روی پیاز فرو کنید.

پیاز رو داخل شیر بندازین و ظرف شیر رو روی حرارت کم قرار بدین تا کاملا گرم بشه. نباید بجوشه! (همین که گرم بشه کافیه و در این بین تا شیر داغ میشه، با قاشق از شیر روی پیاز بریزین تا پیاز و برگ بو و میخک طعم خودشون رو به شیر انقال بدن.)

مرحله هشتم: درآوردن پیاز

وقتی شیر گرم شد، پیاز رو در بیارین و کنار بذارین. (مواد روی حرارت نیست و بعد از تفت خوردن کنار گذاشته شده)

بیشتر بخوانید: طرز تهیه پنکیک سیب‌زمینی

مرحله نهم: ریختن شیر در مخلوط آرد و کره

شیر گرم رو کم کم به مخلوط کره و آرد تفت خورده اضافه کنید و با لیسک یا همزن دستی مخلوط کنید تا یکدست بشن.

نکته: توجه کنید که شیر باید کم کم اضافه بشه. اگه شیر رو یکجا اضافه کنید، با آرد به خوبی مخلوط نمیشه و گلوله‌های آرد داخلش باقی میمونه و یکدست نمیشه. اگه به این مشکل برخوردید و سس شما یکدست نبود، مواد رو از صافی ریز عبور بدین تا هیچ گلوله ای داخلش نمونه و کاملا صاف بشه.

بیشتر بخوانید: لیست شام ساده با سیب زمینی

به مخلوط شیر، کمی نمک و فلفل سفید و فلفل قرمز اضافه و مخلوط کنید. تابه رو مجددا روی حرارت ملایم قرار بدین و مدام هم بزنید تا کم کم به غلظت سس برسه. توجه کنید اگه مواد رو مرتب هم نزنید، ته میگیره و به صورت یکدست غلیظ نمیشه و حالت تکه تکه پیدا میکنه.

مرحله دهم: اضافه کردن خامه و پنیر

آخر و موقعی که میخواین سس رو از روی حرارت بردارین، در صورت دلخواه میتونید یک قاشق خامه صبحانه و یک قاشق پنیر پارمزان رنده شده بهش اضافه کنید تا طعم بهتری به سس بشامل و گراتن بده. (اضافه کردن خامه و پنیر پارمزان اختیاری هست و داخل دستور اصلی سس بشامل نیست و در صورت حذف مشکلی پیش نمیاد اما اگه اضافه کنید طعم بسیار خوبی به سس بشامل میده)

بیشتر بخوانید: طرز تهیه بوریتوی لوبیا؛ یک غذای خوشمزه مکزیکی

مرحله یازدهم: ترکیب سس با مرغ

حالا سس بشامل ما آمادست، سس رو به مخلوط مرغ اضافه و مخلوط میکنیم تا مواد کاملا با هم ترکیب بشن و ظرف رو کنار میذاریم.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه کوکو سیب‌ زمینی با شیر

مرحله دوازدهم: سیب زمینی

سیب زمینی‌ها رو به دلخواه خلالی درشت یا ریز و یا ورقه ای (به حالت چیپس) خرد کنید.

ظرفی رو با آب پر کنید و روی حرارت بالا قرار بدین تا بجوشه و بعد سیب زمینی‌ها رو داخلش بریزین و بسته به سایز سیب زمینی های خرد شده، مابین ۵ الی ۷ دقیقه زمان بدین تا بجوشه ( سیب زمینی ها نباید له بشن).

بعد سیب زمینی‌ها رو آبکش کنید و روی اون آب سرد بگیرین و اجازه بدین بمونه تا کاملا آبش کشیده بشه.

با مقدار کمی روغن سرخ کنید. موقع سرخ کردن کمی نمک و زردچوبه هم بهش اضافه کنید، بعد از سرخ شدن، سیب زمینی ها رو داخل آبکش بریزین تا روغن اضافیشون خارج بشه.

نکته: اگه دوست دارین کمی کالری غذا رو کم کنید به جای سرخ کردن سیب زمینی ها، میتونید سیب زمینی های آبکش شده رو با یک قاشق روغن مایع و نمک و ادویه های دلخواه مخلوط کنید و داخل فر بذارید تا کاملا بپزه و سرخ بشه و یا اینکه میتونید کلا از سیب زمینی آبپز شده استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه سیب زمینی رتتویی

مرحله سیزدهم: ریختن مواد در ظرف

داخل ظرف مناسب اول یک لایه سیب زمینی بچینید تا کف ظرف کاملا پر بشه. ( میتونید از ظرف های تک نفره یا ظرف های پیرکس یا سرامیکی بزرگ استفاده کنید).

روی سیب زمینی ها رو با یک لایه از مایه مرغ آماده پر کنید و با پشت قاشق صاف کنید.

روی مایه مرغ، کمی پنیر پیتزا بریزین و  همین مراحل را تکرار کنید و روی ظرف رو کاملا با پنیر پر کنید.

مرحله چهاردهم: گذاشتن در فر

فر رو با دمای ۱۸۰ درجه سانتی گراد روشن کنید تا گرم بشه؛ بعد ظرف ها رو داخل فر بذارین تا پنیر ها آب بشه و روی گراتن طلایی بشه.

در فر برقی: برای فر برقی از دمای ۱۶۰درجه سانتی گراد استفاده کنید و همزمان از بالا و پایین حرارت روشنه روی گراتن همزمان با آماده شدن طلایی هم میشه.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه گراتن کدو سبز

در فر گازی: اما اگه فرتون گازی هست، اول شعله پایین رو روشن کنید؛ وقتی که پنیرها آب شدن و کمی حجم مواد داخل ظرف کم شد، به علت آب شدن پنیر ها گریل رو روشن کنید و اجازه بدین روی گراتن به خوبی سرخ و طلایی بشه و بعد از فر خارج و سرو کنید. این غذا را در لیست غذای سریع قرار دهید.

طرز تهیه گراتن مرغ بدون فر و در تابه

کسانی که فر ندارن هم به راحتی میتونن گراتن رو در منزل تهیه کنن؛ برای تهیه گراتن روی گاز:

۱- ماهیتابه رو کمی چرب کنید و بعد درست مثل دستور لایه های مواد رو داخل ماهیتابه قرار بدین و روی اونها پنیر پیتزا بریزین.

۲- روی حرارت کم قرار بدین تا پنیر آب بشه.( حدود ده الی پانزده دقیقه کافیه)

۳- در این روش پخت روی گراتن طلایی نمیشه و سفید باقی میمونه! اگه این حالت رو دوست نداشتین قبل از ریختن پنیر پیتزا روی لایه آخر پنیر رنده شده رو با مقدار کمی زعفران دم کرده غلیظ مخلوط کنید تا رنگ بگیره و بعد روی لایه رویی بریزین تا موقع آب شدن رنگ طلایی داشته باشه.

بیشتر بخوانید: کوکو مرغ سوخاری 

فرق گراتن و سوفله:

بسیاری از افراد گراتن رو با سوفله اشتباه میگیرن و یا این دو غذا رو یکی میدونن! اما در واقع این دو شاید از نظر ظاهری و نحوه سرو کمی شبیه باشن، اما در اصل با هم متفاوتن.

• سوفله در زبان فرانسوی به معنی پف کردن و بالا آمدن است؛ داخل سوفله از تخم مرغ استفاده میشه و زرده تخم مرغ جداگانه و سفیده تخم مرغ هم زده و پف کرده به صورت جداگانه با مواد ترکیب میشن. اگه سوفله غذایی باشه از سیب زمینی، مرغ، ژامبون یا انواع سبزیجات داخل اون استفاده میشه و اگه سوفله دسری باشه از مواد دیگه ای مثل پنیر، شکلات، میوه، مربا و…. بنابراین به علت استفاده از تخم مرغ هم زده شده، سوفله برعکس گراتن داخل فر پف میکنه و بالا میاد.
• گراتن در زبان فرانسه به معنی رنده شده است که به براده های نان سوخاری و یا پنیر رنده شده که روی گراتن استفاده میشه اشاره داره. وقتی میگیم رویه و سطح غذاباید گراتینه، بشه یعنی سطح اون باید کاملا طلایی بشه و چون از تخم مرغ زده شده داخل گراتن استفاده نشده، از پف کردن و بالا اومدن خبری نیست!

نکات مهم در تهیه گراتن:

•  سس بشامل که در لازانیا هم استفاده میشه، طعم بسیار خوبی به گراتن مرغ میده؛ اما در صورتی که مایل به استفاده از سس بشامل نبودین، میتونید داخل مواد مرغ به جای سس بشامل سس کچاپ بریزین.
• به جز ادویه های ذکر شده، به دلخواه میتونید از انواع ادویه ها بسته به ذائقه و سلیقه تون استفاده کنید.
• گراتن باید گرم سرو بشه تا موقع خوردن، پنیرش کش بیاد و لذیذ تر بشه! در صورتی که گراتن رو برای مهمونی یا دورهمی آماده میکنید، میتونید مواد رو داخل ظرف به صورت لایه ای قرار بدین و آماده کنید و کمی قبل از سرو داخل فر قرار بدین. آماده شدن گراتن داخل فر زمان زیادی طول نمیکشه چون همه مواد پخته و آماده هستن و فقط در حد آب شدن و طلایی شدن پنیر زمان نیاز هست. امیدواریم از این دستور لذت برده باشید. 

بیشتر بخوانید: سس قرمز خانگی

سوالات شما

در زیر، سوالات متداول درباره طرز تهیه گراتن مرغ و سیب‌زمینی و پاسخ‌های مرتبط با آنها آمده است:

چگونه می‌توانم سیب‌زمینی را به درستی خرد کنم؟

برای خرد کردن سیب‌زمینی به بخش های نازک و یکنواخت، از یک سیب‌زمینی خرد کن یا رنده استفاده کنید.

آیا می‌توانم پوست سیب‌زمینی را نیز در گراتن بگذارم؟

بله، شما می‌توانید پوست سیب‌زمینی را بگذارید. پوست سیب‌زمینی به طعم و ظاهر گراتن اضافه می‌کند. اما اگر می‌خواهید طعم کمتری از پوست داشته باشید، می‌توانید آن را به کل بکنید.

چگونه می‌توانم مرغ را بپزم تا برای گراتن آماده باشد؟

می‌توانید مرغ را بپزید یا تفت دهید تا کاملاً پخته شود. معمولاً مرغ را قبل از اضافه کردن به گراتن بپزید.

آیا می‌توانم از مرغ منجمد استفاده کنم؟

بله، می‌توانید از مرغ منجمد استفاده کنید. قبل از استفاده، مطمئن شوید که مرغ به درستی از سرمای فریز خارج شده و به طور کامل تازه است.

چگونه می‌توانم سس گراتن تهیه کنم؟

برای تهیه سس گراتن معمولاً از سس بشامل گیاهی، شیر، پنیر، کره، آرد و ادویه‌های مختلف استفاده می‌شود. سس را با دقت طبق دستورالعمل بالا تهیه کرده و در هنگام لایه‌لایه کردن گراتن به کار ببرید.

چگونه می‌توانم گراتن را تزیین کنم؟

برای تزیین گراتن مرغ و سیب‌زمینی، می‌توانید از پنیر پارمزان رنده شده یا خرد شده و تره فرنگی تازه استفاده کنید. تزیین‌های دیگر میتواند پیاز خرد شده یا نعناع تازه باشد.

آیا می‌توانم گراتن را در فریزر نگه دارم؟

بله، می‌توانید گراتن را در فریزر نگه دارید. فقط حتما مطمئن شوید که آن را در بسته‌بندی مناسب منجمد میکنید.

آیا می‌توانم از پنیر مخصوص گراتن استفاده کنم؟

بله، می‌توانید از پنیرهایی که برای گراتن طراحی شده‌اند، مانند پنیر گراتن، استفاده کنید. این پنیرها عمدتاً برای ذوب و پخت در گراتن مناسب هستند.

زهرا شریف زاده

سلام زهرا هستم متولد سال ۷۱
کلاس آشپزی خاصی نرفتم اما همیشه به آشپزی علاقه داشتم و دنبال امتحان کردن مزه های جدید بودم
عاشق درست کردن کیک و شیرینی و غذاهای جدیدم و از این کار لذت میبرم و دوست دارم این لذت رو با شما به اشتراک بذارم
ممنون که همراهم هستین